Öksürük, solunum yollarında oluşan enfeksiyon, mikrop veya tahriş edici maddeleri atmak için akciğerlerden havanın hızla çıkmasıyla ortaya çıkan bir reflekstir. Öksürük, vücudun kendini iyileştirme mekanizmasının bir parçasıdır ve çeşitli hastalıkların habercisi olabilir. Öksürüğün tedavi yöntemleri, nedenine ve süresine göre değişir. Bazı durumlarda ilaç veya antibiyotik gerekebilirken, bazı durumlarda doğal çözümler yeterli olabilir.
Öksürük, balgam çıkaran veya çıkarmayan şekilde ikiye ayrılır. Balgam çıkaran öksürük, solunum yollarındaki iltihap veya sıvıyı temizlemeye yarar. Balgam çıkarmayan öksürük ise genellikle viral enfeksiyon, alerji veya astım gibi durumlarda görülür.
Balgam, öksürükle birlikte çıkan akışkan bir maddedir. Bu tür öksürüğe ‘prodüktif öksürük’ denir. Balgamın nedenleri arasında sinüzit, bronşit veya sigara içmek sayılabilir. Sigara içenler, öksürük ve balgamı sigaranın ‘normal’ bir etkisi olarak görürler. Ama bu belirtiler ciddi ve kronik hastalıkların işareti olabilir. Bunlardan biri de bronşektazi adı verilen bir akciğer hastalığıdır. Bu yüzden sigara öksürüğü sanılan şikayet aslında ‘bronşektazi’ olabilir. Alerjik öksürük Öksürük, solunum yollarını koruyan bir reflekstir. Solunum yollarının herhangi bir bölümünde sorun olursa öksürük oluşabilir. Öksürüğü ilaçla kesmek veya refleksi baskılamak çocuklarda pek uygun değildir. Alerjiye bağlı öksürüklerde, alerjiye neden olan maddeyi bulmak gerekir. Bunun için laboratuvar testleri veya alerji deri testleri yapılabilir. Alerjiye neden olan madde belirlendikten sonra, o maddeden uzak durmak, alerji şurubu veya alerji aşısı gibi tedaviler uygulanabilir.
Öksürüğe Ne İyi Gelir?
Öksürüğü kesmek için doğal yöntemler vardır.
Bunlardan bazıları şunlardır:
Bal, öksürüğü azaltan ve boğazı rahatlatan bir besindir. Balı ılık suya, çaya veya limon suyuna karıştırarak içebilirsiniz.
Bitki çayları, öksürüğe neden olan iltihabı ve mukusu azaltabilir. Nane, zencefil, karaağaç, kekik, zerdeçal veya hatmi gibi bitki çaylarını bal ile tatlandırarak içebilirsiniz.
Su ve diğer sıvılar, mukusu incelterek öksürüğü hafifletir. Su, tavuk suyu, meyve suyu gibi sıvıları bol bol tüketin.
Tuzlu su gargarası, boğazdaki mikropları öldürerek öksürüğü azaltır. Ilık suya biraz tuz ekleyerek günde birkaç kez gargara yapın.
Boğaz pastili, boğazı nemlendirerek öksürüğü yatıştırır. Pastil seçerken bal, nane, zencefil gibi içeriklere dikkat edin.
Ananas, bromelain adlı bir enzim içerir. Bu enzim, öksürüğe iyi gelir. Ananas yiyebilir veya ananas suyu içebilirsiniz.
Sıcak duş ve buhar, solunum yollarını açarak öksürüğü rahatlatır. Sıcak duş alabilir veya bir kap sıcak suya eğilerek buharını soluyabilirsiniz.
Nemlendirici, ortamdaki havayı nemlendirerek öksürüğü önler. Nemlendirici cihazı kullanabilir veya ısıtıcıya bir kap su koyabilirsiniz.
Dinlenme, vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olur. Öksürüğünüz varsa, yeterince uyuyun ve dinlenin.
Ekinezya, papatya ve ıhlamur, boğazı yumuşatan ve öksürüğü azaltan bitkilerdir. Bu bitkilerden çay yaparak içebilirsiniz.
Probiyotik, bağışıklığı güçlendiren ve alerjik öksürüğü önleyen faydalı bakterilerdir. Yoğurt, kefir, turşu gibi probiyotik içeren gıdalar tüketebilirsiniz.
Reflü, mide asidinin yemek borusuna kaçmasıdır. Bu durum, öksürüğe neden olabilir. Reflüyü tetikleyen gıdalardan uzak durun. Bunlar arasında baharatlı, yağlı, asitli, kafeinli ve alkollü gıdalar sayılabilir.
Tuzlu su ile gargara yapmak
Tuzlu su, boğazdaki iltihabı azaltır ve öksürüğe sebep olan yapışkan balgamı yumuşatır. Ayrıca boğazdaki tahriş edici maddeleri temizler. Bu şekilde öksürüğü hafifletebilir. Boğaz pastili Boğaz pastili, kuru ve hassas boğazı rahatlatır ve tükürük salgısını artırarak öksürme isteğini azaltır. C vitamini, bağışıklık sistemini destekleyen bir madde olduğu için doğal yollarla alınabileceği gibi takviye olarak da kullanılabilir. Mentol içeren pastil, öksürüğü tedavi etmek için tercih edilebilir.
