Krediyi borca yatırdık

 

Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, yılın ilk yarısında sağlanan kredi olanaklarıyla küçük ve mikro işletmelerin aldıkları kredilerin büyük bir bölümünü borç ödemelerine ve cari giderlerini karşılamaya ayırdığını kaydetti.

Antalya Ticaret Borsası, Ekim ayı meclis toplantısı, Meclis Başkanı Hüseyin Cahit Kayan  başkanlığında toplandı. Yönetimin bir aylık çalışmasıyla ilgili üyelerin bilgilendirildiği ATB Meclisi’nde sektörel konular da gündeme geldi. Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, ekonomiye ve gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

 

DİRENCİMİZ AZ DA OLSA ARTTI

2017 yılının son iki ayında yılın nasıl biteceği ve 2018 yılına dair ekonomik ve ticari beklentilerin ön plana çıktığını belirten Çandır, 2017 yılının Antalya için hareketli geçtiğine dikkat çekti. Yılın ilk yarısında sağlanan finansa, vergiye ve istihdama yönelik kolaylıkların ekonomik darboğaza karşı iş dünyasının direncini bir nebze artırdığını kaydeden Çandır, “Nitekim ilan edilen rakamlar incelendiğinde, borç ödeme kabiliyetimizin daha önceki yıllarla kıyaslanamayacak düzeyde düşük olmasına rağmen geçen yıla göre arttığını görmekteyiz. Hatırlayacağınız gibi 2015 yılı sonundan itibaren her fırsatta ‘Antalya Yaklaşımı’ talebiyle dile getirdiğimiz tedbirlerin bir bölümünün ülkemiz geneline yaygınlaşmış şekilde uygulamaya konmasından bizler de faydalandık” diye konuştu.

 

ÇEK TİCARİ HAYATIN GÖSTERGESİ

Çek rakamlarının ticari hayatın öncü göstergelerinden biri olduğunu söyleyen Çandır, Antalya’da çek rakamlarının yılın ilk dokuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre tutar ve adet olarak yüzde 50’nin üzerinde düşüş gösterdiğini hatırlattı. Çandır, Antalya’da protesto edilen senet adedinin geçen yılın ilk 9 ayına göre yüzde 14 azaldığını, buna karşın protesto edilen senet tutarının yüzde 13 oranında arttığını bildirdi. Çandır, “2016 yılının ilk 9 ayında protesto edilen senet başına yaklaşık 14,6 bin TL düşerken, bu yılının aynı döneminde yüzde 14 artış ile her bir senet için yaklaşık 16,7 bin TL’lik borcumuz olmuştur. Bu durum küçük tutarlı senetlere göre büyük tutarlı senetlerin protesto edilme oranının arttığını da göstermektedir” diye konuştu.

 

KREDİ KULLANIMI ARTTI

Finansmana erişimde zorlanan işletmelerin kullandığı Nefes ve KOSGEB gibi düşük faizli krediler nedeniyle gerek ülke gerek bölgemizde kredi kullanımının arttığını belirten Çandır, faal her üç işletmeden birinin bu kredilerden yararlandığını söyledi. Çandır, şunları söyledi: “Yılın ilk sekiz ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre kullanılan toplam nakdi kredi tutarı ülkemizde yüzde 8 artarken, Antalya’da yüzde 20 ile ülke ortalamasının iki buçuk katı üzerinde artmıştır. Ülkemiz genelinde kamuya ait bankalarca kullandırılan kredi tutarı yüzde 35, Antalya’da ise yüzde 36 oranında artmıştır. Ancak ülke genelinde özel bankalardan kullandırılan kredi miktarı yüzde 2 oranında düşerken, bu oran ilimizde yüzde 9’un üzerinde yükselmiştir. Tüm bu rakamlar sonrası yılın ilk yarısında sağlanan kredi olanaklarıyla küçük ve mikro işletmeler aldıkları kredilerin büyük bir bölümünü borç ödemelerine ve cari giderlerini karşılamaya ayırmıştır.”

 

TURİST HARCAMAYI KISTI

Geçen yıla göre turist sayısında yaşanan artışın kent ekonomisindeki hareketliliğe etkisinin geçmiş yıllarda yaşanan etkinin çok altında olduğunu bildiren ATB Başkanı Çandır, gelen turistin harcamasındaki düşüklüğü dikkat çekti. Çandır, “Özellikle kişi başına turizm geliri istatistikleri bu tespitimizi doğrulamaktadır. 2014 yılının ilk yarısında ülkemize gelen yabancılar kişi başına 818 Dolar harcarken, bu yılın ilk yarısında 604 Dolar civarında harcama yapmışlardır. Hatta bu rakam ikinci çeyrekte 570 Dolar seviyesine gerilemiştir. Harcamalardaki bu gerileme turizmden elde edilen gelirlerin kent ekonomisine yansıma derecesinin düştüğüne işaret etmektedir. Özellikle Avrupa’dan gelen turist sayısındaki düşüş, bu gerçekleşmenin en önemli nedenidir” diye konuştu.

 

TURİZMCİLERE UYARI

Çandır, kullanılan kredilerin ödemesinin sorunsuz gerçekleşmesi için turizmcilerin tedarikçilere olan borcunu zamanında ödemesi uyarısında bulundu. Çandır, “Türkiye ortalamasının çok üzerinde bir taleple kullanmak durumunda kaldığımız kredilerin geri ödemelerinin sorunsuz gerçekleşmesi için kısa vadede; turizmcilerin, tedarikçilerine olan ödemelerini zamanında ve tam olarak yapmaları, orta vadede ise devletimizce yatırım ve istihdamı motive edici nitelikte yeni kredi kolaylıklarının sağlanması kentimiz için geleceği bakımından son derece önemlidir” değerlendirmesinde bulundu.

