Antalya Muratpaşa ilçesi Demircikara Mahallesi 12601 ada 3 parselde bulunan Muratpaşa Belediyesi hizmet binasının olduğu alanın, ticarete açılması gündeme gelmişti. Toplam inşaat alanı 20 bin metrekare, en çok kat ise 15 olarak ifade edilirken, madde Haziran Meclisi’nde CHP’nin kabul, AKP ve MHP’nin ise çekimser oylarıyla oy çokluğu ile kabul edilmişti. Plan tadilatına 21. Dönem Antalya İl Genel Meclisi ve Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin 2014-2018 Meclis Üyesi Songül Başkaya'nın da olduğu çok sayıda itiraz bulunuyor.
Muratpaşa Belediyesi hizmet binasını ticarete konu eden tadilata çok sayıda itiraz edilirken, itirazlar 4 Aralık 2024 Çarşamba günü Meclis’te görüşülecek. Mayıs 2024’te Muratpaşa Meclisi’nde komisyona gönderilen 6 Haziran’da yapılan Mecliste ise CHP’nin kabul, AKP ve MHP’nin ise çekimser oylarıyla oy çokluğuyla onaylanan tadilat Büyükşehir Belediyesi’ne gönderilmiş ama Antalya Büyükşehir Belediye Meclisi'ne gönderilmemişti. Aradan 3 ay geçmesine rağmen, konu Büyükşehir Meclisi’nde getirilmediği için Muratpaşa Belediyesi’nden gelen şekliyle tadilat kabul edilmiş oldu.
İtirazların ardından konu tekrar Muratpaşa Meclisi’ne geldi. Konuyla ilgili olarak da Antalya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Cansel Tuncer’in Muratpaşa Belediyesi’ne yazdığı yazıda, belediye kanununda belirtilen sürede maddenin görüşülmediği ve 12 Haziran’da yapılan Büyükşehir Belediyesi Haziran Ayı Meclisi’nde tadilat talebinin komisyona gönderildiği ifade edildi.
Yazının sonunda ise askıya çıkan tadilatın basında yer aldığı ifade edilerek, itirazların dikkate alınarak kapsamlı şekilde yeniden değerlendirilmesi önerildi. Yapılan itirazlarda tadilatın kamu yararı içermediği bir çok kez belirtildi.
“ŞEHİRCİLİK İLKELERİNE AYKIRI”
İmar Hukukçusu Fahrettin Köken konuyla ilgili olarak Akdeniz Gerçek’e yaptığı açıklamada, “Muratpaşa Belediyesinin 3 Mayıs 2024 tarihinde yapılan meclis toplantısında: belediye hizmet binasının bulunduğu parsel de, 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğine ilişkin öneri meclis gündemine alınmış ve imar komisyonunu sevk edilmiştir. Öneri plana göre, hizmet binasının bulunduğu alana ‘ticaret’ kararı getirilmektedir. Bilindiği gibi, imar planında ki kullanım kararları nazım imar planı ile değiştirilebilir. Uygulama imar planı ile kullanım kararları değiştirilemez.
Diğer yandan, belediye hizmet binasının bulunduğu parsele ticaret kararı da getirilemez. Bu iki kullanımının bir parsel de yer alması şehircilik ilkelerine uygun düşmez. Başkanın ve meclis üyelerinin sorumlu olacağı bu hataya düşmeyeceklerini umuyorum. Israr ederlerse bu değişiklik yargı kararı ile iptal edilir” diye konuştu.
“BÜROKRATLAR SORUMLU TUTULABİLİR”
Fahrettin Köken, “Gazeteci Songül Başkaya’nın, 3 ay kadar önce kamuoyu gündemine taşıdığı Muratpaşa Belediyesi hizmet binasının bir bölümünün ticaret alanına dönüştürülmesine ilişkin 1/1000 ölçekli imar plan değişikliği, Muratpaşa Belediye Meclisi'nde çoğunlukla kabul edilmesinden sonra onaylanmak üzere Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne (ABB) gönderilmişti. ABB bu konuyu 3 ay içerisinde meclisinde görüşüp karara bağlaması gerekirken bu işlemi yapmamış ve böylece ilçe belediyesinden gelen imar planı değişikliği 3 ay içinde görüşülmediği için kesinleşmiştir.
