Türkiye’de kendi enerjisini üreten ve depolayan ilk belediye olan Antalya Büyükşehir Belediyesi, 1,32 MWp kurulu güce sahip çatı tipi GES ve 5.24 MWp kurulu güce sahip arazi GES’e sahip bulunuyor. Büyükşehir Belediyesi, enerji tüketiminin yaklaşık yüzde 39,59’unu GES sağlıyor.
Döşemealtı Dağbeli’nde toplam 7 adet arazi tipi GES, Çıplaklı Engelli Rehabilitasyon Merkezi Çatısı, Fatih İstasyonu Tramvay Atölye Binası Çatısı ve Antalya Büyükşehir Belediyesi Ana Hizmet Binası çatısında olmak üzere toplam 10 adet GES bulunuyor.Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı Hizmet Binası çatısına 120 kWe ve Manavgat Toptancı Hali çatısına 539 kWe kurulu gücünde çatı GES tesislerinin 2024-2025 yılları içerisinde yapımı planlanıyor. Ayrıca Alanya, Demre, Kumluca, Finike ve Kaş Toptancı Hallerinin çatılarına GES yapılmasına ilişkin fizibilite çalışmaları devam ediyor.
Başkan Danışmanı Lokman Atasoy yenilenebilir enerji ile ilgili yapılan çalışmalarda yer alan ekibi ile birlikte karşıladı. İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Daire Başkanı Melike Kireçcibaşı, Dış İlişkiler Daire Başkanı Tuğçe Çiftçibaşı Güç, AB Projeleri Proje Takip ekibinden Serpil Solmaz ile enerji dolu bir sohbet gerçekleştirdik.
İşe bir süre önce Büyükşehir Belediyesi’nin Türkiye’de ilk olan Güneş Okulu projesini konuşmakla başladık. Evet, önce gençliği, önce geleceği konuşuyoruz. Büyükşehir AB hibe projesi ile böyle güzel bir adım atmış. Projenin çıkış kaynağı da, belediyenin GES sistemlerini kuran firmanın “Eleman bulamıyoruz” serzenişi olmuş. Bu arada 2 yılda 21 proje de AB’den hibe almış. “Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın böyle bir çalışması varmış. Biz buna talip olduk. İŞKUR ile de birlikteyiz. İŞKUR, sektörden yoğun bir istihdam talebi olduğunu söyledi. Belediye istihdama karışmıyor. Bunun yanında sektör temsilcisi firmalar gelip eğitime katılanlara brifingler verdiler. İlgili bölümü bünyesinde bulunduran nadir üniversitelerden biri olan Çanakkale Üniversitesi ile birlikte yürütüyoruz. Toplamda 48 gün online eğitim, 12 gün uygulama ile 60 günlük bir süreç. Uygulama derslerini, ilimizdeki meslek liselerinden gelen branş öğretmenleri veriyor.”
Hibe makamları 15-27 yaş ve 200 kişi sınırı koymuş, gençlerin önüne yeni bir sayfa açan çalışma öncesi ön sınav yapılmış. ”Sınava girdiler, hak eden 170 kişi eğitim hakkı kazandı. Bizi mutlu eden bir başka kıstas da kadın istihdamıydı. Şu anda eğitim alanların yarısı kadın. Sektör hızla büyüyor, belediyenin bu alandaki yatırımı da büyüyor. Eğitim çalışmaları koşulları kolaylaştırarak devam edeceğiz. Bize 30 yaş üstü çok talep geldi, bu projede alamadık. Ama biz bunu sürdürmeyi düşünüyoruz. Daha esnek hale getireceğiz. Yaptığı işten vazgeçen insanlarında önünü açmak istiyoruz.” “Bu çalışma, yenilenebilir enerji sektörüne yatırımı da güçlendirecek. Kalifiye eleman bulma sorunu yoksa yatırım olur. Bunu sadece istihdam ve yatırım değil, sürdürülebilir çevre açısından baktığımızda müthiş bir kazanım olacak. Hem Antalya’yı hem ülkemizi çevre ve doğa koruma boyutu ile bakınca yapılan işin önemi artıyor. İşsizlik oranı AB genelinde yüzde 9.2 ülkemiz resmi verilerine göre yüzde 22.5.
