Adana'dan Uzman Psikolog Tara Çapar, yas sürecinin bireyler üzerindeki farklı etkilerini değerlendirdi. Yasın bedensel sorunlara, nefes almada zorluk, boğulma hissi, güç kaybı gibi etkilere yol açabileceğini vurgulayan Çapar, ölümle yüzleşmenin ve acıyı yaşayıp veda etmenin önemini vurguladı.
Yas, Kültür ve Bireysel Deneyimlerle Şekilleniyor
Psikolog Çapar, herkesin yas sürecini farklı yaşadığını belirterek, yasın yaş, kültür, cinsiyet ve önceki deneyimlere bağlı olarak subjektif bir şekilde deneyimlendiğini açıkladı. Evcil hayvan kaybı, ilişki sonlanması veya yakınlarının ölümü gibi durumların da derin üzüntüye neden olabileceğini ifade etti.
Yas Türleri ve Belirtileri
Çapar'a göre yas, normal, travmatik ve psikolojik olmak üzere üç ana grupta inceleniyor. Normal yas sürecinde duygusal, zihinsel, fiziksel ve davranışsal tepkiler gözlemlenirken, travmatik yas ani veya şiddetli kayıplar sonrası daha yoğun duygusal tepkilerle karakterizedir.
Yas Sürecinin Aşamaları
Psikolog Tara Çapar, yas tutma sürecinin şok ve inkar, öfke, pazarlık, depresyon-kabullenme ve yeniden yapılanma aşamalarından geçtiğini belirtti. Her aşamanın farklı duygusal tepkilere işaret ettiğini ve sürecin kişiden kişiye değişebildiğini vurguladı.
Çocukların Yas Deneyimi
Çocukların ölüm kavramını yaşlarına göre farklı algıladığını belirten Çapar, ebeveynlerin bu süreçte destekleyici olmalarının önemini vurguladı. Çocukların suçluluk hissi veya riskli davranışlar sergilemeleri durumunda doğru rehberlikle desteklenmeleri gerektiğini ifade etti.
Psikolog Çapar'dan Öneriler
Uzman Psikolog Tara Çapar, yas sürecini sağlıklı atlatmanın yolları olarak duyguların paylaşılması, düzenli uyku ve beslenmeye dikkat edilmesini önerdi. Ayrıca, kaybı hatırlatan unsurlardan kaçınmamanın ve acıyla yüzleşmenin önemine işaret etti.