Kamuoyunu yakından ilgilendiren böyle bir konunun ABB meclisinde tartışılmadan danışıklı bir yöntemle karara bağlanması beni çok düşündürdü. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Böcek'in yasal görevini yapmaması nedeniyle Türk Ceza Kanunu’na göre görevi savsamak suçundan yargılanması gündeme gelebilir diye kaygılanıyorum. Ayrıca başta genel sekreter olmak üzere diğer yüksek bürokratlar da sorumlu tutulabilir” dedi.
BÜYÜKŞEHİR ‘İTİRAZLARI DİKKATE ALIN’ DEDİ
Antalya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Cansel Tuncer’in ismiyle Muratpaşa Belediyesi’ne gönderilen yazıda, “Muratpaşa Belediye Meclisi'nin 6 Haziran 2024 tarihli ve 128 sayılı kararı ile uygun bulunan Demircikara Mahallesi 12601 Ada 3 parsele ilişkin olarak hazırlanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği konusu Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından değerlendirilmek üzere tarafımıza iletilmiştir.
İlgi yazınız ile iletilen plan değişikliği dosyasına ilişkin 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 14. Maddesi’nde ‘Büyükşehir kapsamındaki ilçe belediye meclisleri tarafından alınan imara ilişkin kararlar, kararın gelişinden itibaren üç ay içinde büyükşehir belediye meclisi tarafından nazım imar planına uygunluğu yönünden incelenerek aynen veya değiştirilerek kabul edildikten sonra büyükşehir belediye başkanına gönderilir.
Üç ay içinde büyükşehir belediye meclisinde görüşülmeyen kararlar onaylanmış sayılır.’ hükmü gereği 3 aylık süre içerisinde Büyükşehir Belediye Meclisi'nce karar alınmamış olduğundan söz konusu plan değişikliğine ilişkin dosyanın 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun ilgili maddesi gereği ivedilikle tarafınıza iadesi talep edilmiştir.
Muratpaşa Belediye Meclisinin 6 Haziran 2024 tarih ve 128 sayılı kararı ile uygun bulunan Demircikara Mahallesi 12601 ada 3 parsele ilişkin olarak hazırlanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı değişikliği konusu Büyükşehir Belediye Meclisinin 12 Haziran 2024 tarihli toplantısında gündemin 95. maddesinde önerge verilerek İmar ve Bayındırlık Komisyonuna havale edilmiştir.
Bahse konu plan değişikliği dosyası İlgi yazınızdaki talebiniz ve 5216 sayılı Belediye Kanunu’nun 14. Maddesine istinaden İlgi (c) yazımız ile tarafınıza iletilmiştir. Tarafınızca askıya çıkarılan ve askı süresi devam eden bahse konu plan değişikliğinin basında da haberlerinin yer aldığı görülmüştür. İlgi (d) kayıt sayılı dilekçe ile itirazda bulunulmuş olup dilekçede belirtilen hususların da dikkate alınarak itirazlar kapsamında planın yeniden değerlendirilmesi hususunda; Gereğini rica ederim” denildi.
ŞPO ANTALYA ŞUBESİ’NİN DEĞERLENDİRMESİ
Yapılan itirazlarda Şehir Plancıları Odası Antalya Şubesi’nin ifade ettiği şu söylemler yer aldı:” Toplam inşaat alanında artış yapılmaktadır. Kamu hizmetine ayrılan alan; Ticaret alanı eklenerek alanın bir kısmı kamu hizmetinden çıkartılmaktadır. Yükseklik 15 kata çıkartılarak, etrafıyla uyumsuz bir yapılaşma yaratılmakta ve kamu hizmeti daha dar bir alana hapsedilmektedir.