Zencefil
Zencefil, iltihap önleyici özellikleri sayesinde öksürüğü azaltabilir. Ayrıca zencefil kökündeki bileşenler, solunum yollarını sıkıştıran kasları rahatlatarak nefes almayı kolaylaştırır. Zencefil, çiğ olarak yenilebileceği gibi bal ile karıştırılarak veya çay olarak da tüketilebilir.
Kekik çayı
Kekik çayı, öksürük, boğaz ağrısı, bronşit ve sindirim problemleri için sıkça kullanılır. Kekik ürünlerinin, öksürük belirtilerini azaltmada etkili olduğunu gösteren güvenilir araştırmalar vardır.
Nemlendirici
Nemlendirici, havadaki nem oranını artırarak burun, boğaz ve akciğer kanallarını nemli tutar. Soğuk nemlendiriciler, balgamın akmasına yardımcı olarak öksürüğü yatıştırır. Nemlendirici, bronşit kaynaklı öksürüklerde de faydalı olabilir. Nemlendirici kullanırken, temiz ve damıtılmış su kullanmaya ve aşırı nem oluşumunu önlemeye dikkat edilmelidir.
Sıcak duş veya buhar inhalasyonu
Sıcak duş veya buhar solumak, öksürme isteğini baskılayabilir. Solunum yollarındaki kuruluk, öksürme ihtiyacı yaratır. Sıcak bir duş alarak veya buhar çekerek bu ihtiyacı gidermeniz mümkündür. Daha etkili olması için, suya nane, okaliptüs veya biberiye gibi esansiyel yağlar ekleyerek, başınızı bir havlu ile örterek ve yaklaşık 10-15 dakika boyunca sıcak buharı nefes alarak yapabilirsiniz.
Dinlenme
Dinlenme, vücudun enfeksiyonlarla mücadele etmesine yardımcı olur. Öksürüğün nedeni soğuk algınlığı veya enfeksiyon ise, dinlenerek vücudun iyileşmesini sağlayabilirsiniz. Bal, limon ve karabiber karışımı Karabiber, bal ve limon bir araya geldiğinde, öksürük refleksini sakinleştirir. Karabiber yerine zencefil de kullanabilirsiniz. Bromelain Ananas, bromelain adı verilen bir enzim içerir. Bu enzim, balgamı parçalayarak öksürüğü yatıştırır. Bu enzim, soğuk algınlığına bağlı öksürüğü, solunum sorunlarını ve boğaz ağrısını azaltmaya yardımcı olur.
Tarçın ve bal karışımı, hem sağlık hem de lezzet açısından faydalı bir seçenektir. Tarçın ve bal, birçok hastalığa karşı koruyucu ve tedavi edici özelliklere sahiptir.
Kilo kaybına yardımcı olur. Tarçın, kan şekerini düzenler ve metabolizmayı hızlandırır. Bal ise şeker ihtiyacını karşılar ve tatlı krizlerini önler. Tarçın ve balı sıcak suyla karıştırarak öğün aralarında içebilirsiniz.
Soğuk algınlığı ve öksürüğü tedavi eder. Tarçın ve bal, iltihap önleyici ve enfeksiyonla savaşan maddeler içerir. Bir kaşık ılık bal ve çeyrek kaşık toz tarçını üç gün boyunca günde bir kez alabilirsiniz.
Bağışıklık sistemini güçlendirir. Tarçın ve bal, antioksidanlar, vitaminler ve mineraller bakımından zengindir. Her gün düzenli olarak tüketildiğinde, vücudu bakteri ve virüslere karşı korur.
Diş ağrısını azaltır. Tarçın ve balın antiseptik ve analjezik etkisi vardır. Bir kaşık toz tarçın ve beş tatlı kaşığı bal karışımını ağrıyan dişe uygulayarak rahatlama sağlayabilirsiniz.
Kalp hastalıklarına karşı korur. Tarçın ve bal, kolesterolü düşürür ve kan dolaşımını iyileştirir. Kahvaltıda ekmek üzerine sürerek veya sıcak suyla karıştırarak tüketebilirsiniz.
Sivilceleri yok eder. Tarçın ve bal, ciltteki bakterileri öldürür ve cilt lekelerini giderir. Bir yemek kaşığı bal ve bir çay kaşığı toz tarçını karıştırarak sivilcelerin üzerine sürün ve ertesi gün ılık suyla yıkayın.
Yorgunluğu giderir. Tarçın ve bal, enerji verir ve zindelik sağlar. Diş fırçaladıktan sonra ve öğleden sonra bir kaşık alarak vücut direncinizi artırabilirsiniz.
Tarçın ve balın faydaları bunlarla sınırlı değildir. Ayrıca sindirim, boğaz, alerji, hamilelik gibi durumlarda da tarçın ve bal karışımından yararlanabilirsiniz. Ancak, herhangi bir sağlık sorununuz varsa veya hamileyseniz, tarçın ve bal tüketmeden önce doktorunuza danışmanız gerekir. Aşırı miktarda tarçın ve bal tüketmek yan etkilere neden olabilir. Ölçülü ve dengeli bir şekilde tüketmeye özen gösterin.
