1961'in olay filmi "West Side Story" sadece Kuzey Amerika sinemalarında 63+  milyon seyirci toplarken 1946'lı delikanlı Donald Trump'ın ruhsal dengesini epey bozmuştu...Trump bu filmin çok etkisinde kalmış ve filmde hikayeleri anlatılan New York sokaklarında birbiriyle sürekli itişip kakışan,her fırsatta kavga eden, dövüşen gençlik çeteleri üyeleri gibi kendini korumayı amaçlayarak sustalı bıçak taşımaya başlamıştı...

Donald Trump 1938 doğumlu ağabeyi pilot Fred'in (1938-1981) alkolizm, depresyon ve parasızlık kaynaklı erken ölümününe yol açan olaylarda da kayıtsız kalarak ağabeyi en çok yardıma ihtiyacı olduğunda ortadan kaybolmuştu...

Yapılan araştırmalar ABD Yüksek Mahkemesi Haziran 2022'de, 1973 tarihli ABD'nde kürtajı temel hak olarak tanıyan Roe-Wade kararını iptal ettikten sonraki dönemde hamileliğini kendi başına sonlandırmaya çalıştığını bildiren üreme çağındaki kadınların oranında artışlar olduğunu ortaya çıkardı...

Tecavüz davasında ABD başkanı Donald Trump'a 5 milyon dolar ceza verildi...ABD'de temyiz mahkemesi, Donald Trump'ın E. Jean Carroll adlı kadına tecavüz ve hakaret davasında jürinin verdiği 5 milyon dolarlık tazminat kararını onayarak, davanın yeniden görülmesi talebini reddetti.

ABD 2. Daire Temyiz Mahkemesi, Trump'ın, jüri kararına yaptığı itiraza ilişkin kararını açıkladı.Temyiz mahkemesinin yazılı olarak açıklanan kararında, "Trump'ın itiraz ettiği bölge mahkemesinin, kararında hata yaptığına dair bir gösterge olmadığı sonucuna vardık," ifadesi kullanılırken, ayrıca davada yeni bir yargılamaya gerek olmadığına hükmedildiği belirtildi.Trump, cinsel taciz davasında mahkeme jürisinin Carroll'a 5 milyon dolar tazminat ödemesi kararına varmasının ardından eylül ayında yargılama sürecinde hakimin "birçok hata yaptığını" ileri sürerek temyize başvurmuş ve davanın yeniden görülmesini talep etmişti.Carroll'ın, Trump'ın cinsel tacizi reddederek kendisine hakaret ve iftirada bulunduğu gerekçesiyle açtığı diğer bir davada, seçilmiş başkanın 83,3 milyon dolar tazminat ödemesi kararlaştırılmıştı.

GRÖNLAND KİMİN OLACAK? 

Doğal kaynak zengini Grönland'ın stratejik önemi, Grönland'ı elde etmeyi arzulayan ABD, Rusya ve Çin arasında bir düelloya mı yol açacacak? Trump, 2019'da adayı Danimarka'dan satın almayı teklif etmişti... 

PANAMA KANALI VE KANADA KRİZİ 

Panama Kanalı'nı en çok kullanan ikinci ülke Çin olduğu için Donald Trump oradaki nüfuzunu da artırmak istiyor.

Kanada ve ABD, birbirinin en büyük ticaret ortakları olsa da Trump, "Kanada'ya neden yılda 100 milyon dolardan fazla mali destek verdiğimizi kimse açıklayamıyor? Hiç mantıklı değil! Birçok Kanadalı, Kanada'nın 51. eyalet olmasını istiyor" demişti. 

Geçen yıl kuzeydoğu Asya'yla ABD'nin doğu kıyısı arasında ticareti yapılan tüketim mallarının yüzde 40'ından fazlası Panama kanalı üzerinden taşındı. 

Her yıl kanaldan geçen kargonun yaklaşık dörtte üçü ABD'den yola çıkmıştı. Kanalı en çok kullanan ikinci ülkeyse Çin.

JIMMY CARTER (1924-2024) 1977-1981 DÖNEMİNİN ABD BAŞKANIYDI

Gazeteci Dan Rather (1931) ABD'nin 39. başkanı Jimmy Carter'ı (1924-2024) şöyle anlattı: 

Ağustos 1980’de, Demokrat Parti Kongresi’nden hemen önce, Carter yeniden seçilmek için Massachusetts Senatörü Ted Kennedy’den gelen bir ön seçim meydan okumasıyla karşı karşıyayken, başkan ve eşi Rosalynn (1927-2023) ile bir araya geldim. Bu, “60 Minutes” programının tümüne yayıldı. 