Mülkiyetin tamamen belediyede olduğu alanda ticaret alanı yaratılarak mülkiyetin el değiştirilmesinin önü açılmaktadır. Taban alanı sınırlaması kaldırılması ile ticaretin tabanda yayılmasına olanak verilmektedir. İnsan yoğunluğu zaten fazla olan kamu alanına ticari üniteler ile insan yoğunluğunun daha da artması söz konusu olup kamu güvenliğini de ortadan kaldıran bir durum yaratılmaktadır.
Planlama alanına getirilen yoğun ticarete ve yüksekliğe rağmen çevresel ilişkileri hiç dikkate alınmamış olup yapı yaklaşma mesafelerinin arttırması gerekirken 3 metre ve 5 metre şeklinde azaltılmıştır.
Belediye Hizmet Alanlarının (BHA) Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği'nde tanımı şu şekildedir; Belediyelerin görev ve sorumlulukları kapsamındaki hizmetlerinin götürülebilmesi için gerekli itfaiye, acil yardım ve kurtarma, ulaşıma yönelik transfer istasyonu, araç ve makine parkı, bakım ve ikmal istasyonu, garaj ve triyaj alanları, belediye depoları, asfalt tesisi, atık işleme tesisi, zabıta birimleri, mezbaha, ekmek üretim tesisi, pazar yeri, idari, sosyal ve kültürel merkez gibi mahalli müşterek nitelikteki ihtiyaçları karşılamak üzere kurulan tesisler ile sermayesinin yarıdan fazlası belediyeye ait olan şirketlerin sahip olduğu tesislerin yapılabileceği alandır.
Bu durumda plan notu ile farklı bir kullanım fonksiyonu karanı getirilmesi yönetmeliğe ve kamu yararına aykırıdır. Belediye Hizmet Alanlarının (BHA) bu şekilde ticariye dönüştürülmesinin önünü açmak; diğer kamu alanlarına örnek teşkil edeceği için kamusal alanların da eş değer alan aranmadan eksilmesine sebep
olacaktır.”
KAMU YARARI YOKTUR İTİRAZLARI
Yapılan itirazlarda, mevcutta kullanılmakta olan 6 katlı belediye hizmet binasının 15 kata yükseltileceği ve yoğun yapılaşmanın, kenti olumsuz etkileyeceği ifade edildi. Yapılaşmanın kent estetiğini de bozacağı ifade edilirken, devasa bir yapının uyumsuz şehirleşme oluşturacağı belirtildi. Ticari alanların da yaratılmasıyla, kamu alanlarının azaltılacağı ve hizmet vermekte zorluk yaşanabileceği belirtildi.
Ticari denemelerin devlet malı üzerinden değil, şahsi mallar üzerinden yapılması gerektiği belirtilirken önceliğin halka hizmet olduğu belirtildi. Yetersiz olan sosyal alanların nüfus yoğunluğunu karşılayamayacağı ifade edildi.
Ticarileşme ile birlikte mülkiyeti kamuya ait olan alanın, bir kısmının dönüştürülmesi ile zaman içerisinde kamunun elinden çıkacağı ifade edildi. Bu planın diğer belediyelere kötü bir örnek gösterdiği de belirtilirken, Ümit Uysal için kamu malları konusunda itina göstermesi gerektiği ileri sürüldü. Antalya’nın trafik yoğunluğunu da arttıracak planla ilgili alanın Antalya’nın en önemli yerlerinden birisi olduğu ve ticarethane haline getirilmemesi istendi.
Bir diğer itirazda ise kamusal hizmet fonksiyonu sunması amacıyla planlı olan bir alanın ticarete açılmasının, kamusal hizmet tanımının kaldırılmasının şehircilik ilke ve esaslarına aykırı olduğu ifade edildi. Mekânsal Planlar Yönetmeliğine göre parsel bazında yapı yoğunluğu, kat oranını, toplam inşaat alanı arttırılamaz hükmünün bulunmadığı, plan değişikliğinde yönetmeliğe riayet edilmediği belirtildi. Konuyla ilgili Büyükşehir Belediyesi’ne de verilen itirazda gerekli düzenlemelerin yapılması talep edildi. İtirazların reddedilmesi halinde dava açılacağı ifade edildi.
