Türk bilim insanları Uğur Şahin ve Özlem Türeci'nin öncülük ettiği biyoteknoloji firması BioNTech, kanser tedavisi alanında önemli bir adım attı. Ünlü Tıbbi Onkoloji Uzmanı Profesör Doktor Mustafa Özdoğan Biontech kanser aşısıyla ilgili bir makale yayınladı.
Profesör Doktor Mustafa Özdoğan makalesinde BionTech kanser aşısının tüm detayalarından bahsetti. Özdoğan: " BioNTech tarafından geliştirilen yeni bir CAR (Chimeric Antigen Receptor) T-hücresi tedavisi, faz I klinik araştırma sonuçlarına göre güvenlik açısından olumlu bir profil sergiliyor ve tek başına veya RNA aşısı (CARVac) ile birleştirilerek etkili olabiliyor. Bu çalışma, tekrarlayan veya tedaviye dirençli solid (organ/doku kaynaklı) tümörlerde CLDN6 molekülüne özgü CAR T-hücrelerinin ve CARVac'ın güvenliği ve uygulanabilirliği üzerine yapılan faz 1 BNT211-01 denemesini ele alıyor. BNT211-01 çalışmasının ilk sonuçları daha önce 16 hastayı kapsayan şekilde Association for Cancer Research (AACR) 2022 Toplantısı'nda sunulmuştu. Yeni bir gelişme olarak, 23 Ekim 2023 tarihinde Nature Medicine dergisinde çalışmanın bilimsel makalesi yayımlandı. Bu makale, deneysel tedaviyi alan 22 hastanın verilerini içeriyor ve gelecekte kanser tedavisinde umut vaat eden bir adım olarak dikkat çekiyor" dedi.
BioNTech'in kanser aşısının klasik CAR T-hücre terapisinden farkı Nedir ?
Özdoğan insanların konuyu daha iyi anlaması dolayısıyla konuyu her açıdan ele alarak BioNTech'in kanser aşısının klasik CAR T-hücre terapisinden farkını da detaylarıyla açıkladı. "BionTech'in kanser aşısının klasik CAR T-hücre terapisinden farkı geliştirilen CAR-T hücrelerinin bir mRNA aşısı olan CARVac ile birleştirilmesidir. Bu kombinasyon, geleneksel CAR-T hücre tedavilerinden ayrılır. CARVac, CAR-T hücrelerinin hastanın vücudunda daha etkili bir şekilde çoğalmasını sağlar ve hedef tümör hücrelerini daha hassas bir şekilde tanımasını teşvik eder. Ayrıca, bu tedavi, solid (organ veya doku kaynaklı) tümörlerin tedavisinde karşılaşılan zorlukları aşmak için CLDN6 gibi özgün antijenlere odaklanır. Bu inovasyon, kanser tedavisinde yeni bir umut kaynağı olabilir."
CLDN6 Nedir?
Özdoğan: "Claudin-6 adının kısaltmasıdır ve bu protein molekülü, onkofetal antijen olarak kabul edilir. Bu protein, hücreler arası bağlantıları ve hücre zarının sağlamlığını koruyan sıkı bağlantı (tight junction) yapılarının oluşturulmasına yardımcı olan bir rol oynar. CLDN6, birçok solid (katı) tümörde yüksek düzeyde ve spesifik bir şekilde ifade edilen bir protein olarak öne çıkar ve bu nedenle potansiyel bir tedavi hedefi olarak dikkat çeker. Onkofetal antijenler genellikle fetal dönemde üretilen ve yetişkin doku ve hücrelerinde sessizleşen, ancak kanser hücrelerinde yeniden etkin hale gelen proteinlerdir. CLDN6'nın solid tümörlerde yüksek düzeyde ifade edilmesi, immünoterapi yöntemleri, özellikle CAR T-hücre terapileri için özel bir hedef sunar. Bu, sağlıklı hücreler ile tümör hücreleri arasındaki ayrımı kolaylaştırarak daha etkili bir tedavi sağlama potansiyelini taşır."
CAR T- hücre terapisi
CART -hücre terapisini detaylarıyla anlatan Özdoğan: "CAR T-hücre terapisi, genetik mühendislik yöntemleriyle belirli moleküler hedefleri tanıyabilen ve saldırabilen T-hücrelerini programlamak amacıyla kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi, hematolojik maligniteler (kan kanserleri) gibi hastalıkların tedavisinde büyük bir devrim yaratmıştır. Ancak, solid (katı) tümörlerin tedavisinde uygulanması daha karmaşıktır. CAR T-hücre tedavilerinin solid tümörlerde başarısız olmasının temel nedenlerinden biri, hedef olarak kullanılabilecek proteinlerin solid tümörlerde normal hücrelerde de bulunmasıdır. Bu durum, CAR T-hücrelerini tümör hücrelerine özgü olarak yönlendirmeyi ve sağlıklı hücreleri ayırt etmeyi zorlaştırır. Diğer bir zorluk ise, CAR T-hücrelerinin sistemik olarak uygulanması nedeniyle solid tümörlere ulaşan CAR T-hücrelerinin sayısının sınırlı olmasıdır. Bu nedenle, solid tümörlerin etkili bir şekilde hedef alınması CAR T-hücre terapisinin önündeki büyük bir engeldir" dedi.