Demokrat Parti içindeki drama, başkanın düşen anket puanları, Sovyetler Birliği'nin Rusya'nın 130 bin askerle Afganistan’a girişi, Moskova Olimpiyatları’nın boykotu ve başkanın kardeşi Billy’nin iş ilişkilerinin neden olduğu siyasi utançlar,skandallar gibi o günün önemli konularını konuştuk. 

Ancak bir soru diğerlerinden daha çok aklımda kaldı. Ona, görevdeki performansına kendisinin not vermesini istedim. Dürüstlük bekliyordum ama bu kadar açık sözlü olmasına şaşırdım.

Dış politika için kendisine “B ya da C+” verdi. Sonunda bir B ekside karar kıldı.

Genel iç politika için, “Şartlar altında, sanırım bir B, ama gerçek sonuçlar bir C olabilir” dedi.

“Bu notlardan sorumlu tutulmak istemiyorum,” dedi Carter gülümseyerek. “Amerikan halkının ne diyeceğine bakacağım.” Birkaç ay sonra Amerikan halkı kararını verdi. Carter, Georgia’ya dönüyordu.

Başkan Carter ile o zaman olağanüstü bir sohbet yaşadım. Şimdiye kadar mülakat yaptığım ve bu düzeyde bir güce yükselen tüm politikacılar arasında hemen hemen her diğer kişinin bu sorulara çok farklı cevaplar vereceğini düşündüm. 

Kendinize C’ler verirken Amerikan halkından sizi yeniden seçmesini nasıl istersiniz?

2

RUSYA UKRAYNA SAVAŞI

İsmet İnönü 1964'te ABD ve Rusya için şu cümleyi söylemişti: 

"Büyük devletlerle ilişkiye girmek, ayıyla yatağa girmeye benzer...Ayıyla yatağa girersen ayı gece boyunca rahat durmaz...Gece boyunca tetikte olmak zorunda kalırsın," demişti...

İnönü Rus ordusunun en çok zayıflatıldığı (örnek: 1941-1942) , Rusya'nın çok güçlü düşmanlara sahip olduğu dönemlerde Türkiye'yi yönetenlerin rahat uyuyabildiğini de söylemişti...

Ukrayna lideri Volodimir Zelensky'nin yaptığı açıklamaya göre 3 binden fazla Kuzey Kore askeri Kursk'ta savaşırken öldü ya da yaralandı.Ukrayna'dan gelen iddialara göre Kuzey Kore askerlerine sahte Rus kimlikleri çıkarılmış. Rus ordusunun onların varlıklarını kanıtlayabilecek videoları engellemeye çalıştığını vurgulayan Zelensky, ölen Kuzey Koreli askerlerinin yüzlerinin yakıldığını ve böylece kimliklerinin gizlendiğini iddia ediyor. 

Azerbaycan hükümet kaynaklarına dayandırılan haberlerde, Kazakistan'ın Aktau kenti yakınlarında düşen Azerbaycan AZAL'a ait yolcu uçağının Rus "Pantsir-S" hava savunma sistemi saldırısına maruz kaldığı tespitinde bulunulduğu açıklanmıştı...

Rus hava savunma sistemi Azerbaycan yolcu uçağını Ukrayna hava saldırısı zannedecek kadar saçmalamıştı!

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, uçağın düşme nedeni olarak önce kuş çarpması ihtimalinin gösterildiğini hatırlatarak, "Belki de uçak darbe aldığında pilot bunu kuş çarpması sanmıştı. Çünkü dostumuz olan ülkenin, uçağımıza ateş açması kimsenin aklına gelmezdi. Fakat maalesef Rusya'da bazı çevreler bu ihtimal (kuş çarpması) üzerinde durdu. Bizi üzen ve şaşırtan şeylerden biri de Rus resmi makamlarının uçakta gaz tüpü patlaması iddiasını ortaya atmalarıydı. Bu, Rus tarafının konuyu örtbas etmek istediğini açıkça ortaya koyuyordu. Elbette uçağımız kazara düşürüldü. Burada kasıtlı terör eylemi söz konusu değildir. Dolayısıyla suçun itirafı, dost ülke sayılan Azerbaycan'dan özür dilemek, olayı kamuoyuna duyurmak, yapılması gerekenlerdi. Maalesef ilk üç gün Rusya'dan saçma sapan varsayımlardan başka bir şey duymadık" şeklinde konuştu.

