Mühendislerin proje fiyatlarını arttırması gerektiğini söyleyen İMO Antalya Şube Başkanı Mehmet Soner Akdoğan, “TMMOB’a bağlı ruhsat ve imzası olan odalar olarak elimizden geleni yapacağız, yapmalıyız da” derken JMO Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik, “Proje kalitesinden ziyade ucuz ve hızlı yap dönemine geçtik. Mühendisimiz kıymetsiz hale geldi, profil düştü. İnsanlar artık mühendislikten ziyade geçim derdine düştü” dedi. Kamuda çalışan mühendislerin maaşlarında ciddi oranda iyileştirme yapılması gerektiğini söyleyen HKMO Antalya Şube Başkanı Okan Hançer ise, “Çok büyük projeler mimar ve mühendislerin imzalarıyla geçiyor. Her türlü yatırımın altında cefasını bu insanlar çekiyor ama hak ettikleri maaşı alamıyorlar” dedi.
“BİRÇOK İŞSİZ MÜHENDİS VAR”
2023 Ocak ayı itibariyle tüm Antalya’da inşaat sektöründeki proje fiyatlarının en az 3 kat artacağını söyleyen JMO Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik konuyla ilgili, “Son 10-15 yıl içerisinde sıralamaya baktığımız zaman üniversitelerin öğrenci kalitelerinin ne kadar düştüğü ortada. Bugün neredeyse barajı bile geçemeyen insanlar ve barajı zor geçen insanlar Jeoloji mühendisi oluyor. Bu da insanların mesleğe bakış açısını, profilini değiştiriyor. Geçmişte çok fazla mezun verdik. Aslında nüfus belli, ülkede ne kadar inşaat mühendisi lazım olduğu, ne kadar jeoloji mühendisi, ne kadar tarım işçisi, ne kadar enerjiyle alakalı personel çalışacağı belliyken bu rakamlar göz ardı edilerek kontenjanlarda çok ciddi artışlar meydana geldi. Etrafta artık birçok işsiz mühendis var. Bugün mühendisler ne yazık ki işçi sınıfından daha kıymetsiz. Neredeyse saha personeli, mühendis olmayan insanlar mühendislere göre iki kat maaş alır hale geldi. Mühendisler bugün diğer toptan perakende sektörlerine çalışıyor” dedi.
“GEÇİM DERDİNE DÜŞTÜLER”
“Birincisi mühendisimiz kıymetsiz hale geldi, ikincisi profil düştü. Böyle olunca da insanlar artık mühendislikten ziyade geçim derdine düştü” diyen Başkan Çeltik, “Böyle olunca mühendislik bir paralı geçim oldu. İnsanlarda bunu kullandılar. Bu sefer eksen kayması oldu. Bir mühendislik, bir emniyet, estetik, ekonomiyken hedefimiz sadece artık geçim derdi bakış açısına dönen mühendisler türemeye başladı. Bu nedenle rekabetten dolayı projelerde kalitesiz hale gelmeye başladı. Bugün mühendisliği iyi yapan insanlardan ziyade daha çok geçim kaynağına düşmüş para odaklı insanlar mühendislik yapmaya başladı. Biz şunu biliyoruz; bugün konuştuğumuz bütün sorunlar geçmişte yapılan hataların sonucu. Nitelikli insanlarla biz bu hataları yaptık. Bugün bu profille önümüzdeki günlerde çok daha büyük hataları yapacağımızın habercisi. Eskiye göre nüfusumuz artıyor. Problemli yerleşim alanları artıyor. Bugün artık elimizdeki ham maddeler ürünler çok daha azalıyor. Bu da bize kötü bir gidişatın katlanarak çığ gibi büyüyeceği anlamına geliyor. Bir an önce çeki düzen verilmesi gerekiyor” ifadesini kullandı.
