Mersin'de açıklama yapan Deprem Güçlendirme Derneği Başkanı Sinan Türkkan, Türkiye’nin deprem riski altında olan coğrafi yapısına dikkat çekerek, konutların büyük bir kısmının risk altında olduğunu belirtti. Sinan Türkkan, "Ülkemizdeki konutların yüzde 80'e yakını deprem riski altında. Dolayısıyla binamızı nerde yaparsak yapalım, şehir şehir ayırmak yerine bir bütün olarak düşünüp depreme dayanıklı olacak şekilde dizayn etmek zorundayız. Ülkemizin durumu bu haldeyken maalesef depremlerde acı tablolarla karşı karşıya kalıyoruz." dedi.
İstanbul’da riskli binaların sayısı artıyor
İstanbul ve Marmara Bölgesi’nin deprem açısından en riskli bölgeler arasında yer aldığını vurgulayan Sinan Türkkan, İstanbul’da yapılan tespitlere göre 650 bin binanın riskli olduğunun altını çizdi. "İstanbul ve Marmara Bölgesi deprem için şu anda en çok konuşulan yer. Buralarda eski yapılar çok fazla. Yapılan tespitlere göre yaklaşık 650 bin binada risk olduğu belirleniyor. Durum bu haldeyken mutlak suretle topyekün bir çözüm üretmemiz lazım. Hükümeti, devleti, belediyesi ve vatandaşıyla bunun bilincine varıp hızlı adımlar atılması gerekiyor. Kentsel dönüşümle beraber güçlendirilebilir durumdaki binaları güçlendirerek hızlı şekilde riskli durumdan çıkarmamız gerekiyor." dedi.
"Yarısı Bizden Kampanyası kritik bir çözüm"
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından başlatılan "Yarısı Bizden Kampanyası"nın önemli bir adım olduğunu belirten Sinan Türkkan, "Çok önemli bir karar. Dünya genelinde ekonomik bir kriz döneminden geçiyoruz. İnsanlar burada karar verseler dahi finans kaynaklarını yaratamadığınız zaman maalesef yürüyemiyor. Bu noktada açıklanan Yarısı Bizden Kampanyası önemli ve çok teşvik edici karar çünkü burada binayı yapıp yıktığınız zaman 750 bin lira hibe, 750 bin lira da uzun vadeli kredi aldığı zaman vatandaş çözüm için bir şeyler yapmayı düşünmeye başlıyor. Böyle bir kampanya işletilebilir ve bunlar vatandaşa doğru aktarılabilirse özellikle İstanbul özelinde birçok sorunu çözebileceğini düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
İstanbul’da kampanyaya ilgi büyük
Deprem Güçlendirme Derneği Başkanı Sinan Türkkan, bu kampanyanın İstanbul genelinde yakından takip edilmesi gerektiğini vurguladı. Sinan Türkkan, "Eğer bu kampanya vatandaşa doğru şekilde aktarılabilirse, özellikle İstanbul özelinde birçok sorunu çözebileceğini düşünüyorum," diye konuştu.
Yarısı Bizden Kampanyası detayları
Soru: Yarısı Bizden Kampanyası'ndan faydalanmak için e-Devlet başvurusu şart mı?
- Yeni dönemde e-Devlet başvurusuna gerek yok.
Soru: Kampanyadan kimler faydalanabilir?
- İstanbul'daki riskli yapı sahiplerinin tümü kampanyaya başvurabilir.
Soru: Ev ya da iş yerimin riskli olup olmadığını nasıl öğrenebilirim?
- Bakanlığa bağlı lisanslı kuruluşlara karot örneği aldırarak, yapının risk durumu tespit edilebilir.
Soru: Riskli yapı olduğunu tespit ettirdikten sonra ev veya iş yerini dönüştürmek için ilk olarak nereye başvurmak gerekiyor?
- Riskli yapı, hak sahiplerinin ortak kararla belirleyecekleri bir yükleniciyle imzalayacakları sözleşme ile projelendirme ve yapı ruhsatı işlemleri tamamlanır. Ardından kuracakları kat irtifakı (hisse sahiplerinin paylarının tespiti) işlemlerinden sonra "Yarısı Bizden" desteği için ilçe belediyelerine başvuru yapılır.
Soru: Yarısı Bizden için proje ön şartları nelerdir?
- Yeni projedeki yapı (otopark ve sığınak hariç), eski yapının bir buçuk katı büyüklüğünü geçmemeli. 1 Nisan 2023'ten sonra hazırlanmış ruhsat projeleriyle bu kampanyadan faydalanılabilir.
Soru: Hak sahipleri sözleşmeyi ne zaman ve kiminle imzalayacak?
- İlçe belediyesince hak sahibi tespiti tamamlanmış riskli yapılar için Bakanlığın oluşturacağı randevu tarihinde Bakanlık ile hibe taahhütnamesi ve kredi sözleşmesi imzalanır.
Soru: Her konut veya iş yeri için ne kadar hibe ve kredi ödenecek?
- Hak sahibinin bir konutu için 700 bin lira hibe ve 700 bin lira kredi, diğer her bir konutu için 1 milyon 400 bin lira kredi verilecek. Hak sahibinin bir dükkanı için 350 bin lira hibe ve 350 bin lira kredi, diğer her bir dükkanı için ise 700 bin lira kredi desteği sağlanacak.
Soru: Bakanlık Yarısı Bizden ödemesini hak sahibine mi, yükleniciye mi yapacak?
- Ödemeler hak sahipleri adına yükleniciye yapılacak.
Soru: Ödeme ne zaman ve nasıl yapılacak?
- İlk ödeme iş başlayınca yüzde 30 oranında yapılacak. Ardından inşaatın devam etme süreci incelenerek taşıyıcı sistemin bitiminde yüzde 30, yapı sıvaya kadar hazır duruma getirildiğinde yüzde 30 oranında ödeme yapılacak. Son aşamada ise yapı kullanım izin belgesi alındığında yüzde 10 oranında ödeme yapılacak.
Soru: Kredi geri ödemeleri ne zaman ve hangi şartlarda gerçekleştirilecek?
- Kredi geri ödemeleri yapı ruhsatının alınmasından 2 yıl sonra başlar. 10 yıla kadar vade uygulanır. Ödemenin başladığı yıl faiz uygulanmaz. Sonraki yıllar Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranının yarısı kadar güncelleme yapılır.
Soru: Tahliye desteği ne kadar?
- Tahliye desteği tek seferde 100 bin lira olarak ödenir.
Soru: Tahliye desteğinden kiracılar da faydalanabilir mi?
- Tahliye yani taşınma desteği daire/iş yerinde oturan kiracıysa kiracıya, değilse ev sahibine ödenir.
Soru: Otopark ve sığınak yaptığımda hak kaybı olacak mı?
- Yeni üretilecek projede otopark ve sığınak alanları inşaat alanı metrekaresinin dışında tutulacak. Böylece yapı sahibi hak kaybına uğramayacak.
Soru: Kredi için gelir şartı aranıyor mu?
- Hak sahiplerine kredi verilirken gelir ve kredi puanına bakılmaz.
Soru: Hangi tarihler arasında başvuru yapılacak?
- Kampanyaya vatandaşlar süre kısıtlaması olmadan başvurabilecek.