Dünya gazetesinin haberine göre; Narenciyede üretim rekoru kırdı, ama üreticiler sevinemedi. Ürünlerin maliyetinin altında satılması ve dalında kalmaları, üreticilerin zararına ve bahçelerin sökülmesine yol açtı.
ÜRÜNLER ÇOK PAHALI SATILIYOR
Narenciye ürünleri bahçede maliyetinin altında satılırken, büyükşehirlerde maliyetinin 4 katından fazla fiyatla satışa sunuluyor. Mayer limon bahçede 3 lirayken, markette 12 liradan satılıyor. Mandalina ise bahçede 3 lirayken, markette en az 18 liradan satılıyor. Bu durum hem üreticiyi hem de tüketiciyi mağdur ediyor. Tüketim de azalıyor.
BELEDİYELERDEN ÇAĞRI
Üretici temsilcileri, belediyelere çağrıda bulunarak, ürünlerin çiftçilerden maliyetinin biraz üzerinde alınıp, kentlerde belli noktalarda uygun bir fiyatla halka ulaştırılmasını istiyorlar. Böylece hem halkın ucuz meyveye ulaşacağını hem de üreticinin zarar etmesinin ve bahçesini sökmesinin önüne geçileceğini söylüyorlar. Ayrıca, üreticinin bahçesini sökmesiyle önümüzdeki yıllarda söz konusu ürünlerin çok daha yüksek fiyatla satılacağı uyarısında bulunuyorlar.
Bu yıl narenciye üretimi tarihi bir rekor kırdı ama üreticilerin yüzü gülmüyor. Mevsimlik işçi bulamayan, fiyatlar düşük diye ürününü satamayan, devletten yeterli desteği alamayan üreticiler, çaresizlik içinde. 23 sivil toplum kuruluşu, üretimin yarısından fazlasının çürüyüp gideceğini veya ağaçların sökülerek yok edileceğini duyurdu. Adana’da 3.2 milyon tonluk rekolte beklenirken, Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, günde 60 bin işçi gerektiğini, ancak DFİF desteğinin gelmediğini anlattı. Doğan, devlet ve belediyelerin ağaçta kalan ürünleri alarak halka ulaştırmasını istedi.
Maliyetin yüksekliği ve ovada işçi bulunamaması nedeniyle turunçgil üreticileri zor günler yaşıyor. Adana Turunçgil Üreticileri Birliği (ADATÜB) Başkanı Burak Karabucak, işçi yevmiyelerinin 560 lira civarında olduğunu ancak işçilerin bu sektöre ilgi göstermediğini dile getirdi. Ayrıca ürün rekoltesinin de fazla olmasıyla birlikte üreticilerin sıkıntı yaşadığını ifade eden Karabucak, ‘’Belediyeler ürün alımına yönelirse biz de elimizden gelen desteği veririz. Şu an mandalina 3 lira ile 5 lira arasında bahçede satılıyor. Belediyelerin ürünleri uygun fiyata halka sunması üreticinin yararına olacaktır’’ dedi.
GÜMÜŞ: ‘‘TÜM BELEDİYELERİ GÖREVE DAVET EDİYORUM’’
Turunçgil üreticilerinin çok zor durumda olduğunu vurgulayan Anamur-Bozyazı Ziraat Odası Başkanı Ahmet Şeref Gümüş, tarımın sadece üreticinin değil, 85 milyon insanın meselesi olduğunu belirtti. Bugün tarladaki limon ve turunçgil sökülürse, seneye 20 liraya alınan ürünün tanesinin 100 liraya çıkacağını söyleyen Gümüş, ‘’Türkiye’deki tüm belediyelere göreve davet ediyorum. Belediyeler, 5 liraya üreticiden ürünü alıp 10 liraya satabilir. Böylece tüketici de daha fazla tüketebilir. Bunu yapmaları için hiçbir engel yok. Bölgemizde mayer cinsi limon 1 liraya bile satılmıyor. Eğer bu limon dalında kalır ve yere dökülürse ağacın kurumasına sebep olur’’ şeklinde konuştu.
‘‘TÜKETİCİ PAHALI MAL YEMEZ’’
Bölgelerinde limon ve mandalinanın ağırlıklı olduğunu söyleyen Erdemli Ziraat Odası Başkanı Rasim Şahin, belediyelerin ürün alması halinde çiftçinin hemen para talep edeceğini kaydetti. Belediye garantisiyle alım yapılıp, ürün satıldıktan sonra paranın gönderilebileceğini anlatan Şahin, ‘’Belediyeler böyle bir girişimde bulunup, ürünleri alıp satarlarsa çiftçi için iyi olur.
Erkenci limonun tarlada fiyatı 1 lira ile 50 kuruş arasında değişiyor. Mandalinada ise 3 lira. Erkenci ürünlerin dışındaki ürünlerin de hasadı yakında başlayacak. Belediyeler devreye girip alım yaparlarsa maliyetine bile satsalar kara geçerler. Tüketici de pahalı mal yemez. Aksi halde aracı, nakliyeci ve alıcı araya girince ürünün fiyatı 20 liranın üzerine çıkıyor. Bu da tüketimi düşürüyor’’ dedi.
‘‘BELEDİYELER İÇİN HAL YASASI GEÇERSİZ KILINIRSA BU SORUN ÇÖZÜLÜR’’
Turunçgilde mandalinaya 3 TL’ye satıcı bulunamadığını, portakalın ise alıcısının bile olmadığını aktaran turunçgil üreticisi ve Global24 kurucusu Remzi Tosun, bu durumun daha önce anlaşma yapmış olan paketlemeci ve ihracatçının işine geldiğini ifade etti. İşçi bulunamadığı için hasadın da yapılamadığını dile getiren Tosun, ‘’Suriyelilerin yanında mahkumlar ve öğrenciler de ücret karşılığında toplama işçisi olarak çalıştırılabilir. Ayrıca, bir kararname ile belediyeler için üreticiye hal yasası geçersiz kılınırsa bu sorun çözülür. Bugün 10 TL’ye mandalinayı Kadıköy ve Bakırköy meydanında satılabilse günde üreticinin 100 TIR ürünü sadece burada tüketilir. Üretici de iflastan kurtulur, Boşta kalan nakliyeci de kazanır. Toplum da çok ucuza turunçgil alıp tüketir’’ diye konuştu.
