“Eskiden asgari ücret devletin makul seviyede bir rakam belirlemesi üzerine işverenin özellikle de küçük esnafın çalışanlarına rahatlıkla maaş ödemesi yapabileceği bir sistem üzerine kuruluydu” diyen AESOB Başkanı Adlıhan Dere, işçi ve işveren arasındaki dengenin sağlam bir yapıya oturtulması gerektiğini aktararak, “Böylece devlet hem çalışanları güvence altına almış olur hem de bunu yaparken işvereninde de fazla bütçesini zorlamamasını sağlardı. Böylece işçilerin, esnaf ve sanatkarlarımızın ve ülkenin gündeminde de çok fazla yer kaplamazdı. Fakat son dönemde ülke gündeminde çok fazla yer kaplamaya başladı. Hatta asgari ücret artışı hiç bu kadar uzun süre tartışılmamıştı” ifadelerini kullandı.
“KÜÇÜK ESNAF NE YAPACAK?”
Halkın hem maddi hem manevi sıkıntılar yaşadığını belirten Başkan Adlıhan Dere, “Maddi ve manevi sıkıntılar yaşayan halk asgari ücret komisyonun ne zaman toplanacağını heyecanla takip ederken, alınan kararları ve sonucu merakla bekliyordu. Bu sıkıntılar nedeniyle; asgari ücrette yapılan artışa ilişkin hem işçi hem de işverenler başta olmak üzere farklı kesimler tarafından tartışmalar da beraberinde geldi. İnsanlarımızın aklında ‘işverenler özellikle de küçük esnaf ne yapacak’ şeklinde bir çok soru işareti belirdi. Ardı ardına yapılan zamlar işyeri kapatma ve işçi çıkartma gibi sonuçlar doğurdu ve hala böyle olumsuz sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Şimdi doğal olarak bu kadar çok konuşulunca gündem onun üzerine yoğunlaştı. Artık toplumda her şeye zam beklentisi var. Ben Antalya esnafının başkanıyım olaya 3-5 kişi çalıştıran küçük esnaf üzerinden baktığımızda; Evet, küçük esnaf sattığı ürüne zam yapacak mıdır? Eğer esnafın kullandığı malzemeyi aldığı yer, alışveriş yaptığı toptancı zam yapıyorsa o da yapmak durumunda kalacaktır ki bu ekonomik sistemde varlığını sürdürebilsin Yükselen asgari ücret rakamları büyük işletmelerde bile sorun olarak gösterilirken asıl sorun olacağı nokta küçük esnafın dükkanıdır. Bu saatten sonra küçük esnaf belki de en son çare olarak yanında çalışan kalfasını çırağını göndermeyi düşünecektir ama esnaf içinde bu çok zor bir süreçtir. Bunu söylerken biz kesinlikle asgari ücret düşük kalsaydı demiyoruz. Çünkü bizim esnafımızın yanında çalışan ustalar, kalfalar, çıraklar da asgari ücret üzerinden maaş alıyorlar. Onların kazançlarında tabii ki gözümüz yok” diye konuştu.
“ESNAF FİYATA YANSITMAK ZORUNDA KALIYOR”
Vergi düzenlemelerini ihtiyaca göre yapılması gerektiğini belirten Başkan Dere, “Asgari ücret artıyor ama burada değinmemiz gereken en önemli husus şu alım gücünün artması gerekli. Asgari ücretin artmasına karşı değiliz aksine olumlu karşılıyoruz. Fakat beraberinde her şeye zam gelmemeli bizde zaten buna karşı çıkıyoruz. Hammadde satıcısı, toptancısı herkes zam yapınca esnafta bunu sattığı ürüne, mala ya da yaptığı hizmete yansıtmak zorunda kalıyor. Asıl buna bir çare bulmak gerek. Ayrıca şuna da değinmekte fayda var; asgari ücret alan işçi maaşı artınca alım gücü de artar. Aldığı maaş kendine yetmeyen insan ne yapar? En tabii haklarından bile feragat etmek durumunda kalır. Bu sefer ihtiyaçlarından kısmaya başlar. Maaşı kendine yeten, alım gücü artan bir birey daha fazla alışveriş yapacak ve ihtiyaçlarını alabilmeye başlayacaktır. Bu bir döngü bunu unutmamak gerek. Asgari ücretin artışı esnafın satışlarını da etkiler. Ücreti artan işçi yine esnaftan alışveriş yapacaktır. Böylece esnaflarımızın da cebine para girmiş olur” diyerek açıklamasını sonlandırdı.
Arda KIR
