Cilt lekeleri sadece estetik bir sorun olabilir mi yoksa altında daha ciddi bir sağlık sorunu yatabilir mi? Özellikle melanom adı verilen cilt kanseri, ciltteki lekelerin kötü huylu bir tümör oluşturmasına neden olabilir. Melanom, genellikle mevcut bir benin değişmesi veya yeni bir benin oluşmasıyla ortaya çıkar. Ancak, sadece melanom değil, diğer cilt kanseri türleri de oluşabilecek lekelerin belirtileri arasında yer alır.
Cilt Lekelerinin Kanser Belirtisi Olup Olmadığını Nasıl Anlarız?
A - Asimetri: Lekenin iki yarısı simetrik değilse.
B - Sınır: Lekenin kenarları düzensiz veya belirsiz ise.
C - Renk: Lekenin içinde birden fazla renk veya renk değişiklikleri varsa.
D - Çap: Lekenin çapı genellikle 6 mm'den (bir ucu bir kalem ucu kadar) daha büyükse.
E - Evrim: Lekenin boyut, şekil veya renginde zamanla herhangi bir değişiklik varsa.
Bir leke bu özelliklerden herhangi birini gösteriyorsa veya leke üzerindeki herhangi bir değişiklik endişe verici ise, bir dermatolog veya sağlık uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
Cilt Kanseri Kimlerde Görülür?
Cilt kanseri herkesde görülebilir ancak bazı faktörler cilt kanserinin riskini artırabilir.
Bunlar arasında:
-
Aşırı Güneş Maruziyeti: Uzun süre güneşte kalmak, güneş yanığı geçirmek veya solaryum gibi yapay bronzlaştırıcılar kullanmak cilt kanseri riskini artırabilir.
-
Cilt Tipi: Açık ten rengine sahip olanlar, güneş ışınlarına karşı daha hassas oldukları için cilt kanseri riski daha yüksektir.
-
Aile Öyküsü: Ailede cilt kanseri öyküsü olan kişilerde, cilt kanseri riski artabilir.
-
Yaş: Cilt kanseri genellikle ileri yaşlarda daha sık görülür, ancak gençlerde de görülebilir.
-
Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Bağışıklık sistemi zayıflamış olan kişilerde (örneğin, organ nakli yapılanlar veya HIV/AIDS hastaları gibi) cilt kanseri riski artabilir.
-
X-Işınları veya Radyasyon Maruziyeti: Özellikle çocukluk veya gençlik döneminde yoğun X-ışını veya radyoterapi tedavisi alan kişilerde cilt kanseri riski artabilir.
-
Kimyasal Maddelere Maruziyet: Bazı kimyasallara maruz kalmak (örneğin, arsenik gibi) cilt kanseri riskini artırabilir.
Cilt Kanserinin Yaş Aralığı
Cilt kanseri her yaşta görülebilir, ancak genellikle ileri yaşlarda daha sık ortaya çıkar. Özellikle 50 yaş ve üstü bireylerde cilt kanseri riski artar. Ancak, gençler ve hatta çocuklar da cilt kanserine yakalanabilir.
Melanom adı verilen cilt kanseri türü, gençler arasında da görülebilir ve hatta 30'lu yaşlarda bile ortaya çıkabilir. Diğer cilt kanseri türleri, özellikle güneşe fazla maruz kalan kişilerde daha sık görülse de, her yaş grubunda ortaya çıkabilir.
Cilt kanseri tedavisi, kanserin tipine, yayılma derecesine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Temel cilt kanseri tedavi yöntemleri şunlardır:
- Cerrahi Müdahale
- Radyoterapi
- Kriyoterapi
- Topikal İlaçlar
- Hedefe Yönelik Tedaviler
Cilt kanseri tedavisi, genellikle bir veya birkaç tedavi yönteminin kombinasyonunu içerebilir. Tedavi planı, hastanın özel durumuna ve kanserin özelliklerine bağlı olarak belirlenir. Tedavi sonrası, düzenli doktor kontrolü önemlidir, çünkü cilt kanseri tekrarlama eğilimindedir.