Olayın ayrıntılı şekilde araştırılacağından hiçbir şüphe duymadığını kaydeden Aliyev, "Rusya, olayın Bağımsız Devletler Topluluğu Devletlerarası Havacılık Komitesi tarafından araştırılmasını önerdi. Kategorik olarak reddettik. Sebebi açık. Çünkü bu kurumun ağırlıklı olarak Rus yetkililerden oluştuğu ve kurumun başında Rus vatandaşlarının olduğu bir sır değil. Kazanın hemen ardından Rusya'nın adil ve yeterli adımlar attığını görseydik belki itiraz etmezdik ancak konunun örtbas edilmeye çalışıldığını açıkça gördük," ifadelerini kullandı.

Aliyev, Rusya'dan beklentilerine ilişkin ise şunları söyledi:

"Taleplerimizi Rus tarafına açıkça ifade ettik ve resmen ilettik. Öncelikle Rusya tarafının Azerbaycan'dan özür dilemesi gerekiyordu. İkincisi suçunu itiraf etmesi gerekiyor. Üçüncüsü, suçluları cezalandırmalı, cezai sorumluluğa tabi tutmalı, Azerbaycan devletine ve yaralanan,ölen yolcu ve mürettebata tazminat ödemelidir. Bunlar bizim şartlarımız. Bunlardan ilki dün zaten sağlandı. Umarım diğer şartlarımız da kabul edilir. Bütün bu şartlar adildir. Burada olağanüstü bir gereklilik veya sorun yoktur ve uluslararası deneyime, normal insan davranışına dayanmaktadır. Umarım şartlarımız kabul edilir.Öncelikle Rusya'nın, Azerbaycan'dan özür dilemesi gerekir. İkincisi, kendi suçunu kabullenmesi gerekir. Üçüncüsü, suçlularla ilgili soruşturma açılmalı, onlar cezalandırılmalı ve Azerbaycan devletine, zarar görmüş yolculara ve kabin ekibine tazminat ödenmelidir."

Wall Street Journal gazetesi kasım ayında yaptığı haberde Donald Trump'ın danışmanlarının Ukrayna Rusya barış anlaşması üzerinde çalıştığını açıklamıştı...Ukrayna'nın NATO üyeliğinin 20 yıl boyunca ertelenmesi, çatışmanın mevcut cephe hattı boyunca dondurulması ve Avrupalı barış gücü askerlerinin Ukrayna'da konuşlandırılması gibi maddeler Trump'ın ekibinin barış planında yer almaktaydı...

Rusların iddiası: Savaşın başlangıcından bu yana Ukrayna ordusuna ait 650 uçak, 283 helikopter, 38 bin 648 İHA, 590 hava savunma füze sistemi, 20 bin 57 tank ve zırhlı araç, 1504 çok namlulu roketatar, 20 bin 43 obüs ve havan topuyla 29 bin 584 özel askeri aracın imha edildiği ilan edildi...

2004'ten beri Rusyanın dış politikasını yöneten Lavrov, Kiev'in NATO üyeliğine ya da Avrupalı barış gücü askerlerinin Ukrayna'da konuşlandırılmasına izin vermeyeceklerini söyledi.  

Çokuluslu medyada çıkan haberlere göre Rusya bazı askeri güçlerini,unsurlarını Suriye'den Mareşal Hafter'in etkisi altındaki doğu Libya'ya kaydırdı...

3

SURİYE VE IRAK  KÜRTLERİ 

Irak'taki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ile PKK terör örgütü dostane ilişkiler içinde...

Türkiye'nin terör örgütü olarak tanımladığı Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Lideri Mazlum Abdi “değişimin tüm Suriyelilerin haklarını garanti altına alan yeni bir Suriye inşa etmek için fırsat olduğunu” söyledi...

ABD, SDG'nin omurgasını oluşturan YPG'yi DEAŞ'a karşı mücadelede yakın bir müttefik olarak görüyor. Bu durum, YPG'nin Suriye'nin kuzey ve doğu bölgelerindeki varlığını sona erdirmek isteyen ve YPG'yi PKK'nın Suriye'deki kolu olarak gören Türkiye ile ABD arasındaki en büyük sorun...

Anket:

Sosyopolitik Saha Araştırmalar Merkezi (Saha Merkezi) tarafından yapılan bir ankete göre Türkiye'deki Kürtlerin yüzde 92'si ‘Suriyeli Kürtlerin Suriye'nin yeni yönetimine dahil edilmesi gerektiğini’ düşünüyor.

Suriye'deki gelişmeler üzerine 21-25 Aralık tarihleri arasında yapılan ve İstanbul, Ankara, İzmir, Mersin, Diyarbakır, Urfa, Mardin, Batman, Tunceli ve Van'da yaşayan 761 Kürt vatandaşının katıldığı ankete göre Kürtlerin yüzde 78'i Türkiye'nin Suriye ile ilişkilerini ‘olumsuz’, yüzde 10,9'u ise ‘olumlu’ olarak değerlendiriyor.

