Süleyman Gezici/Akdeniz Gerçek
Milliyet’in haberine göre konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu şekilde konuştu:
“Kira fiyatlarında yüzde 25’lik sınırlamanın ikinci yılda da devam etmesiyle beraber mal sahibi kiracı anlaşmazlıkları daha da arttı. 1 Eylül itibarıyla arabulucu sistemi ile gayrimenkul kira davalarında ön başvuru şartı alınacak olsa da bu noktada mal sahibi ve kiracıların anlaşmazlığı çok daha üst boyutta devam ediyor.
ESKİ KİRA BEDELİNİN ÇOK ÜSTÜNE KİRALANIYOR
Mevcut durumda enflasyonda yaşanan yüksek artışlar ve bunların iki yılda oluşturduğu farklar bazı yerlerde eski kiracılarla yeni kiracılar arasındaki farkı neredeyse 4-5 kata kadar çıkarttı.
Örnek vermek gerekirse eski bir kiracının 3 bin TL’ye oturduğu bir ev benzer bir şekilde boşalmış olsa şu anda 14-15 bin TL seviyelerinde rahatlıkla kiraya verilebiliyor.
Mal sahiplerinin bir kısmı kira artışı için baskı yapsa da bazıları yüzde 25’ten fazla artış yapmamak için direnç gösteriyorlar. Yüzde 25 zam sınırını sonuna kadar kullanmaya çalışan kiracılar var.
YÜZDE 60 YERİNE YÜZDE 25
TÜFE’nin son 12 aylık ortalaması çerçevesinde kalması noktasında bizlerin görüşleri olsa da bunu koruyamadık. Bu nedenle TÜFE’deki yüzde 60 yerine yüzde 25 uygulanıyor. Bu da kira farkını gittikçe artırıyor.
EV SAHİBİ KİRACIYI YIKARABİLİR Mİ?
Bu durumda mal sahipleri de 10 yılı geçtikten sonra tahliye davası, 5 yılı geçtikten sonra kira tespit davası, ara dönemlerde uyarlama davası, taşınmazın satışa çıkarılması, belki de daha önce aldıkları tahliye taahhütleri varsa bunları işleme koyarak tahliye sürecini hızlandırma gibi birçok yolu deniyor.
YENİ UYGULAMA: KİRACI EVİ BOŞALTMAK İÇİN PARA İSTİYOR.
Kiracılardan da davalar uzun sürmesi nedeniyle kirayı ödememe, taşınmazı satılık olarak görmek isteyenlere daireyi göstermeme, mal sahipleri ile kira konusunda herhangi bir uzlaşma yapmama, hatta mal sahiplerinden taşınmazdan tahliye olmaları karşılığında bedeller isteme gibi çok farklı hareketler görüyoruz.
ARTIK AYLIK KİRALAMA RAFA MI KALKIYOR?
Bazı kiracılar bunu fırsata çevirip kiraladıkları daireleri başkalarına kiraya verdikleri gibi eşyalı hale getirip bu daireleri günlük kiralık verebiliyorlar.
Bazı kiracılar yanlarına ortak kiracılar dahil ederek kiralarını hem kendileri için daha makul seviyeye çekme, hatta kazanç elde etme kısmına giriyorlar diyebiliriz.
ARA ZAM
Kira kontratları borçlar kanunu çerçevesinde yıllık olarak yapılıyor ve yıllık artışlar belli çerçevede ilerleyebiliyor. İş yerlerinde TÜFE’nin son 12 aylık ortalaması devam ederken, konutlarda bu yüzde 25 ile sınırlandırıldı. Özellikle konutlarda ya da iş yerlerinde bir ara zam makul ve mantıklı bir çerçeve değil.
Ara zam mümkün olarak değerlendirilmez ve yapılamaz. Kiracılar zam sınırlandırılması sonrasında yüzde 25’e göre kira artışı yapma hakkına sahiptir.
YÜKSEK BEDEL DE KABUL EDİLİYOR
Kiracılardan da bazı iyi niyetli örnekler çerçevesinde piyasadaki kiraları görerek mal sahiplerinin daha yüksek orandaki artışlarını kabul edenler de yok değil.
Örnek vermek gerekirse, o bölgede 2+1 bir dairede kiralar 12 bin TL seviyesindeyse, kiracı 3 bin TL oturduğu bir yeri 5-6 bin TL seviyesine kadar getirmeyi kendi de kabul ediyor.
