Elektrik Mühendisleri Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı İlhan Metin, Enerji
Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 1 Temmuz 2019’dan itibaren geçerli olacağını
duyurduğu yeni elektrik tarifesinin konut faturalarına yüzde 15 oranın da zam olarak yansıyacağını açıkladı. Son zamla birlikte 30 Haziran 2018’de geçerli tarifeden bu yana, bir yıllık
zaman diliminde toplamda yüzde 41.9 oranında
zam yapıldığını hatırlatan Metin,
“Ortalama aile faturası bir yıllık dönemde 100.2 TL`den 142.2 TL`ye
yükseldi. Son tarifede 18.5 TL artan aile faturası, son bir yılda
toplamda 42 TL zam gördü. Enerji
Piyasası Düzenleme Kurulu, 1 Temmuz 2019 tarihinden itibaren geçerli olan yeni
elektrik tarifesini Resmi Gazete’de yayımladı. Tarife bileşenlerine
bakıldığında; Perakende Enerji Bedeli’ne bir önceki
tarifeye göre yüzde 19.6 zam yapılırken, iletim,
kayıp ve kaçak bedellerini de içeren Dağıtım Bedeli’ne
ise yüzde 7.3 oranında zam yapıldı. Fon ve vergilerin
etkisiyle yeni tarife, konut faturalarına toplamda yüzde 15 oranında zam olarak
yansıyacak. Alçak gerilimden enerji alan diğer abone gruplarına
bakıldığında ise Perakende Enerji Bedeli’ne sanayi aboneleri için yüzde 17.6, ticarethaneler için yüzde 18.1, şehit aileleri ve muharip malul gaziler için yüzde 23.9, tarımsal sulama abonelerine ise yüzde 17.8 zam yapıldı. Dağıtım Bedeli ise
tüm abone gruplarında yüzde 7.3 oranında
artırıldı” dedi.
AYLIK FATURA 142.2 TL
“Elektrik Mühendisleri Odası`nın (EMO) hesaplamalarına
göre; 4 kişilik bir ailenin asgari geçim standartları için
aylık tüketeceği elektrik enerjisi miktarı 230 kilovatsaat (kWh) olarak
kabul edilmektedir” diyen Metin, şöyle devam etti: “4 kişilik ailenin ortalama
faturası yüzde 15`lik zamla birlikte, 142.2 TL`ye yükseldi.
Bir önceki tarifeye göre yüzde 15 oranındaki iki haneli zam, ailelerin
faturalarını 18.5 TL yükseltecek. Net asgari ücretin 2020 TL olduğu düşünülürse, asgari ücretli
yurttaşlar aylık maaşının yüzde 7`sinin elektrik faturalarına ayırmak zorunda
kalacak. Konut faturalalarına yansıyan kalemlerin dağılımına
bakıldığında faturanın ancak yüzde 50,9`unun enerji bedeli olduğu,
yüzde 29.7`sinin dağıtım bedeli, geriye kalan yüzde 19.3`lük bölümünün ise
çeşitli fon ve vergilerden oluştuğu görülmektedir. Özetle toplamda 142.2 TL olan elektrik faturasının 72.4 TL`si enerji
bedeliyken, 42.3 TL`si dağıtım bedeli, geriye kalan 27.5 TL ise fon ve
vergiler için tahsil edilmektedir.”
YILLIK
ZAM YÜZDE 42
Tarife değişiminin 1 yıllık bilançosuna bakıldığında
30 Haziran 2018`de geçerli olan tarifede 22,46 kuruş olan enerji bedelinin son
tarifede yüzde 40.2`lik zamla 31,49 kuruşa yükseldiğini vurgulayan Metin, şöyle
devam etti: “Dağıtım bedeli ise 12,65
kuruştan yüzde 45.1`lik artışla 18.37 kuruşa yükseldi. Tarife değişimin 4 kişilik aile faturasına yansıması ise 100.2
TL`den 142.2 TL yükseliyor. 1 yıllık dönemde zam oranı ise yüzde 41.9 olarak
gerçekleşirken, ailelerin ortalama faturası 42 TL yükseldi. Yerel seçim
kampanyasını elektrikte ve doğalgazda indirim müjdesiyle başlayan iktidar,
yenilenen İstanbul seçimlerin tamamlanmasıyla, ekonomik krizin acı reçetesi
için ilk adımı elektrik zammıyla atmıştır. Aradan geçen bir yılık dönemde seçim
öncesi 1 Ocak 2019 tarihinden geçerli olan tarifede yüzde 10`luk indirim
yapılmasına rağmen oluşan bu tablo, genel ekonomik gidişat için ürkütücüdür.”
İZAH
EDİLEMEZ
“Elektrik enerjisi tüm sektörler için temel girdi
niteliğinde olduğu için önümüzdeki aylarda tüm mal ve hizmetlerin bir kez daha
zamlanması kaçınılmazdır. Son zammın, piyasa dengesi, maliyet artışı
gerekçeleriyle izah edilmesi mümkün değildir. Ocak ayından indirim yapan EPDK,
yerel seçimlerden 1 gün sonra yürürlüğe giren 1 Nisan 2019 tarifesinde de zam
yapmamıştır. Üç ay önce zamma ihtiyaç duyulmadığı, 6 ay önce ise indirim
yapıldığı koşulların olduğu "piyasa yapısının" 3 ay içinde bu
büyüklükte zamma ihtiyaç duyması izaha muhtaçtır. Elektrik tarifelerine, seçim
sürecinin bitmesinin hemen ardından iki haneli zam yapılmasının gerekçesi
ekonomik değil ancak siyasi olabilir. EPDK, söz konusu zamma yol
açan maliyet kalemlerini ve bu maliyetlerdeki artışları düzenli olarak
kamuoyuna açıklamalıdır”
YOKSULLAŞMA
DALGASI BAŞLAR
“Enerjiye erişim bugün temel bir insan hakkı olarak kabul ediliyor,
fiyatlarının herkesin ulaşabileceği düzeyde olması gerektiği ilkesini göz ardı
edilerek yapılan yüksek artışlar, yeni bir yoksullaşma dalgası başlatacak
büyüklüğe ulaşmıştır. Tüm vatandaşlara, insanca yaşayabilmesi için enerji
ihtiyacını ekonomik koşullarda karşılama imkanı sunulmalıdır. Kâr esasıyla
şekillen piyasa yapısı ve enerji politikaları acilen terk edilerek enerji yönetimi;
kısıtlı kaynaklarımızı en iyi şekilde değerlendirecek, kamu yararını esas alan
siyasi ve ticari müdahalelerden uzak bir yapıya bırakılmalıdır.” Haber Merkeze