Şimdilerde ‘Ev Genci’ diye bir kavram çıktı. Değer görebilecek alanları seçemediği için gözünü ya yurtdışına dikiyor ya da kabiliyet dışı alana yöneliyor. Bu Türkiye de bir ilk. Güneş enerjisi sektöründe tek. Antalya, Burdur Isparta sonra Mersin eklendi. Bu gençler zaman içinde sadece bu iller değil, Türkiye’nin her yerinde, hatta yurtdışında iş bulacak. Her biri güneş elçisi sıfatı ile yepyeni hikayeler yazacaklar. ‘Okumuyor, çalışmıyor olacak’ dediler. Burada resmi bir garanti olmadığı için gençler iş bırakıp gelmek istemediler. Birçok kursiyerimizi ailesi yönlendirdi. Katılım koşulları sertti. Önümüzdeki süreçte bunlar gözden geçirilecek.”
Yaklaşık 10 yıl önce GES sisteminin yaygınlaşması ve yatırım maliyetlerini konuşurken birilerinden duyduğum cümleyi aktarıyorum. “Geçmişte doğal gaz sözleşmeleri nedeniyle elimizin bağlı olduğu söylenmişti. Bu doğru muydu? Geldiğimiz noktada nedir durum, ya da hala çok pahalı mı?
“Güneşev bir farkındalık projesiydi. O zamanlar bunun dışında da farkındalık çalışmaları yapıldı. Şimdi öyle değil. Önümüzde bir sözleşme maddesi yok. Zaten olsa da ülkede artan tüketim büyümesi ile varsa bile o kota engel teşkil etmez. Zaten depolama eskiden yetki yoktu, şu anda depolamak serbest.
Enerji üretmenin yolu değişti. Depolama teknolojisi gelişti. Sektör kendini geliştiriyor dinamik. Panellerin gücü akü depolama sistemleri güçlenip çeşitlendi, çatı ve GES tarlasından çıkıldı, balkona, pencereye bile sistem kurulabiliyor. Bizim kanunlarımız, yönetmeliklerimiz de önemli. İnsanların önüne 5-6 yılda amorti edecek sistemi koyduğunuz zaman sonuca gidemiyorsunuz. Antalya Büyükşehir Belediyesi istisnadır. Bir misyon üstlenmiştir.“
“7 GES ayrıca şebekeden bağımsız 19 bin çiftçi ailesi. Bugün bir çiftçiye yenilenebilir enerjiyi iyi anlatır burada giderin yüzde 85’ini karşılarsanız cazip olur. Bir de yüzde 100 hibe ile 19 bin çiftçi ailesinin 52 sulama birliğinin elektrik enerjisini yüzde 85 karşılayan bir belediyeyiz.
Bakın suyu konuşuyoruz. Yeraltı suları çekiliyor ki yerin üstüne bunu çıkarmak için elektrik enerjisi kullanıyorsunuz. ASAT bütçesinin yüzde 40’ı elektrik faturasına gidiyor. Suyunun tamamını yeraltından alan tek şehir biziz. Biz burada GES’i ne kadar kullanırsak, suyu da o kadar ucuz olarak vatandaşa ulaştırırız.
Bunlar günübirlik değil, ileriye yönelik projeler. Başkanımızın günü kurtarmaya değil, ileriye yönelik çalışmalar ve sektörün içinde olan, özellikle çiftçimiz bunun farkında. Antalya iklim koşulları rüzgâr değil güneş. Rüzgarımız hem yoğun değil, hem güneşimiz fazla yılın 300 günü güneş alırken maceraya gerek yok.
