Tüketici olarak hepimizin hakları var. 15 Mart 1962 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin o dönemdeki başkanı John Fitzgerald Kennedy’nin Temsilciler Meclisi’nde yaptığı konuşmada ilk kez “Tüketici Hakları” diye bir kavramdan söz etmesi nedeniyle dünyada “Dünya Tüketici Hakları” kutlanmaktadır. 


Birleşmiş Milletler, 1985 yılında aldığı bir karar ile, bu konuşmanın yapıldığı tarihi, yani 15 Mart’ı “Dünya Tüketici Hakları” ilan ederek resmileştirmiştir. 

Dünyanın 105 ülkesinde üyesi bulunan “Uluslararası Dünya Tüketici Örgütleri” her yıl 15 Mart’ta bunu kutluyor. Bizim ülkemizde de “Dünya Tüketiciler Günü” adıyla kutlanmaktadır.

 

Türkiye’nin de taraf olduğu “Birleşmiş Milletler Evrensel Tüketici Hakları Bildirgesi”ne göre 9 tane temel ve evrensel tüketici hakkı mevcuttur. Bunlar:

 

1_ Temel ihtiyaçların karşılanması hakkı:

Her tüketici barınma, haberleşme, ulaşım gibi en temel ihtiyaçların karşılanmasını talep etmek hakkına sahiptir.

 

2_ Sağlık ve güvenlik hakkı:

Satışa sunulmuş olan her türlü mal ya da hizmetin, kullanıcının yaşamına ve sağlığına zarar vermeyecek durumda olması gerekir.

 

3_ Bilgi edinme hakkı:

Tüketicinin mal ya da hizmeti alırken gerekli bilgilere ulaşımının sağlanması ve yanıltıcı reklam ve etiketten korunması gerekir.

 

4_ Eğitilme hakkı:

Tüketicinin haklarını koruyabilmesi için eğitim kurumlarında bu konuda eğitilmesi gerekir.

 

5_ Zararların giderilmesi hakkı:

Satın alınan mal ya da hizmetten kaynaklı tüketicinin uğradığı zarar giderilmeli ve alınan mal ya da hizmet yeniden tüketiciye ulaştırılmalıdır.

 

6_ Ekonomik çıkarların korunması hakkı:

Tüketiciye ürün kıyaslaması yapacak kadar mal ve hizmetin en uygun fiyatlarla sunulması, satış sonrası ise her türlü teknik desteğin tüketiciye ulaştırılması gerekir.

 

7_ Seçme hakkı:

Uygun kalite ve fiyatlarda mal ya da hizmetlerin tüketiciye sunulması ve tüketicilerin bu ürün ya da hizmete istedikleri zaman ulaşabilmesi gerekir.

 

8_ Temsil edilme:

Örgütlenme, sesini duyurma hakkı, tüketicilerin bu haklarını koruyabilmesi ve mağduriyetlerinin giderilmesi adına ekonomik ve siyasi politikaların dikkate alınması gerekir.

 

9_ Sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı:

Sağlık koşullarına uygun bir çevrenin oluşumu için doğal kaynakların uygun kullanılması gerekir.

 

Haklarımıza sahip çıkalım ve bilinçli tüketiciler olarak, gereksiz tüketimden kaçınalım. Kovid virüsü, bize sade bir yaşamı öğretti zaten.