Yüzde 94,2’si HTŞ'nin Suriye'de şeriata dayalı bir devlet kuracağına, yüzde 84,6'sı HTŞ'nin Suriye'deki gerginliği sona erdiremeyeceğine ve istikrarlı bir devlet kuramayacağına inanıyor.

Sadece yüzde 6,6'sı yeni Suriye yönetiminin idari uygulamalarının Kürtlerin lehine olacağını düşünürken yüzde 42'si Demokratik Birlik Partisi (PYD) ve SDG'nin taviz vererek yeni yönetim altında Kürtlerin haklarını garanti altına alabileceğine inanıyor. Yüzde 14,8'i ise bunun mümkün olmadığını düşünüyor.

4

Zafer Partisi lideri  Ümit Özdağ'ın açıklaması: 

"Suriye'de zafer kazandığınızı iddia ediyorsunuz, Şam Fatihi rolü yapıyorsunuz. Madem Suriye'yi fethettiniz neden size hapishanede teslim edilen bir suçlunun arabuluculuğuna ihtiyaç duyuyor hale geldiniz? İmralı da cezasını çeken 40 binden fazla insanın katili, beşikteki bebekleri, hamile anneleri, silahsız kadınları çocukları katlettiren Öcalan şimdi İmralı’dan barış mesajı yolluyormuş. Hadi oradan...Bahçeli rakamlarla oynamayı çok sever. 33 x 55 rakamları konusunda ne diyecek acaba? Bahçeli, 33 Bingöl- Elazığ yolunda kurşuna dizilerek şehit edilen silahsız erlerimizin sayısıdır. 55’de her birinin Aziz naşı üzerinden çıkan kurşun sayısıdır. Evet, yeni MHP'nin Genel Başkanı Devlet Bahçeli yapsın hesabı."

SURİYE'NİN BİR KISMI İSRAİL İŞGALİ ALTINDA 

İsrail Türkiye'nin 911 kilometrlik sınırı olduğu Suriye topraklarının yaklaşık 300 kilometrekaresini kontrol ediyor ve bu ülkenin 600 kilometrekaresinde operasyonlar gerçekleştiriyor...İsrail Başbakanı Netanyahu da geçen hafta Golan Tepeleri’nin Suriye toprakları tarafında kalan bir bölgesi olan Hermon Dağı’nın zirvesinden yaptığı bir açıklamada, İsrail’in tampon bölgede ’’güvenlğini garanti altına alıncaya dek’’ kalacağını söyledi...

Cumhurbaşkanı Erdoğan birkaç gün önce Azerbaycan Cumhurbaşkanıyla yaptığı telefon görüşmesinde Azerbaycan'ı "Suriye'nin yeni döneminde rol almaya" davet etti... 

Suriye Türkmen Hareketi Lideri Mahmut Zengin'in sözleri:  

"Suriye'nin 20-22 milyon nüfusu içinde Türkmenlerin 3,5-4 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor. Suriye Türkmenleri Oğuz boyundan geliyor.  20-22 milyon nüfuslu Suriye'de Araplardan sonra nüfus çoğunluğuna sahip ikinci büyük grup."

5

Tarihi bilgi notu: 1967'de Altı Gün Savaşı'nda Mısır ordusunun İsrail ordusu karşısındaki korkunç yenilgisi Mareşal Abdel Hakim Amer'e fatura edildi...Amer Eylül 1967'de öldürüldü ya da intihar etti...  

Mısır'da halkın yarısından fazlası açlık sınırının altında bir gelirle yaşıyor. Cumhurbaşkanı Sisi’nin son 10 yıllık iktidarı döneminde Mısır’ın dış borcu 164 milyar dolara çıktı. 

Mısır’ın yeni yönetim merkezi ve yeni cumhurbaşkanlığı sarayı Kahire’nin doğusunda  çöle inşa edilen şehrin içinde yer alıyor. Hamburg, Singapur ya da Washington büyüklüğündeki mega kente 45 ila 60 milyar dolar harcandı.Bu kentte en az 6 milyon Mısırlı yaşayabilecek...

118 milyona yaklaşan bir nüfusa sahip Mısır, döviz sıkıntısından dolayı başkent Kahire'nin yaklaşık 350 kilometre kuzeybatısında, Akdeniz kıyısında bulunan Ras El-Hekma bölgesindeki sahil kasabasını 22 milyar dolara  Birleşik Arap Emirliklerine satmıştı...