“NİTELİKSİZ PROJELER ORTAYA ÇIKIYOR”
Mühendislerin artık geçinemediğini vurgulayan Başkan Çeltik, “İşçi sınıfının neredeyse yarısı kadar bir maaş alamıyor meslektaşlarımız. Bunun yansıması olarak bütün konularda problem ve kalite düşüklüğü yaşayacağız. Bu da tabi ki ülkeyi toptan etkileyecektir. Proje fiyatları çok cüzi rakamlar olduğundan dolayı insanlar geçimlerini sağlamak için çok fazla proje yapmak durumunda kalıyor. İnsanlar düşük rakamlarla kapasitesinin üzerinde çalışmak zorunda. Bu da devamında projelerde hatalar meydana getiriyor. Yani niteliksiz projeler ortaya çıkıyor. Proje fiyatları artarsa insanlar kapasitesinin üzerinde çalışmayacaklar ve bu da devamında kaliteyi getirecek. Geçmişte odalarda denetimler varken bu tür problemler bu kadar yoktu. Çünkü odalar denetleniyordu. Odalar aynı zamanda hem yaptığı işi denetliyordu, hem de dolaylı olarak aslında aldığı paraları da denetliyordu. Bu da ortaya kaliteli insanlar ve kaliteyi getiriyordu. Fakat oda denetimleri olmadığı için artık fiyatlar düştü bu da rekabeti getirdi. Artık proje kalitesinden ziyade ucuz ve hızlı yap dönemine geçtik. Mühendislik yapıları içerisinde insanlar yaşıyor. Buda önümüzde ki dönemde kazandığından daha çok bedel ödeyen mühendislerle dolacağı anlamına geliyor. Mühendisliğe kıymet verilmeli, mümkünse odaların artık denetim yetkisi verilmesini istiyoruz” dedi.
“MESLEKTAŞLARIMIZ OFİSLERİNİ KAPATIYOR”
Proje fiyatları ve mühendislerin sorunlarına değinen İMO Antalya Şube Başkanı Mehmet Soner Akdoğan ise açıklamasında, “Mühendislerin proje fiyatlarını arttırması gerekiyor. Piyasa koşullarında, mühendisler bu proje fiyatlarıyla giderlerini karşılayamıyorlar. Birçok meslektaşımız ofislerini kapatıp, evde çalışmak durumunda kaldı. Birçok meslektaşımız artık proje yapmamaya başladı. Gerçek anlamda, yetkin, tecrübeli, meslektaşlarımız proje fiyatları yüzünden birer birer yapı mühendisliğini bırakıyorlar. Bu da tamamıyla sektöre bir kayıptır. Proje fiyatlarının düzenlenmesi gerekiyor. Bu artışın yapılması gerekiyor. Bizlerde bu artışın olması için elimizden geleni yapacağız” dedi.
“ARTIŞI GERÇEKLEŞTİRECEĞİZ”
“Daire fiyatlarına yansıyan artışlar, maalesef proje fiyatlarına yansımıyor” diyen Başkan Akdoğan, “TÜİK’in verilerine göre geçen yıldan bugüne yüzde 117 yapı maliyeti arttı. Müteahhitler bunu fazlasıyla satış maliyetlerine yansıtıyorlar. Ama bir müteahhit karını yüzde 117’nin de çok üstünde arttırdı. Bugün geçen yılın bu dönemlerindeki daire fiyatlarıyla, bugünün arasında yüzde 200 yüzde 300’lere varan artışlar var. Maalesef bu artışlar yıllardır bu işin temelini oluşturan, yükünü taşıyan, tasarımını yapan teknik personellere yansımıyor. Mühendisler, mimarlar hakkettiği değeri görmüyorlar. Bu piyasanın düzelmesi gerekiyor. Bu koşulların düzelmesi gerekiyor. Bizler de TMMOB’a bağlı ruhsat ve imzası olan odalar olarak elimizden geleni yapacağız, yapmalıyız da. Artık gerçek anlamda yetkin, tecrübeli mühendislerin bu işleri bırakmaması, bu işleri yapmaya devam etmesi gerekiyor. O yüzden de bu proje fiyatlarındaki artışı gerçekleştireceğiz” ifadesini kullandı.
