Onkolojik tedavilerde kullanılan kemoterapi ilaçları; kalp yetmezliği, kalp damar tıkanıklığı, kalp krizi, hipertansiyon, aritmiler ve kalp zarı iltihabı gibi yan etkilere neden olabilir. Medicana Ataköy Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Fatih Güngören, kanser tedavisi gören hastalarda kalp sağlığının önemini vurgulayarak, "Araştırmalar, kanser hastalarının yüzde 20’sinin kalple ilgili sorun yaşayabileceğini gösteriyor. Kalp ile ilgili yan etkiler, kemoterapi alındığı dönemde saatler içerisinde görülebileceği gibi, kemoterapi sonrası haftalar veya aylar içinde de ortaya çıkabilir. Fakat kemoterapi öncesi kardiyoloji uzmanı tarafından değerlendirme yapılarak riskli hastalar belirlenebilir" dedi.
Kalp Sağlığını Etkileyen İlaçlar
Kemoterapide kullanılan ilaçların bazıları kalp üzerinde ciddi bir etki oluşturmazken, bazıları ise kalp fonksiyonları ile ilgili ciddi yan etkilere sebep olabilir. Yapılan çalışmalarda, hastaların yüzde 20’sinin kalp ile ilgili sorun yaşayabileceği ve yüzde 7-10’unda kalp yetmezliği gelişebileceği tahmin edilmektedir. Ayrıca kemoterapi alan hastaların, kardiyovasküler hastalıkların görülme ihtimalinin yüksek olduğu yaşlarda olması da riski arttırır.
Kalp Kontrolleri ve Önemi
Doç. Dr. Fatih Güngören, onkoloji hastalarında kalp kontrollerinin önemiyle ilgili açıklamalarda bulundu. Güngören, "Kanser tedavisi sırasında en sık gelişen yan etki kalp yetmezliğidir. Kemoterapi ilaçlarına bağlı gelişen kalp yetmezliği çoğunlukla ciddi seviyede olmasa da bazen kemoterapiye ara vermeyi gerektirecek seviyede ciddiyet gösterebilir. Hastada ciddi kalp yetmezliği geliştiyse kemoterapiye ara verilebilir veya doz azaltılarak devam edilebilir. Kalp yetmezliği için ilaç tedavisine başlanırken, tedavi sonrası kardiyoloji ve onkoloji uzmanlarının ortak kararı ile kemoterapiye devam edilebilir" ifadelerini kullandı.
İhmal Edilmemesi Gereken Belirtiler
Yeni ortaya çıkan nefes darlığı, göğüs ağrısı, halsizlik, çarpıntı, kilo artışı ve bacaklarda ödem gibi bir şikayet durumunda hemen bir kardiyoloji uzmanına başvurulması gerekmektedir. Güngören, kanser hastalarının bu şikayetleri mevcut hastalıklarının bir parçası gibi algılayarak ihmal etmemesinin önemli olduğunu belirterek, "Eğer ihmal edilirse, kanser hastalığının tedavisi iyileşme yönünde ilerlerken kalp ile ilgili sorunlar nedeniyle hastalar kaybedilebilir" açıklamasında bulundu.
Kalp İle İlgili Yan Etkilerin Tedavisi
Bazı kemoterapi ilaçlarının kalp üzerindeki etkileri kalıcı olabilirken, çoğunlukla kalıcı olmayıp tedavi ile iyileşebilir. Güngören, "En sık gelişen yan etki kalp yetmezliğidir. Kemoterapi ilaçlarına bağlı gelişen kalp yetmezliği çoğunlukla ciddi seviyede olmasa da bazen kemoterapiye ara vermeyi gerektirecek seviyede ciddiyet gösterebilir. Hastada ciddi kalp yetmezliği geliştiyse kemoterapiye ara verilebilir veya doz azaltılarak devam edilebilir. Kalp yetmezliğinin tedavisi için ilaçlar başlanır ve tedavi sonrası kardiyoloji ve onkoloji uzmanlarının ortak kararı ile kemoterapiye devam edilebilir" dedi.