Koruyucu hekimlik ve koruyucu sağlık hizmetlerinin + genel çevre sağlığı faaliyetlerinin yürütülemediği ülkelerde birçok bulaşıcı sari hastalık ve enfeksiyonların pusuda olduğu asla unutulmamalıdır.
Öncelikle ülkemizde 1960’lı yıllardaki koruyucu sağlık hizmetlerinin durumuna şöyle bir bakalım. Bakalım da belki işimize yarayabilir.
Şöyle ki; Doğu, Güneydoğu illeri başta olmak üzere, ülkemizde mahrumiyet içinde olan illerimizde sosyalizasyon uygulamalarında bulunulmuştur.
Ben o yıllardaki bu tür çalışmaların içinden gelen bir insanım.
İçin açıklaması; “Bilumum saflık hizmetlerinin halkına ayağına entegrasyonu¨ şeklinde isimlendirilmiştir.
Sağlık ekiplerimiz kapı kapı, esnaf esnaf dolaşarak kişilerle ve muhtemel bulaşıcı hastalıklarla hastalık kaynakları üzerinde envanter çalışmaları yapılarak hastalıklar engellenmiştir.
İzmir Selçuk bölgesinde EFES medeniyetinde sıtmadan, tifüs ve veremden, trahom ve tifodan 100 bin insan ölmüş ve bir medeniyet çökmüştür.
Bu nedenle günümüzde de Sağlık Bakanlığı, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlıklarıyla yerelde belediyeler başta olmak üzere, ilgili sair kurum ve kuruluşlar arasında makul, sürdürülebilir, (uzun dönemli) ve geniş tabanlı bir koordinasyon ağı oluşturularak hem kentlerimiz boyutunda hem de kırsalda (köylerimizde) mutlaka çok yönlü pilot çalışmalar yapılmalıdır.
İçme ve kullanma suyu kaynaklarından su depolama sistemlerine, şehir öre dezenfekte işleminin yapılması, semt pazarları dahil olmak üzere her türlü gıdanın üretiminden tüketimine kadar olan safhalarda duyusal, kimyasal, bakteriyolojik kontrol ve analizlerinin yapılması, katı atık (çöp) sorununun çözümlenmesi gibi çevresel etkiler üzerinde gerekenlerin yapılması; ancak kaliteli bir çevre sağlığı hizmetlerinin ifasıyla mümkün olabilir. Hizmette ve ana yönetimde “LİYAKAT” esastır.
Bilindiği gibi şimdi de kapıda “NİL VİRÜSÜ” psikozu devrede. Ferdi tedbirler dahil, evlerimizde diğer mekanlarda, okullarda yaşanılan her yerde ve her ortamda HİJYEN ve SANİTASYON güvencesi sağlanamaması, yanı sıra sivrisinek, haşere türünden canlıların ekarte edilmemesi halinde NİL VİRÜSÜNDEN korku Özellikle kanalizasyon - alt yapı hizmetleri kusursuz şekilde yapılmalıdır.
Demek ki tedavi edici tababetin başarılı olabilmesi için koruyucu tababetin, yani koruyucu (çevre sağlığı) sağlık hizmetlerinin iyi yürütülmesi gerekmektedir.