“TECRÜBELİ İNSANLAR PİYASADAN ÇEKİLİYOR”
Başkan Akdoğan konuşmasının devamında, “Bugün insanlar ofislerini kapatıyorlar. Rekabet edemiyorlar. Çünkü çok fazla ofis sayısı var. Bugün bir müteahhit işin niteliğinden çok fiyatına bakıyor. Esasında burada kendisi de kaybediyor. Teknik anlamda bu işi doğru yapan birine verse işi hem maddi anlamda hem de yapıların güvenliği anlamında çok daha fazla fayda sağlayacak. Ancak bizim müteahhitlerimizde bu bilinç yok. Kim ucuzsa ona yaptırma gibi bir mantıkları var. İşini hakkıyla yapan insanlar bu müteahhitlerin tercihlerinden dolayı iş alamıyorlar. İş alamadıkları içinde birer birer tecrübeli insanlar piyasadan çekiliyor. Piyasa tamamen yavaş yavaş gerçek anlamda yetkin olmayan mühendislere bırakılıyor. Biz sürekli depremi konuşuyoruz, sağlıklı yapıları konuşuyoruz. Bu da yavaş yavaş bizim için bir risk oluşturacak. Biz şunu söylüyoruz; gerçekten bu işler hakkıyla yapılsın, doğru insanlar bu projeleri yapsın ve inşaat sektörünün temelini oluşturan projeciler para kazansın istiyoruz. Artık insanlar sürümden para kazanmak gibi mantığa gidenler var ve bir günde bir tane proje çiziyorlar. Yani bir günde bir tane proje çizilemez. Onu bir günde çizerseniz mutlaka bir yerlerden hata yaparsınız. Bir şeyler gözünüzden kaçar. Bizler çok ciddi bir iş yapıyoruz. Maalesef bu acımasız piyasa koşullarının içinde işimizi doğru yapamamaya doğru evriliyoruz. O yüzden bu artışların gerçekleştirilmesi gerekiyor” diye konuştu.
“MÜHENDİSLER REFAHI HAK EDİYOR”
Kamuda çalışan mühendislerin maaşlarında ciddi oranda iyileştirme yapılması gerektiğini söyleyen HKMO Antalya Şube Başkanı Okan Hançer ise, “Kamuda çalışan mimar ve mühendislerin gerçekten enflasyona karşı ciddi maaş sorunları var. Önceden Tıp doktoru, hakim, savcı ve mühendis maaşı hemen hemen birbirine yakınken şu anda 2022 yılında Tıp doktoru, hakim ve savcı maaşlarında 3 kat artış varken, mühendislerinki yerinde sayıyor. Aslında o mesleklere hak ettikleri verilmiş ama mühendislerde böyle bir refahı hak ediyor. Çünkü bu ülkenin kalkınmayla ilgili birçok plan ve projesinin altına imza atan, cefasını çeken, mesaisi haricinde çalışan arkadaşlar şu anda gerçekten enflasyona karşı ezilmiş durumdalar. Birçok meslektaşımız, üyemiz, bu sorunla burun buruna. Kamuda çalışan mühendislerin hak ettikleri şekilde maaşlarında bir düzeltme yapılmalı. Sıkıntıları çok büyük. Biz oda olarak kamuda çalışan, mimar mühendislerin sesi olmak istiyoruz. Çok büyük projeler bu insanların imzalarıyla geçiyor. Her türlü yatırımın altında cefasını bu insanlar çekiyor ama hak ettikleri maaşı alamıyorlar. Kamuda çalışan mühendislerin maaşlarında ciddi oranda iyileştirme yapılmalı” dedi. HABER/FADİME YİĞİT
