Enerji Bakanlığı’nın Maden Yönetmeliği’nde yaptığı değişiklik Resmi Gazete’de yayımlanırken zeytinliklerde maden ocağı yapılaşmasının önü açıldı. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik ve TMMOB Maden Mühendisleri Odası (MMO) Antalya Şube Başkan Yardımcısı Ali Balcı kararı değerlendirdi.
Maden Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle, tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlarda madencilik faaliyetinin yapılmasının önü açıldı. Zeytinliklerde maden ocağı kurulmasına olanak tanıyan yönetmelikle ilgili açıklama yapan ve kararı değerlendiren Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik, “Yaşantımızda madenin olmadığı hiçbir şey yok. Madenler olmazsa olmaz ve çok kıymetlidir. Fakat bu demek olmuyor ki her yere maden ocağı ya da maden sahası yapabilirsiniz. Yapılan bu açıklama çıkan bu yönetmelik konusunda çok hassas olunması gerektiğini düşünüyoruz. Burada memleketini, vatanını seven, bugünü ve yarını düşünen yetkililere ve liyakat sahibi mühendislere karar vericilere ihtiyaç var” dedi.
“HALK İSTEMİYORSA OLMAZ”
TMMOB Maden Mühendisleri Odası (MMO) Antalya Şubesi Başkan Yardımcısı Ali Balcı ise, “Yönetmelikte, sadece enerji üretimiyle ilgili olan enerji üretimini destekleyen madenlerle ilgili faaliyetlerde, zeytinlik alanlara denk geldiği zaman buradaki çalışmayla ilgili bir izin verildi. Yani bütün madenleri kapsamıyor. Şunu kesinlikle söyleyebiliriz ki biz karşıyız. Yani enerjide de olsa başka bir konuda da olsa zeytinlik alanlarının tahrip edilmesine, maden sahasının açılmasına karşıyız. Eğer oradaki halk istemiyorsa, halka zarar veriyorsa ya da kamunun yararına değilse tabi ki bu onaylayacağımız bir şey değil” dedi.
“HASSAS OLUNMALI”
Yönetmeliği değerlendiren Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik, “Yaşantımızda madenin olmadığı hiçbir şey yok. Madenler olmazsa olmaz ve çok kıymetlidir. Fakat bu demek olmuyor ki her yere maden ocağı ya da maden sahası yapabilirsiniz. Yapılan bu açıklama çıkan bu yönetmelik konusunda çok hassas olunması gerektiğini düşünüyoruz. Burada yetkililere ve işin liyakat sahibi mühendislere karar vericilere ihtiyaç var. Biz bunun geçmişte birçok örneğini gördük. Geçici bir fayda sağlarken doğaya çok daha fazla zararlar veriyoruz. Biz özellikle turizm ve tarım bölgesi olan Antalya’yı ilgilendiren, doğrudan veya dolaylı etkileyebilecek maden ocaklarıyla ilgili zeytinliklerle ilgili karar vericilerden özel rica ediyoruz dikkate alsınlar. Biz biliyoruz ki bir takım sebeplerden dolayı maden ocaklarını insanlar terk ediyorlar. Normalde yönetmeliklerde bir sorun yok. Yapıldıktan sonra rehabilite etmek zorundalar. Fakat bugün birçok insan doğayı parçalayıp bırakıyorlar. Bunlar bizi derinden üzüyor. Bunun için biz yetkililerden, karar vericilerden, hassas davranmalarını istiyoruz. Madenler bizim için çok kıymetli ve değerli. Ama bu karar bize acaba dedirtiyor” diye konuştu.
“FAYDA –ZARAR DENGESİ OLMALI”
“Burada bir fayda zarar dengesi olmak zorunda” diyen Başkan Çeltik, “Ekonomi bizim için çok değerli ama tabi ki doğa ve su da bizim için çok değerli. Zaten mühendisler ve uzmanlar bunun için var. Doğru karar vermek için var. Hiçbir yere maden ocağı yapmazsanız bu seferde dışarıdan almak durumunda kalıyoruz ve ekonomik olarak kötüye gidiyoruz. Bu da bir takım zorluk ortaya çıkarıyor. Diğer taraftan liyakat sahibi olmayan insanlar eğer doğrudan bunu bir talan gibi düşünürlerse bu da uzun vadeli zararlar verir. Bu konuyla alakalı liyakat sahibi memleketini vatanını seven bugünü ve yarını düşünen ehil insanlar karar vermeli. Ama biraz kaygılıyız tabi ki” ifadesini kullandı.
