Üreticinin
maliyet yüküyle karşı karşıya olduğunu kaydeden Çandır, “2015-2021 dönemi Mayıs
ayları ortalama Tarım-GFE değeri yüzde 1.01 iken son açıklanan Mayıs ayı
değerinin yüzde 5.51 olması ve yıllık ortalama değerinde yüzde 13.27 düzeyinde
olmuşken son açıklanan değerin yüzde 123.72 olması, resmi olarak, nasıl bir
maliyet yükü altında kalındığını göstermektedir. Üstelik bu yük, son bir yıldır
her ay rekorlar kırarak devam etmektedir. Tarımsal girdi fiyatları
enflasyonunda önceki yılların toplamını aşan bir basamak etkisi ile yükseliş
devam etmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
GÜBREDE ARTIŞ SÜRÜYOR
Mayıs
ayında tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarında aylıkta yüzde 5.55,
yıllıkta ise yüzde 133.09’luk artış ilan edildiğini belirten Çandır, tohumda
yüzde 4.14, enerjide yüzde 1.22, gübrede yüzde 1.01, ilaçta yüzde 2.99,
veteriner hizmetlerinde yüzde 4.77, yemde yüzde 8.65’lik artışa dikkat çekti.
Mayıs ayındaki yıllık değişimleri de değerlendiren Çandır, tohumda yüzde 45.53,
enerjide yüzde 184.42, gübrede yüzde 236.45, ilaçta yüzde 98.19, veteriner
hizmetlerinde yüzde 32.16, yemde yüzde 135.36’lık artış ilan edildiğini
belirtti. Çandır, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerin
fiyatlarında ise aylık yüzde 5.15 ve yıllık yüzde 67.70’lik artış ilan
edildiğini kaydetti.
“RAHATLATICI BİR DÖNEM YAŞANABİLİR”
TÜİK
tarafından Mayıs ayı tarımsal üretici fiyat endeksinin (Tarım-ÜFE) aylık yüzde
16.18, yıllık ise yüzde 154.97 açıklandığını anımsatan Başkan Çandır, “Tarımsal
faaliyetlerde bulunanlar açısından son bir yıllık eğilim sürekli aleyhte devam
ederken, Nisan ayında olduğu gibi Mayıs ayında da bu durum aylıkta yaklaşık 10
puanlık bir iyileşmenin yanı sıra yıllıkta da girdi fiyatlarından yaklaşık 30
puanlık iyileşme söz konusu olmuştur. Önümüzdeki aylarda bu eğilimin devam
etmesi halinde tarımsal faaliyetlerde bulunanlar için rahatlatıcı bir dönem
yaşanabilir” dedi.
“ÜRETİCİ ENFLASYONU TARIMI ETKİLİYOR”
Yurtiçi ve yurtdışı üretici enflasyonlarının
da tarımı dolaylı olarak etkilediğini belirten Çandır, Mayıs ayında açıklanan
aylık yüzde 8.76 ve yıllık yüzde 132.16 düzeyindeki yurtiçi üretici enflasyonu
ile aylık yüzde 6.51 ve yıllık yüzde 100.54 düzeyindeki yurtdışı üretici
enflasyonunun genel olarak sektörün geçmişten gelen maliyet yükünü gelecekte de
taşımaya devam edeceğini gösterdiğini söyledi. Yurtiçi enflasyondaki gıda
kaleminin aylıkta yüzde 7.99 ve yıllıkta yüzde 127.88 artış gösterdiğini
belirten Çandır, “Buradaki gıda, işlenmiştir yani imalat sanayi ürünüdür ve
tarımsal ürünlerle ortalama enflasyona tabi olmuştur” dedi.
“MAKAS GİDEREK AÇILACAK”
Başkan
Çandır, Mayıs ayında üretici kesimdeki bu enflasyonlara karşılık tüketici
enflasyonu TÜFE’nin aylık yüzde 2.98 ve yıllık yüzde 73.50 ilan edildiğini
belirtti. Tüketici taraftaki işlenmemiş gıda enflasyonunun Mayıs’ta aylık yüzde
-1.83 ve yıllık yüzde 97.61 düzeyinde ilan edilirken yaş meyve sebze enflasyonu
ise aylık yüzde -11.10 ve yıllık 94.44 olarak ilan edildiğini belirten Çandır,
“İlan edilen yıllık rakamlarla Mayıs ayında işlenmemiş gıda ve yaş meyve sebze
ürünleri başta olmak üzere tarım kesiminin maliyet-ciro enflasyonu düzeyleriyle
tüketicinin karşı karşıya kaldığı işlenmemiş gıda ve yaş meyve sebze enflasyonu
arasında hala tarım sektörü aleyhine olan eğilim artarak devam etmiştir. Ancak
sonbahara kadar işlenmemiş tarım ürünleri fiyatlarında mevsimsel bir düşüş
eğilimi olsa bile sezon sonu itibariyle tüketiciler lehindeki bu işleyiş devam
etmeyebilir. Bu dönemde maliyet baskısı hala devam ederse, tarım kesiminin
aleyhine işleyen makas giderek açılacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Haber Merkezi
