Antalya'da Doğu Garajı'ndaki İş Bankası Yayınları satılan dükkandaydım küçük çocuk babasına Murat Bardakçı'nın yeni kitabını göstererek
("Sizi Serbest Bırakmayı Muvafık Bularak Tatlik Ettim - Mustafa Kemal Paşa ile Latife Hanım'ın Boşanmaları") sordu: "Neden boşandılar?"
Babası cevap verdi: "Latife Hanım çok kıskançtı.Atatürk'ün rakı içmesine, arkadaşlarına, akşam-gece sofralarına kadar her şeyine karışıyordu, müdahale ediyordu! Evlilikleri yine de 1000+ gün sürdü"
Mustafa Kemal Atatürk , Fikriye Hanım ve Latife Hanım hakkında 12 ayrı yazar tarafından yazılan 13 kitabın tam listesi!
Mustafa Kemal Atatürk'ü parmağında oynatmak isteyen şımarık, hırçın, hırslı, çok kıskanç, genel kültürü olağanüstü olan, çok sayıda yabancı dil bilen, küstah,ukala, eşiyle her fırsatta kavga edebilmek için bahane arayan,patavatsız, fazla dobra dobra konuşan, çok bilmiş, kendini dünyanın merkezi sayan, bulunmaz Hint kumaşı olduğunu zanneden, çocukluğunda ve gençliğinde dadılarla,uşaklarla, hizmetçilerle, aşçılarla,seyislerle dolu adeta saray gibi bir evde büyümüş bir kadındı Latife Hanım; çok zengin bir babanın kızıydı...Milyonlarca kadın hayranı olan, bir milletin kaderini değiştiren bir komutanla, 20. yüzyılın en değerli devlet adamlarından biriyle evlendiğini evli olduğu 1000+ gün boyunca değil ne yazık ki eşinden boşandıktan sonra algılayabilmişti...Hakkındaki kitaplar okunduğunda ne yazık ki Mustafa Kemal Atatürk'e zihinsel bir yorgunluk armağan ederek çekip gittiği anlaşılmaktadır...Yaygın iddialara göre Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım yakından tanıdıktan sonra Latife Hanıma çok kırık bir not verdi..."Atatürk'e sakın Latife Hanımla evlenme...Bu kızla evlenirsen çok ama çok mutsuz olacaksın-olursun" demeye hazırlanıyordu...Bedeni ve ruhu çok yıpranmış durumdaki, çok sayıda kronik hastalığı olan Zübeyde Hanım ne yazık ki oğluna bu kızla evlenmemesi gerektiğini söyleyemeden vefat etti...Mustafa Kemal Atatürk'ün en büyük şanssızlığı çok sevdiği sevgilisi Fikriye Hanımın vereme yakalanması, tedavi için Mustafa Kemal Atatürk'ten çok uzaklara gitmek zorunda kalmasıydı...
Latife Hanımın yıkılması için elinden gelen her şeyi yaptığı yıkıldığında da çok pişman olduğu bir evliliğin hikayesini anlatan 13 kitap...
1-Nezihe Araz "Mustafa Kemal'le 1000 Gün",
2-Ahmet Gürel ve Eren Akçiçek "Latife Mustafa Kemal",
3-Murat Bardakçı "Sizi Serbest Bırakmayı Muvafık Bularak Tatlik Ettim - Mustafa Kemal Paşa ile Latife Hanım'ın Boşanmalarının belgeli öyküsü",
4-Halit Refiğ "Gazi ile Latife: Mustafa Kemal'in Yaşamından Bir Kesit"
5-Oğuz Akay "Tek Kadın Latife"
6-Halil İbrahim Özcan "Çankaya'nın Duvaksız Gelini Fikriye"
7-İsmet Bozdağ "Atatürk ve Eşi Latife Hanım"
8-İsmet Bozdağ "Gazi ile Latife"
9-İpek Çalışlar "Latife Hanım"
10-Hıfzı Topuz "Gazi ve Fikriye"
11-Mehmet Sadık Öke "Teyzem Latife"
12-İsmet Bozdağ-Atatürk'ün Başyaveri Salih Bozok Anlatıyor
Latife ve Fikriye İki Aşk Arasında Atatürk
13-Nesrin Aydemir "İki Aşk Arasında Atatürk"
Latife Hanım, 17 Haziran 1898 yılında İzmir’de doğdu. İzmir’in tanınmış ailelerinden olan Uşak kökenli Uşakizade (sonra Uşşaklı) Muammer Bey ile Adeviye Hanım’ın kızı olan Latife Hanım’ın Vecihe, İsmail , Münci, Ömer ve Rukiye adlarında 5 kardeşi vardı. İzmir Lisesi’inden mezun olduktan sonra Paris’te Sorbonne Üniversitesi’nde hukuk okudu. Londra’da dil öğrenimi gördü. Kurtuluş Savaşı bitmeden Türkiye’ye döndü.
11 Eylül 1922’de, Türk ordusunun İzmir’e girişinin ardından, güvenli bir karargâh arayışındaki kurmayları, Başkumandan Mustafa Kemal’e Uşakizade ailesinin köşkünü önerdiler. Bu öneriyi sevinerek kabul eden Latife Hanım, davet mektubunu yazdı ve köşklerinde Mustafa Kemal’i 20 gün ağırladı.
Bu tanışmadan sonra Mustafa Kemal ile Latife Hanım arasındaki haberleşme devam etti. Bir süre sonra Mustafa Kemal’in annesi Zübeyde Hanım da, sağlık sorunları nedeniyle İzmir’e gittiğinde köşkte ağırlandı. Zübeyde Hanım’ın 14 Ocak 1923’te ölümü üzerine İzmir’e giden Mustafa Kemal ile Latife Hanım, 29 Ocak 1923’te Muammer Bey’in evinde, o dönemin adetlerine hiç de uygun olmayan bir şekilde, sade bir nikâh töreniyle evlendiler. Nikâhta Mareşal Fevzi Çakmak ve Kâzım Karabekir Mustafa Kemal’in, Mustafa Abdülhalik Renda ile Salih Bozok ise Latife Hanım’ın tanıklarıydı.
******
İlber Ortaylı:
Şahsen Latife Hanım'ın başarılı bir eş olduğu kanısında değilim...Evlendiği adamın kim olduğunu ve kişiliğini yeterince anlamaktan ve öğrenmeye çalışmaktan çok, kendi rolünü abarttığı açıktır...Hüsran ile biten evliliğinin sonunda uzun hayatını inzivada geçirmiştir.Sonuç itibariyle Cumhurbaşkanlarımızın en büyüğünün eşidir.