 

4 GENÇTEN BİRİ OKUMUYOR, ÇALIŞMIYOR

Temmuz ayı işsizlik rakamlarının 10.7 gerçekleşerek, geçen yılın aynı ayına göre değişmediğini belirten Ali Çandır, rakamlara göre gençlerin yüzde 26.7’sinin iş hem eğitim hayatının dışında kaldığına dikkat çekti. Çandır, tarımdaki işçi sıkıntısına dikkat çekerken, “Bizler tarımda sürekli olarak çalışacak özelliklede genç bireylere ihtiyacımız olduğunu ifade ediyoruz” dedi. Çandır, ülkemiz genelinde tarım çalışanı sayısı artarken, Antalya’da tarımdaki işçi sayısının her geçen gün azaldığını söyledi. 9 Şubat’ta yürürlüğe giren ve yılsonuna kadar devam edecek olan istihdam üzerindeki SGK ve gelir vergisi destekleriyle ilgili de konuşan Çandır, “İlan edilen istihdam rakamlarına bakıldığında işsizliğin düşürülebilmesi için bu desteklerin 2018 yılında da devam etmesi istihdam üzerindeki yükü hafifletecektir” dedi.

 

GIDAYA ERİŞİM ZORLAŞIYOR

Son 15 yılda dünya nüfusu yüzde 20 artış ile 7.3 milyara, Türkiye’nin nüfusu ise yüzde 23 artış ile 80 milyona yaklaştığını belirten Çandır, bu durumun gelişmemiş ve nüfus yoğunluğu yüksek ülkelerde açlık tehlikesini, gelişmekte olan ülkelerde ise gıdaya erişimde zorlukları beraberinde getirdiğini söyledi. Kırsal nüfusun azalmasıyla zaman içerisinde gıdaya erişimin zorlaştığı, gıda fiyatlarının yükseldiği ve hane halkının gıda harcamalarındaki payının arttığını söyleyen Çandır, önümüzdeki 15 yılın en tehlikeli probleminin “gıdaya erişim” olduğunu kaydetti. Çandır, “Ülke olarak ileride gıdaya erişimde problem yaşamak istemiyorsak yerinde istihdamı sağlamalı ve kırdan kente göçü azaltmalıyız. Bunu sağlamanın yolu ise kırsalda kalmayı ve üretmeyi cazip hale getirecek bir tarım politikasından geçmektedir. Üreticilere daha iyi bir yaşam seviyesi yaratmak, verimliği artırmak, arzı güvence altına almak ve ürünlerin fiyat istikrarını korumak amacıyla Avrupa’da verilen sübvansiyonların yüzde 40’ı kırsal kalkınmaya ayrılmaktadır. Dolayısıyla bizlerde tarım politikalarımızı bu temeller üzerine kurmalıyız” diye konuştu.

 

BELİRSİZLİKLER GİDERİLSİN

Rusya Federasyonu ile yaşananlar sıkının ardından yasaklanan bazı tarım ürünlerinin ihracatına izin verilmesine karşın domates gibi ürünlerin ihracatındaki belirsizliklerin devam ettiğini kaydeden Ali Çandır, “Ticaretimizi engelleyen bu belirsizliklerin bir an önce giderilmesini bekliyoruz” dedi.

 

SEKTÖRÜN GÖRÜŞÜ ALINSIN

Borsa’nın düzenlediği “Yaş Meyve Sebze Sektörü Sezona Başlarken” başlıklı toplantıda üreticilerin günü birlik politikalar nedeniyle ileriye yönelik plan yapmaktan uzaklaştıklarını ifade ettiğini anımsatan ATB Başkanı Çandır, çocuklarının tarımı tercih etmediklerinden yakındıklarını kaydetti. Yaş meyve sebze sektörünü ilgilendiren kanun ve düzenlemelerin görüşleri alınmadan yayımlanmasının sakıncalarını dile getirdiklerini anımsatan Çandır, karar vericilerin sektörün görüşlerini alarak düzenleme yapmasını istedi.

ATB’nin UR-GE projesi kapsamında ihtiyaç analizi çalışmaları kapanış toplantısını gerçekleştirdiklerini belirten Çandır, Projenin ihtiyaç analizinin onayı sonrasında dış pazarlama ve heyet alımları konusunda yapılacak çalışmalarla devam edeceğini söyledi.

 

BAYKAL’I UNUTMADI

Geçirdiği rahatsızlık nedeniyle hastanede tedavisi devam eden CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal'a geçmiş olsun dileklerini ileten Çandır, en kısa zamanda sağlığına kavuşmasını diledi.

Çandır, Cumhuriyet’in 94’üncü yılını kutlarken, “Atalarımızın canlarını feda ederek kurduğu ve ilk günkü gurur ve sevinçle kutlayacağımız genç Cumhuriyetimizin 94. yaşını tüm kalbimle kutluyorum” dedi. ATB Meclis üyeleri sektörel konularla ilgili değerlendirmede bulundu. Turizmcilerin yaz döneminde aldıkları yaş meyve sebze gibi ürünlerin ödeme vadesinin 4-5 ayı bulduğunu söyleyen üyeler, temmuz ayında verdikleri ürünlerin çekinin Kasım ayı ve sonrası için kesildiğine dikkat çekti. Üyeler, ödemelerde yaşanacak sorunların piyasadaki nakit para akışını azaltacağını belirterek, bunun domino etkisiyle bütün sektörlere yansıyacağına dikkat çekti. Üyeler, turizmcilerin bu konuda duyarlı olmasını istedi.   Vahide YANIK