İçinde bulunduğumuz dönemde her geçen yıl internet erişimi gittikçe kolaylaşmakta bu nedenle internet kullanımının da artmaktadır. Yapılan çalışmalara göre çocuk kullanıcılarının sayılarında artış gözlemlenmektedir.
İnternetten; eğitim, eğlence veri iletme- veri alma vb. birçok alandan yararlanmak isteyen çocuklar, teknolojiyi yakından takip etmektedirler.
Akıllı telefon, tablet, televizyon, bilgisayar gibi cihazlarla internet kolay ulaşılabilir durumdadır. İnternet ortamı yararlı olduğu kadar doğru ve kontrollü kullanılmadığı zaman içerisinde riskler de barındırmaktadır. Dünya Sağlık Örgütünün 2019 yılında yayınladığı kılavuzda 0-2 yaş aralığından küçük bebeklerin elektronik ekranlara hiçbir şekilde maruz kalmaması gerektiği özellikle belirtmiştir. 2 ila 4 yaş arasındaki çocukların da ekran başında günde bir saatten fazla vakit geçirmemesi gerektiği belirtiliyor.
İnternet kullanımı konusunda çocuklar kendi hallerine bırakılmamalıdır. Oynadığı oyun, girdiği site, reklamlar, olumsuz örnek oluşturulabilecek her durum kontrol edilmeli filtrelenmelidir.
Çocukların duygusal ve bilişsel gelişimini olumsuz etkileyecek şiddet ve korku içeren videolara maruz kalmalarını önlemek adına internet kullanımı yetişkin kontrolünde olmalıdır.
Oyunlar tehlikesi az olarak görünüyor olsa da özellikle Çevrimiçi oynanan oyunlarda başka oyuncular ile konuşma ve yazışma imkanı olması ayrıca risk oluşturmaktadır. Çocukların tanımadığı, bilmediği kişiler ile konuşması ne kadar riskliyse çevrimiçi ortamdaki yazışmalar da aynı şekilde risklidir. Oyunda yazışan diğer kişi kötü niyetli bir yetişkin olabilir. Çocukların duyguları manipüle edilebilir, uygunsuz isteklerde bulunabilir, çeşitli direktifler vererek yanlış yönlendirmeler yapabilir.
Küçük yaş grubu çocuklarda televizyon, Akıllı telefon, tablet, bilgisayar gibi cihazlarla fazla zaman geçirmesi çocukların gelişimini olumsuz etkilemektedir.
Dil konuşmada gerilik, uyaran eksikliği, dikkat ve algı problemleri, öfke, sinir, saldırganlık, ağlama krizi gibi duygusal gelişimini olumsuz etkileyen durumlar ile karşılaşılabilinir. Uzun zamandır çocuklar ile çalışan bir uzmanım özellikle kitle iletişim araçlarına fazla maruz kalmış çocuklarda, ciddi iletişim sorunları ve bilişsel gelişim, duygusal gelişim sorunları ile karşılaşıyoruz.
Bir çok danışanım ‘’hocam kendi çocuklarınıza siz hiç vermiyor musunuz ?’’ diye soruyorlar. İnternetin olumlu yanlarından, eğlenceli ve öğretici yanlarından tabi ki yararlanıyorum ama özellikle saatlere dikkat edilmesi gerektiğinin altını çiziyorum.
Anne olarak ve alanda çalışan bir uzman Psikolog olarak benim önerim;
ANNE BABAYA ÖNERİLER
- Çocuğun kullandığı İletişim aracını mutlaka kontrol edilmeli, zararlı programlar ve siteler güvenlik açısından filtreleme ve kısıtlama uygulamaları yükleyerek yaşanabilecek riskleri azaltmak gerekir.
- Çocuğun yaşı ve gelişim düzeyi dikkate alınarak, izlediği veya oynadığı oyunlar da süre ve kullanım sınırlamaları belirlenmelidir.
- Çocuğunuz ile birlikte internet başında zaman geçirin böylece internette kaliteli ve faydalı zaman geçirebilmeyi öğrensin.
- Çocuğunuza ziyaret ettiği sitelerde kendisinden istenilen aile bireylerinin resimleri, ev adresleri, telefon numaraları, kredi kartı bilgileri vb. önemli bilgileri vermemesini ve anında aile bireylerini bilgilendirmesi gerektiğini belirtiniz.
- Çocuğunuzun internet kullanımını kontrol edebilmek için sosyal ortamları birlikte kullanabilirsiniz. Ortak hesaplar açabilir, şifreleri bilip kontrol edebilir, çocuğunuzla sosyal medya platformlarında arkadaş olabilirsiniz.
- İnternet kullanımı çocuğunuzun gündelik yaşamını olumsuz etkilemesini, görev ve sorumluluklarını aksatmasına izin vermeyin. Böyle bir durum söz konusu ise uzman desteğine başvurun.
- Çocukların boş zamanlarını planlayın, çocukları oyun oynamaya, kitap okumaya, ders çalışmaya, spor yapmaya ve sanatsal bir etkinlik yapmaya zaman ayırmasını sağlayın.
- Çocukların sosyal, duygusal, zihinsel ve analitik gelişimi için, internetin doğru kullanımı şarttır. Anne babaların da gerekli denetimle yararlı ve zararsız kullanımı desteklemeleri daha yararlı olacaktır.
- Çocukların duygusal, sosyal, zihinsel, psikolojik ve fiziksel gelişimlerini birçok açıdan etkileyebilecek olan bu konuda ebeveynlerin çocuklara örnek olması gerekir. İnternet kullanımı konusunda, kaliteli zaman geçirme konusunda çocuklarınıza örnek olunuz.
PSİKOLOG/AİLE DANIŞMANI
FATMA SU