"Uğur Şahin ve meslektaşları, yaygın olarak solid (katı) tümörlerde bulunan özel bir antijen olan CLDN6'ya hedeflenen bir CAR T-hücresi ürününün güvenliği ve etkililiğini değerlendirmek üzere ilk açık etiketli çok merkezli bir insan deneyi (faz I/II klinik araştırma) gerçekleştirdi. Bu uygulama, CAR T-hücrelerinin hastanın vücudunda daha etkili bir şekilde çoğalmasını ve hedef tümör hücrelerini daha hassas bir şekilde tanımasını sağlayan bir mRNA aşısı olan CARVac ile kombinasyon halinde test edildi. Bu kombine tedavi, transfer edilen CAR T-hücrelerinin çoğalmasını artırarak daha uzun süreli bir etki sağladı ve sonuç olarak tümör hücrelerinin öldürülmesini geliştirdi. Bu yaklaşım, solid tümörlerin tedavisinde umut vaat eden bir gelişmeyi temsil ediyor."
Kanser aşısı çalışmasının detayları
Aşının çalışması ve detayaları konusunda: "Araştırmacılar, tekrarlayan veya tedaviye dirençli ileri evre solid tümörleri olan hastalarda CLDN6'ya karşı yönlendirilen CAR T-hücre tedavisini hem tek başına hem de CARVac ile birleştirilmiş şekilde değerlendirmek için bir çalışma yürüttüler. BNT211 kombine tedavisi, hastaya özgü CAR T-hücreleri ve seri bir şekilde üretilebilen ve hastaya özgü olmayan CARVac'ı içerir. CARVac, belirli bir CAR T-hücre yanıtını artırmak için geliştirilmiş bir RNA aşısıdır ve bu özelliği sayesinde seri üretim yapılabilir. Bu yaklaşım, tedavinin her iki bileşenini de hastaya özgü hale getirmek yerine, geniş bir hasta popülasyonuna uygulanabilir bir tedavi sunmayı amaçlar. Çalışma için başlangıçta 180 hasta tarandı, ancak bunların 126'sı CLDN6 negatif olduğu için çalışmaya dahil edilmedi. Bu nedenle, bu raporlama sırasında toplam 22 hasta tedavi edilmişti. Klinik deneme, CLDN6 hedefli CAR T-hücrelerinin artan dozlarda tek başına (Grup 1) veya CARVac ile birleştirilerek (Grup 2) verildiği iki ayrı gruptan oluşuyordu. Grup 2'de, CAR T-hücre transferinden sonraki 100 gün boyunca her 2 veya 3 haftada bir CARVac uygulandı ve her 6 haftada bir idame kanser aşısı yapıldı" dedi.
Çalışmanın sonuçları
Çalışmanın sonuçlarını verilerle açıkladı. Özdoğan sonuçları: "Sonuçlar açısından, hastaların yaklaşık %40'ında yönetilebilir bir sitokin salınım sendromu gelişti, ancak nörotoksisite belirtileri gözlenmedi. Diğer olumsuz olaylar, başta yönetilebilir sitopeni (kan hücrelerinin düşük seviyeleri) ve anormal bağışıklık tepkileri olmak üzere yönetilebilir durumları içeriyordu. CARVac uygulaması, genellikle 24 saat kadar süren geçici grip benzeri semptomlara neden oldu.
Etkililik açısından değerlendirilebilen 21 hastanın sonuçları şu şekildedir:
- Genel yanıt oranı %33 idi, yani 21 hastanın 7'sinde olumlu bir yanıt elde edildi, bunlardan biri tam yanıt sağladı.
- Germ hücreli tümörleri olan hastalarda yanıt oranı %57 olarak belirlendi.
- Hastalık kontrol oranı genel olarak %67 olarak raporlandı" diye açıkladı.
Çalışmanın Önemi ve Etkileri
Özdoğan çalışmanın kanser hastaları için önemi ve etkileri konusunda da değerli satırlar ekledi: "CLDN6 hedefli CAR T-hücre tedavisi, yalnızca tek başına değil, aynı zamanda CARVac ile birleştirilerek güvenilir bir seçenek olarak görünüyor ve CLDN6 pozitif kanser hastaları için umut verici bir gelişmeyi temsil ediyor. Önceden CLDN6, hücresel terapilerle hedeflenmemişti, ancak bu yaklaşım, diğer CAR T denemeleri sonuçlarına göre solid tümörlerin tedavisinde daha etkili olabileceğini gösteriyor. BNT211-01 denemesi, otomatik bir üretim süreci kullanmak üzere değiştirildi ve doz artırma çalışmaları hala devam ediyor. Ancak bu verilerin hala erken aşama çalışma sonuçları olduğunu ve sınırlı sayıda hastanın tedavi edildiğini unutmamız önemlidir. Bu nedenle, şu an için kesin bir sonuca varmak için daha fazla çalışma ve veri gerekmektedir."
