Iğdır, zengin kültürel mirası ve tarihi yapılarıyla adını duyurmaya devam ediyor. Ancak, birçok tarihi yapı hala korunma ve restorasyon beklerken kaybolma riskiyle karşı karşıya.
Asma Köyü'nde, merkeze 33 kilometre uzaklıkta bulunan tarihi Urartu Mezarlığı, bölgedeki tarih tutkunları ve köylüler tarafından camii olarak da kullanılıyor. Mezarlık, Urartular dönemine ait olduğu düşünülen ve Demir Çağı'nın izlerini taşıyan tarihi bir hazineyi barındırıyor.
Köylülerin şans eseri bulduğu bu mezarlık, zamanla camii olarak da kullanılmış. Ancak, İl Kültür Müdürlüğü tarafından koruma altına alınmayan ve restorasyon geçirmeyen yapılar, gün geçtikçe yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
Urartu Mezarlığı'nın bulunduğu alanda yapılan araştırmalarda, mezar odasının toprak kayması nedeniyle ön kısmının büyük ölçüde tahrip olduğu belirlendi. Ancak, camii olarak kullanıldığı dönemde düzenlenerek genişletilen alan, kültürel bir buluşma noktasına dönüştü.
Mezarlık içinde üç niş bulunuyor; bu nişlerden biri mescit olarak kullanıldığı dönemde genişletilerek mihrap olarak hizmet vermiş. Giriş kapıları olmayan iki oda arasında yer alan genişlik, köylüler tarafından dilek dileme alanı olarak kullanılıyor.
Çetin Şengül, Urartu Mezarlığı'nın keşfinin bir tesadüf olduğunu belirterek şunları söyledi: 'Zamanında köylüler burayı hayvan otlatırken bir hayvanın düşmesi sonucu burayı keşfettiler. Köylüler burayı ibadethane olarak kullanmaya başladılar ve dilek dileme geleneği de burada başladı.'
Mezarlığın bir özelliği de, içindeki mağaranın yazın serin, kışın ise sıcak olması. Aynı zamanda, vatandaşlar tarafından dilek dileme yeri olarak kabul görmesiyle biliniyor.
Erdal Karataş, mekanı merak ettiği için ziyaret ettiğini belirterek şunları söyledi: 'Ben burayı önceden bilmiyordum. Gelip gördüm ve çok şaşırdım. Herkesi burayı görmeye davet ediyorum. Bu, normal bir ibadethane gibi görünse de mağara şeklinde olması çok güzel bir detay.'
