Kur Korumalı Mevduatın (KKM) tasfiye sürecinde, bankalar arasındaki rekabetin 2023'ün ikinci yarısında artmasıyla birlikte klasik TL mevduat faiz oranları hızla yükseldi. Ancak, 2024'ün ilk üç iş haftasında rekabetin azalmasıyla birlikte mevduat faizleri zirveden düşmeye başladı.
Merkez Bankası Kararı ve Faiz Oranlarının Değişimi
Merkez Bankası'nın faiz artırımı kararı öncesine ait verilere göre, bankaların tüm vadelerdeki TL mevduat faiz oranlarının sektör bazında ağırlıklı ortalaması 29 Aralık-19 Ocak arasında 1,16 puan düşüşle yüzde 47,06'dan yüzde 45,9'a geriledi.
Naki Bakır'ın Analizi
Dünya gazetesinden Naki Bakır'ın yazısına göre, bankalar özellikle bir aydan uzun, bir yıldan kısa vadelerdeki mevduat faizlerini düşürdüler. 2023'ün son aylarında özellikle 1-6 ay arasındaki vadelerde faiz oranları yüzde 50'yi aşarak 21 yılın en yüksek düzeyine ulaşmıştı.
Vadeli Mevduat Faizlerindeki Değişim
29 Aralık itibarıyla, üç aya kadar vadeli TL mevduatın sektör ortalamasında yıllık basit faiz oranı, 4 Ekim 2002'deki yüzde 53,66'dan sonra en yüksek düzey olan yüzde 52,50'ye çıkmıştı. Ancak, son haftalardaki düşüşle birlikte bu oran yüzde 50 düzeyinin altına indi.
Kredi Faizlerindeki Değişim ve Talep
Mevduat faizlerine ek olarak, bankaların kullandırdığı kredilere uyguladığı faizlerde de düşüş gözlendi. Özellikle ihtiyaç kredilerine uygulanan faiz oranları düştü. Bankaların kredi talebindeki azalma, mevduata olan talebi de etkileyerek mevduat faizlerinin düşmesine neden oldu.
Merkez Bankası Politika Faizi ve Beklentiler
Mevduat faizlerindeki düşüşte etkili olan faktörlerden biri, enflasyonda düşüş beklentilerinin oluşması ve bunun fiyatlanmasıdır. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun politika faizindeki artış kararı, mevduat faizlerine etkisini önümüzdeki haftalarda gösterecek.
Ekonomik Görünüm ve Kredi Talebi
Düşen enflasyon beklentileri ve kredi talebindeki azalma, mevduat faizlerini aşağı çeken etkenler arasında yer alıyor. Bankaların kredi faizlerindeki gevşeme, kredi talebini artırmaya yönelik bir strateji olarak değerlendiriliyor.
Mevduat faizlerindeki düşüşün ardında rekabetin azalması, Merkez Bankası kararları, enflasyon beklentileri ve kredi talebindeki değişim gibi çeşitli faktörler etkili olmuştur. Bankaların bu dinamiklere uyum sağlamak adına faiz politikalarını düzenlemesi, ekonomik göstergelere göre şekillenmektedir.
