Phaselıs'e Dokunma Hareketi Sözcüsü Erdal Elginöz, “Antalya'nın önemli miras alanlarından biri olan Phaselis antik kenti 1. Derece arkeolojik sit alanı İçinde çalışmaları sürmekte olan "Kemer-Phaselis Antik Kenti Ören Yeri ve Bütünleyici Kıyı Alanı Çevre Düzenlemesi" adlı proje kapsamında 1. derece arkeolojik sit alanı olarak koruma altında olan Phaselis Antik Kenti sınırlarında yer alan Alacasu (Cennet) ve Bostanlık Koylarında gerçekleştirilen inşaat çalışmalarında, koruma koşulları ihlal edecek şekilde ağır iş makinaları ile çalışıldığı, doğal doku ve tarihi çevrenin ciddi ölçüde tahrip edildiği, açıkça görülmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, projenin Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 13.10.2022 tarih ve 14634 sayılı ve 15.11.2022 tarih ve 14780 sayılı kararları ile uygun bulunduğu belirtilmiş, ilgili Müze ve Kazı Başkanlığı denetiminde çalışmaların devam ettiği, doğaya ve tarihi eserlere yönelik bir zarar verilmediği savunulmuştur” dedi.
“PROJE DURDURULMALI”
Phaselıs'e Dokunma Hareketi Sözcüsü Erdal Elginöz, “Ancak, bu bilginin gerçeği yansıtmadığı, yapılan çalışmaların kültür varlıklarımıza ve doğal değerlerimize ağır zararlar verdiği gerek doğrudan gözlemlerimiz, gerekse de basın ve sosyal medyada yayılan görüntüler aracılığıyla net olarak anlaşılmaktadır. Bizler bugün burada 9 Mart 2023 tarihinde toplanacak olan Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'na Phaselis'te yürütülen söz konusu projenin durdurulması yönünde karar verilmesi çağrısında bulunmak için toplanmış bulunuyoruz. Arkeolojik sit alanlarının kullanım kriterlerini belirleyen yasal düzenlemeler, 1. derece arkeolojik sit alanlarında iş makinaları kullanılıp beton dökülerek herhangi bir faaliyet yapılamayacağını belirtmektedir. Koruma kurulunun şüphesiz hepimizden iyi bilmesi gerektiği gibi, böylesi koruma alanlarında yapılabilecek düzenlemeler son derece sınırlıdır ve bunlar Yüksek Kurul'un ilke Kararları ile açıkça belirlenmiştir. Yüksek Kurul İlke Kararları, 1. Derece Sit alanlarında sadece zorunlu hallerde bazı istisnalara izin vermiştir ve bunlar da, alt yapı çalışmaları gerektirmeyen, toprağa müdahale edilmeyen, beton dökülmeksizin uygulanacak projelerle sınırlıdır. Bakanlığın açıklamasından anlaşıldığı üzere bu proje, turizm amaçlı bir çalışma için planlanmış olup herhangi bir zorunluluk arz etmemektedir” ifadelerini kullandı.
“ULUSLARARASI YÜZLEŞME OLACAK”
Phaselıs'e Dokunma Hareketi Sözcüsü Erdal Elginöz, “Phaselis Antik Kenti ve çevresinin, sadece insanların alandaki tüketim ihtiyaçlarına yanıt veren çözümlerle değil; doğanın, kültürün ve canlı yaşam alanlarının birlikteliğinin korunduğu bir alan olarak geleceğimize aktarılabilmesi için şeffaf ve katılımcı bir yaklaşımla değerlendirilmesi gerekmektedir. Koruma Bölge Kurulu tarafından verilen izinlerin yol açtığı olumsuzluklar kamuoyu tarafından da endişeyle karşılanmıştır. Ortaya çakan bu durum karşısında bu yanlıştan dönülmesi talebimizi yazılı olarak da ilettiğimiz Kurul üyelerine, Yüksek Kurul tarafından belirlenen ilke kararları ile Arkeolojik Mirasın Korunması ve Yönetimi Tüzüğünün (ICOMOS) gereğini yerine getirmeleri çağrısında bulunuyoruz. Türkiye'nin, biyolojik çeşitliliğin küresel bazda korunması ve geliştirilmesini hedef alan Birleşmiş Milletler (BM) Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi'nin 2024-2026 dönem başkanlığını üstlenmeye hazırlandığı bugünlerde, sözleşmenin taraflar toplantısının da Antalya'da düzenleneceği akılda tutularak, 2030'a kadar ülkemizin yüzde 30'unu koruma alanı yapma (30 x 30) hedefine ulaşmak için çıkılan yolda, bugün Phaselis ile ilgili alınan kararların uzun vadede ulusal ve uluslararası yüzleşmeleri olacağı unutulmamalıdır” dedi.
