Dün gibi, 12 yıl olmuş. Tekirova Belediyesi’nin
kardeşi Podol şehri vardı Ukrayna’nın başkenti Kiev’de. Turizm Fuarı için gidip
birkaç gün kalmıştık.
Fuar alanında kahve bulamamıştım. Bizim burada corona
nedeniyle hasret kaldığımız fuarlardaki gibi her standda çay- kahve ikramı
yoktu.
Sonunda bizim Tez Tour’un standının damında
oluşturulmuş “cafemsi” mekan dikkatimi çekti. Olmayan İngilizcemle sert, sade
bir kahve alıp alamayacağımı sordum görevli kıza.
“Türk müsünüz?” dedi. Yanıtımı alınca sohbet ettik
kısacık. Kahve tüketim kültürü ile ilgili. Bizim (benim değil) bir çay kaşığı
çözülebilir kahve koyup üstüne krema, şeker boca ettiğimiz bardağa 1 çorba
kaşığı sade kahve koydu, bardağa da yarısına kadar su çekti.
“Sizde böyle mi içerler? Dedim. Sadece Ukrayna değil,
kuzey yarıkürede böyle tüketildiğini öğrendim.
Türkçe’yi nerede öğrendiğini sorduğumda aldığım
yanıtla apıştım. “Ben Ukran uyrukluyum. Üniversitede Türkoloji okuyorum” dedi.
Euronews Türkçe sayfasında gezinirken bir başlık
dikkatimi çekti.
“Avrupalılar neden Osmanlıca ve Türkçe öğreniyor?”
Hadi göz atalım…
Strazburg Üniversitesi Türk Etüdleri Bölüm Başkanı
Prof. Dr. Samim Akgönül, Avrupalıların özellikle Fransızların Türkçe öğrenmeye
ilgisinin arttığını söylüyor. 1990'larda ve 2000'lerde gurbetçi aile
çocuklarının dillerini geliştirmek ve 'başka seçenekleri olmadığı' için bu
bölümlere geldiğini hatırlatan Akgönül'e göre, yakın dönemde Fransız olup da
Türkçe eğitim almaya gelenlerin sayısı gözle görülür oranda yükseldi.
"1990'lardan itibaren bu kurumların içindeki
öğrencilerin profili tamamen değişti. 1990'larda Batı Avrupa'da, Fransa'da,
Almanya'da doğan fakat Türkiye kökenli ebeveynleri olan çocuklar bir nevi bir
kimlik arayışı içerisinde, bazen de başka yerde okuyamadıkları için bu
bölümlere gelmeye başladılar. Fakat gene de küçük bir azınlık olsa da Türkiye
kökenli olmayıp da Türkçe öğrenmeye gelenler de var. Bunların çoğu gene aynı
gelenek içerisinde başka konularla ilgilenen, tarihle, sosyolojiyle ilgilenen,
arkeolojiyle ilgilenen ve Türk kontekstine bağlamına ilgi gösteren öğrenciler.
Birçoğunun başka diplomaları da var. Gelip bizde Türkiye'nin dilini,
edebiyatını, tarihini, sosyolojisini öğreniyorlar."
Yabancıların Türkçe
öğrenme sebepleri?
Akgönül, Avrupalıların Türkçe öğrenme sebebi olarak
şunları sıralıyor: "Çoğu tarihle ilgileniyor. Ya da paralel olarak tarih
eğitimi alıyorlar, ya da paralel olarak arkeoloji, sosyoloji eğitimi alıyorlar.
Türkiye'ye ilgileri daha çok entelektüel bir seviyede. Sonuçta Türkiye
gerçekten büyük medeniyetlerin var olmuş olduğu, üst üste geldiği birbiriyle
karıştığı bir ülke."
Türkçe öğrenen Avrupalıların geliş nedenleri;
• Üniversite ve okullarda araştırma yapmak
• Diplomatik hizmetler
• Turizm alanında, seyahat ajansları ve tur
operatörlüğü gibi alanlarda çalışmak
• Medya alanında çalışmak
• Ulusal ve uluslararası sivil toplum örgütlerinde
çalışmak
• Bilimsel ve kültürel etkinlik organizasyonunda
çalışmak
• Halkla İlişkiler alanında iş yapmak, uluslararası
şirketlerde çalışmak
Peki Türkçe dünyada
kaçıncı sırada?
Dünya Ekonomik Forumu'nun (World Economic Forum)
yayınladığı araştırmaya göre Türkçe 18. sırada yer
alıyor.
Türkçe’nin konuşulduğu ülkeler arasında Bulgaristan,
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Makedonya, Yunanistan, Kosova, Romanya,
Azerbaycan, Suriye, Irak, Kazakistan, Rusya Federasyonu, Kırgızistan,
Özbekistan, Ukrayna gibi ülkeler var.
Ayrıca Türk nüfusunun yoğun olduğu Almanya, Hollanda,
Fransa, Avusturya, Amerika Birleşik Devletleri, Belçika, İsviçre gibi ülkelerde
de Türkçe yaygın.