2024-2025 eğitim öğretim yılının başlamasına az bir süre kala okulların depreme dayanıklılığı konusu gündeme geldi. Yönetmelikte konutlar, ticari yapılar, oteller için 1 olan önem kat sayısı, yapılan değişiklikle eğitim kurumları için 1.4 olan önem katsayısı 1.5 olarak belirlenmişti. 2018 yılından sonra eğitim kurumları için deprem performans analizi istenmeye başlanmıştı. Deprem performans analizinin uzman bir inşaat mühendisi tarafından verilmesi gerektiğini ifade eden İMO Antalya Şube Başkanı Mehmet Soner Akdoğan, “Bir A4 sayfasına bir raporla bu yapılara izin veriliyordu. Antalya'daki özel eğitim kurumlarının büyük bir çoğunluğu özellikle 2011 ve 2018 yılları arasında bu raporla faaliyetlerine başladılar. Bir yapının deprem performans analizi raporunu inceleyebilmek için bu konuda uzman olmak lazım. Konuya hakim olmak gerekiyor. Maalesef bizim birçok kurumumuzda inşaat mühendisi yok. Olan kurumumuzdaki inşaat mühendislerimizin de uzmanlık alanı deprem değil. Onlar genelde oradaki yapılan inşai faaliyetlerin denetimlerini yapıyorlar. Yani bir yapının deprem performans raporunu inceleyebilmek için bu konuda uzmanlık söz konusu” diyerek kurumlardaki uzman inşaat mühendisi açığına dikkat çekti.
ÇOCUKLARIMIZ GÜVENDE Mİ?
Başta özel okullar olmak üzere Antalya’da bulunan çeşitli eğitim kurumlarının 1 önem katsayısı bulunan konutlardan veya ticarethanelerden çevrildiğini dile getiren İMO Antalya Şube Başkanı Mehmet Soner Akdoğan, 2016-17 yıllarında İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde deprem konusunda uzman olan inşaat mühendisinin yapması gereken deprem analiz raporu işlerine bir öğretmenin baktığını ifade ederek, “Önem kat sayısı 1.5 kat bu tarz yapılar performans analizlerinin üniversiteden ya da inşaat mühendisleri odasından onay alması gerekir. Çünkü hem üniversite bu konuda yetkin ve uzman hocalarımız var, hem de İnşaat Mühendisleri Odası’nın (İMO) üyeleri içerisinde bir yapının deprem performans raporunu inceleme yetkinliğinde arkadaşlarımız var. Bu anlamda bu kurumlar için üniversiteden ya da İnşaat Mühendisleri Odası’nda hizmet almak bir gerekli değil, zorunluluk diye düşünüyorum. Herkesin en kıymetli şeyi kendi çocuğudur. Çocuklarımıza eğitimi emanet ettiğimiz yerlerde güvende olmasını isteriz. Özel okulların çok pahalı olduğu yönünde duyumlar alıyoruz. Dünya para ödeyip çocuğunun güvensiz bir yerde eğitim almasını kimsenin isteyeceğini düşünmüyorum. Bir döneme kadar İl Mili Eğitim Müdürlüğü'nde binaların performans analizlerine bir öğretmen bakıyordu. 2016-17'lerde. Orada yeterince inşaat mühendisi yoktu” dedi.
“PERFORMANS SAĞLANIYOR DİYEREK HİZMET VERMEYE BAŞLAMIŞLARDI”
Yaşanabilecek bir deprem sonrası kullanılması gereken hiç hasar almaması ya da çok az hasarla hizmet vermeye devam edebilecek olarak yapılması gereken eğitim kurumlarının birçoğu 1 önem kat sayısına sahip konut veya ticari alanlardan oluşuyor. Konunun çok kritik olduğunu ifade eden İMO Antalya Şube Başkanı Mehmet Soner Akdoğan, “Bu yapılar tasarlanırken bina önem kat sayıları var. Bu bina önem kat sayıları, bina önem katlarına göre projelerinde tasarım depremleri alınıyor.
Eğitim kurumları da bina önem kat sayısı 1,5 olan yapılardır. Dönem içerisinde ihtiyaçlardan dolayı bu yapılar eğitim kurumları olarak hizmet vermeye başlamış ve bununla bazı özel okullarda aynı bu şekilde hizmet vermeye başlamış. İl Milli Eğitim Müdürlüğü 2018 yılından sonra bir yapı okul olarak ya da eğitim kurumu olarak hizmet verecekse bununla ilgili bir deprem performans analizi istiyor. 2010 yılında özellikle bu dershanelerin kapatıldığı süreçte birçok dershane özel okula dönüşmüştü. Performans raporu alınmadan eğitim kurumu olarak deprem performansını sağladığı iddiasıyla hizmet vermeye başlamışlardı. O dönem performans analizi de çok yaygın değildi. Antalya'da performans analizi yapan çok fazla kurum da yoktu. Özel firmada çok fazla yoktu ve bu çok dikkate alınan bir şey de değildi” dedi.
KURUMLARDA MÜHENDİS YOK
Başkan Akdoğan, “Sağlık İl Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü ve birçok kurumumuzu sayabilirsiniz bu konuda. Hatta birçok belediyemizde bile bu konuda uzman inşaat mühendis yok. Merkezdeki belediyelerimiz hariç bugün ilçe belediyelerimizde dahi uzman mühendisin olduğunu söyleyemeyiz. Depreme dayanıklı bina tespiti uzmanlık isteyen bir alan. 2018 yılı sonrasında bu binayı bir inceleyin deniliyor. Burada inşaat mühendisinin uzmanlığı yok, yetkinliği yok, bilgisi yok. O da kendince yönetmelikten bir şeylere bakıp bunu değerlendirmeye çalışıyor. Birçok kurumda bu böyle. Hatta bu önemli konuyu sadece olması gereken bir evrak eki gibi dosyasını koyup kaldırıyorlar. Zamanında aynı performans analizini birden fazla okula vermeye çalışanlar oldu. Yani Alanya'da bir okula performans analizi yapılmış. Manavgat'taki bir okula bu performans analizi dosyasını koyup sunmaya çalışanlar oldu. 17. Dönem İMO Yönetim Kurulu Milli Eğitim İl Müdürlüğü'ne de giderek buradaki performans analizlerinin deprem tahkiklerinin doğru yapılmadığı ve doğru incelenmediği yönünde görüşme yaptılar ancak henüz bununla ilgili bir çözüm alamadık” ifadelerini kullandı