“KAMU VİCDANINA DARBE”
Bizler bütün bu bilgiler ve yaşananlar işığında Kurul Üyelerine çok sayıda mail göndererek yaptığımız yazılı çağrıyı bu kez sizler aracılığı ile ülke kamuoyuna da duyurmak istiyoruz: Sayın Kurul üyeleri, bugün Phaselis'e Dokunma Hareketi adı altında toplanan bizler tarihine, kültürüne ve yaşadığımız bölgenin eşsiz doğasına gönülden bağlı, binlerce yıllık mirasın geleceğe olduğu gibi korunarak aktarılması için çalışan, her meslekten ve her yaştan insanlarız. Bizzat kamuyu temsil ediyoruz. Bu bağlamda, son on gündür Phaselis Antik Kenti 1. Derece sit alanında, ne sebeple izin verildiğini anlayamadığımız, gözlerimizin önünde ilerleyen yıkıcı proje, Phaselis'in eşsiz doğasına ve tarihi kültür mirasına sorumsuzca ağır zararlar vermektedir. Ortaya çıkan bu korkunç zararın bir sebebi hiçbir gerekçeye dayandırılamayan izinleriniz iken (Yüksek Kurul'un İlke Kararları orada dururken böyle bir iznin verilemeyeceğini ülkemizin en yetkin arkeologları ortaya koymuşlardır), bir diğeri de verdiğiniz bu izinlerle yapım işine girişen cahil ve saldırgan şirketin yeterince denetlenmemesidir. Verilen izinde denetleme görevi belirsizliklerle dolu bir şekilde ifade edilmiş, bunun sonucunda yetersiz ve yetkisiz denetim ortaya çıkmıştır. Bütün yıkım orada güya denetleme göreviyle bulunan arkeologların gözleri önünde gerçekleşmiştir. Sonuçta 1. Derece Arkeolojik SIT Alanında değil de, imarlı bir arsadaymış gibi hunharca çalışan iş makineleri, beton mikserleri, kafasına göre ormana dalan kepçe operatörleri eliyle hem tarihi eserlere, hem doğal dokuya ve hem de kamu vicdanına ağır darbe vurulmuştur. Üstelik, bu korkunç görüntüyle karşılaşınca isyan eden vatandaşlar, çalıştığı alanın hassasiyetini anlamaktan uzak olan şirket çalışanlarının saldırgan muamelelerine maruz kalmışlardır. Bunların hepsi, meslek etiğinizi hiçe sayan, temsilcisi olduğunuz kurulun sorumluluğunu taşımayan söz konusu izinleriz yüzünden yaşanmaktadır” ifadelerini kullandı.
“SORUMLULUĞUMUZ BÜYÜK”
Phaselıs'e Dokunma Hareketi Sözcüsü Erdal Elginöz, “Phaselis Antik Kenti 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı içindeki bu korkunç projeye verdiğiniz izinler, diğer arkeolojik sit bölgelerini de tehlikeye atan bir örnek teşkil etmektedir. Kültür varlıklarımızı koruduğuna inandığımız ve güvendiğimiz kurulunuz böyle bir yıkım projesine izin verebiliyorsa, ören yerlerimizi kim koruyacaktır? Sorumluluğunuz dün olduğu gibi bugün de büyüktür. Koruma kurulunuzun gelecek oturumunda söz konusu projeye verilen izinlerin iptalinin yanı sıra; acilen sürdürülen yıkımın durdurulması, bugüne dek yapılan tüm beton çalışmasının sökülmesi, iş makinalarının ve şirkete ait bütün ekipmanın derhal alandan çıkartılması için gerekli girişimlerin hızla yapılmasını kurulunuzdan talep ediyoruz” diyerek açıklamasını noktaladı.
“İNSANLIĞIMDAN UTANDIM”
CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer, “Ben insanlığımdan utandım. Bölgeye gittim orada Hatay’da ki binalardaki demirden daha fazla demir var. Müthiş bir doğa çok güzel bir koy ama 3 tane inşaat alanı yapılmış. Tabanda o kadar fazla demir varsa üzerinde yüksek bir bina olması lazım. Çevrenin dokusuyla alakalı olmayan 3 tane bina yapacaklar. 200 şezlong koyacaklarmış, o şezlonglara bedava mı kullandırtacaklar? Bu şekilde bir anlayışla ilk önce halk plajı olacak 2 gün sonra turnike yerleştirerek biletle giriş yapılan bir yer haline gelecek ve rant merkezi yaratılacak. Bu akıldan kurtulmak istiyoruz. Ben çevreyi seven bir vatandaş olarak utanıyorum. Sayın bakan utanmıyor mu merak ediyorum. Altına kimlerin imzası varsa bunların utanmaları lazım. Türkiye sahipsiz değil bunun böyle olmadığını herkese göstereceğiz. O koyları yedirtmeyeceğiz” diye konuştu.
“DOĞAYI YAĞMALIYORLAR”
HDP Antalya Milletvekili Kemal Bülbül, “Çevreci kavramı burada amaçlanan süreci ifade etmiyor. Phaselis’te bir doğa ve tarih yağması var. Doğa ile doğal yaşamak isteyen insanlar buna sessiz kalamaz. Depremi fırsat bilen yetkililer, Atatürk Orman Çiftliği’ni nasıl yağmaladılarsa onun benzerini Phaselis’e yapmak istiyorlar. 2500 yıllın bir tarih var, bu yağmanın önüne geçilmeli” dedi.
Arda KIR