Makine Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Prof. Dr. İbrahim Atmaca, yüzme havuzlarında ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarından bahsetti. Atmaca, havuzların yaz aylarında daha kalabalık olması nedeni ile özellikle bu dönemde hijyene iki kat daha fazla dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
“Açık yüzme havuzlarında hijyen için sürekli uyarılar yapmakla birlikte, kapalı yüzme havuzlarında uygun iç sıcaklık ve nem şartlarının sağlanması ve enerji kullanımında uygulanacak tasarruf tedbirleri hijyen koşulları kadar önemlidir.” diyen Atmaca, özellikle sıcaklık ve nem kontrolü yapılması gerektiğini belirtti.
“Kapalı havuz ortamında küflenmenin önüne geçilmeli”
Kapalı yüzme havuzlarında sıcaklık ve nem şartlarının, insan konforu için sürekli sağlanması gerektiğinin altını çizen Başkan Atmaca, “bu nedenle bu ortamlar iklimlendirilmeli ve havalandırılmalıdır. Kış ve bahar aylarında tercih edilen bu havuzların hem suyunun ısıtılması hem de etrafındaki döşemenin ısıtılması dolayısıyla buharlaşan su miktarı hayli yüksektir. Su kaybı bununla da sınırlı değildir. İnsanların havuz giriş çıkışı sırasında etrafa saçılan su ve bu suyun buharlaşması da söz konusudur. Haliyle kapalı yüzme havuz ortamı aşırı nemlidir. Bu havuzlar çoğunlukla dış ortamdan cam yüzeyler ile ayrılmakta ve aşırı nem, camlarda buğulanma yapmaktadır. Bu nedenle kapalı yüzme havuzu ortamlarının iklimlendirilmesinde doğru teknolojiler ve yetkin bilgi kullanımı esastır. Özellikle havalandırma menfezleri havanın cam yüzeyine temasını sağlayacak şekilde dizayn edilmelidir. İçeriye verilen hava şartlarının buğulanmayı engelleyecek şekilde yapılması da söz konusu sorunu gidermede önemlidir. Buğulu cam yüzeyi hem görselliği bozması hem de devamlı damlama oluşturması, hatta yüzeylerde küflenmeye neden olması nedeniyle istenmeyen bir durumdur. Klima sisteminin tercihinde yapılabilecek hatalar aşırı nemli bir ortamın oluşmasına ve bunun neden olabileceği, yukarıda sıralanan birçok olumsuz etkiye neden olabilmektedir. Kapalı havuzlarda menfezler ile havanın dağıtılması da son derece önemlidir. Dağılımın homojen olması muhakkak sağlanmalıdır. Bu kapsamda havayı üfleme ve geri çekiş menfezlerinin konumlarına özen gösterilmelidir. Mümkün olduğunca üfleme menfezleri cam önlerine, çekiş menfezleri ise su yüzeylerinin üzerlerine konumlandırılmalıdır. Nemli havayı taşıyacağından çekiş kanalları paslanmaz çelik malzemeden imal edilmelidir. Kapalı havuzlarda gerekirse nem alma cihazlarının tercih edilmesi nemin dengelenmesi ve sağlıklı bir havuz ortamı oluşturulması için tercih edilebilir. Bu uygulamalarda yapılabilecek söz konusu hata veya yanlışlıklar öncelikle konforsuzluğa neden olacağı gibi süreç içinde yüzeylerde küflenmeye ve havuz çevresinde önemli tadilat gereksinimine neden olabilmektedir.” dedi.
Kapalı yüzme havuzlarında enerji verimliliği için de önlem alınması gerektiğini vurgulayan Atmaca, “Kapalı ortamdan nemli ama sıcak hava dışarı atılırken, soğuk hava ısıtılarak içeriye alınmakta bu da enerji maliyeti olarak kullanıcılara yansımaktadır. Bu kapsamda dışarıya atılan sıcak havadaki ısının dışarıdan alınan soğuk havaya aktarımını yapan ısı geri kazanım cihazlarının kullanımı önem arz etmektedir. Enerji ekonomisi için, nem alma için kullanılan klima sistemlerinde muhakkak ısı geri kazanım cihazları yer almalıdır. Nemi dengelemek için ısıtılan hava dışarı atılırken, dış ortamdaki soğuk hava içeriye alınmaktadır. Isı geri kazanım sistemi ile içeri alınan taze havanın sıcaklığı ısıtılmadan önce bir miktar yükseltilmekte ve enerji verimliliği sağlanmaktadır.” İfadelerini kullandı.
“Kimyasal miktarı belirlenirken insan faktörü devreden çıkartılmalı”
İbrahim Atmaca kimyasal miktarı belirlenirken insan faktörünün devreden çıkartılarak, dengenin kusursuz biçimde sağlanması gerektiğini söyledi. Atmaca açıklamasında şu ifadeleri de kullandı;
“Açık yüzme havuzlarında olduğu gibi kapalı yüzme havuzlarında su hazırlama ve dezenfeksiyonu için gereken ekipmanların tesiste bulundurulması ve sürekli bakımlarının yapılarak sezon boyunca çalışır durumda tutulması güvenli işletme şartlarının oluşması için son derece önemlidir. Bu nedenle yılda bir kez ve havuzun kullanımda olmadığı dönemde bu cihazların ana bakımları yapılmalıdır. Bilindiği üzere havuz hijyenini sağlamak üzere ph dengeleyici, klor, yosun önleyici, berraklaştırıcı ve çöktürücüler gibi birçok kimyasal kullanılmaktadır. Bunların ölçülerek, miktarlarının ilgili standartlara uygun gelecek şekilde kullanılması havuz kullanıcıları için önemlidir. Bu noktada muhakkak insan faktöründen uzak otomatik dozajlama ve kontrol sistemlerinin tercih edilmesi gerekmektedir. Otomatik dozajlama ve kontrol sistemleri ile kimyasalların standartlarda önerilen düzeyde kullanımı kullanıcı sağlığı yanı sıra işletme ekonomisi açısından da önem arz etmektedir. Hatta havuz tahliye sularının kanalizasyon hattına atılmadan kullanılan kimyasallardan arındırılması da çevrenin korunması adına son derece önemlidir. Tüm bu sebeplerden dolayı kimyasal kullanımını insan faktöründen arındırılmalı, otomatik dozajlama ve kontrol sistemleri tesislerde bulundurulmalı, bahsettiğimiz büyük bakımlarda kimyasal dozaj sistemlerinin bakımı, dozajın yapıldığı bağlantı yerlerinin sökülmesi ve temizlenmesi şeklinde yapılmalıdır.”
SÜLEYMAN GEZİCİ