“DOĞRU ŞEKİLDE KULLANMALIYIZ”
Zeytinlik alanların rehabilite edilip edilmeyeceğini de değerlendiren Başkan Çeltik, “Rehabilite olur mu? İşte hassas davranmamız gereken nokta bu. Sadece bir yönetmeliğe bakarak değerlendirmek çok doğru değil. Yönetmelikte, “Rehabilite etmek şartıyla, zorunluluğuyla” diyor. Yani layıkıyla yaparsak eğer oradan gerçekten orta ve uzun vadeli fayda varsa bu maden tabiki değerlendirilmeli. Ama aynı zamanda rehabilite edilmeli. Bunlar bizim doğal kaynaklarımız. Biz bunları doğru bir şekilde kullanmalıyız. Ama bu demek olmuyor ki talan edelim veya parçalayalım veya dağıtalım. Bunlar çok doğru şeyler değil. Burada hassas bir denge var. Bu bütün zeytinlikleri maden ocağı yapabiliriz gibi algılanmasın. Onun için liyakat sahibi kişilerin önemini tekrar tekrar söylüyoruz. Şimdiye kadar yapılanlar ne yazık ki yerini bulmamıştır. Umarım bundan sonra bulur” diye konuştu.
“MADEN SAHASININ AÇILMASINA KARŞIYIZ”
TMMOB Maden Mühendisleri Odası (MMO) Antalya Şubesi Başkan Yardımcısı Ali Balcı ise zeytinliklerde maden ocağı kurulmasına dair yönetmelikle ilgili, “Yönetmelikte, sadece enerji üretimiyle ilgili olan enerji üretimini destekleyen madenlerle ilgili faaliyetlerde, zeytinlik alanlara denk geldiği zaman buradaki çalışmayla ilgili bir izin verildi. Yani bütün madenleri kapsamıyor. Şunu kesinlikle söyleyebiliriz ki biz karşıyız. Yani enerjide de olsa başka bir konuda da olsa zeytinlik alanlarının tahrip edilmesine, maden sahasının açılmasına karşıyız” dedi.
“DURUM NEDİR İNCELENMELİ”
Zeytincilikte yapılacak olan madencilik faaliyetlerinde kamu yararı olup olmadığına dair de konuşan Balcı, “Eğer bir termik santrali besleyen bir kömür sahasıysa ve kömür yatağı da zeytinliğin altındaysa ve buradaki kömürün çıkartılmaması durumunda bu termik santral duracaksa, burada bir kamu yararından bahsedebiliriz. Tabi ki bunun hangi madenler için çıkartıldığı, durum nedir, bunları da incelemekte yarar var. Ama genel anlamda Maden Mühendisleri Odası olarak halkın yararına olmayan hiçbir işletmeyi tasvip etmiyoruz” ifadesini kullandı.
“KAMU YARARI YOKSA TASVİP ETMİYORUZ”
Balcı, zeytinlik alanların rehabilite edileceği ve eski haline getirileceği yönündeki açıklamalara ise “Maden ocakları öyle iki yıllık, üç yıllık işletmeler değildir, uzun vadeli işletmelerdir. Rehabilite 10 sene sonra mı olacak, yoksa 15 sene sonra mı olacak? Çünkü orayı kazacaksınız, tekrar dolduracaksınız. Üstüne tarım için toprağı sereceksiniz. Zeytin dikeceksiniz. O zeytinler büyüyecek zeytin verecek. Yani bu bir süreç ve bunların hepsinin incelenerek bir şekilde hakikaten kamu yararı var mı bu işte ona bakmak lazım. Bunun da kamuda tartışılması lazım. Yönetmelik diyor ki enerji üretimiyle ilgili madenler ama hangi madenler? Ne tür bir durum var? Başka yerde acaba üretim yapılabilir mi? Zeytinliklere dokunulmaya bilir mi? Kamu yararı var mı, yok mu? Bunların kamuoyuyla paylaşılması ve tartışılması lazım. Biz maden mühendisleri olarak kamunun yararına olmayan her türlü projeyi tasvip etmiyoruz. Yani maden de olsa biz orada çalışacak da olsak eğer kamunun yararına değilse biz bunu onaylamıyoruz” şeklinde konuştu.
“HALK İSTEMİYORSA ONAYIMIZ YOK”
Balcı konuşmasının devamında, “Yaşantımızın içerisinde madenin olmadığı hiçbir şey yok. Maden her yerde var ve maden tabi ki de lazım. Madenlerimizi işletmemiz lazım. Bunda bir problem yok ama o maden işletilirken kamunun yararı önemli burada. Eğer oradaki halk istemiyorsa, halka zarar veriyorsa ya da kamunun yararına değilse tabi ki bu onaylayacağımız bir şey değil” diyerek sözlerini tamamladı.
Fadime YİĞİT
