Manisa Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Sevil Sapmaz Karabağ, maymun çiçeği virüsü (Mpox) hakkında önemli bilgiler verdi. Dr. Karabağ, Covid-19 hastalığının solunum yoluyla hızla yayıldığını ve kısa süreli temasların bile bulaşma riskini artırdığını belirtti. Buna karşın Mpox hastalığı, daha çok hasta kişilerle uzun süreli ve yakın temas yoluyla bulaşır. Bu sebeple, Mpox’un Covid-19 gibi geniş çaplı bir pandemiye neden olmasını beklemediklerini ifade etti.
Mpox: Tarihçesi ve Genel Özellikleri
Maymun çiçeği virüsü (Mpox) hakkında bilgi veren Dr. Karabağ, hastalığın yeni olmadığını ve ilk olarak 1958 yılında maymunlarda tespit edildiğini belirtti. Mpox, 1970 yılında Afrika’da Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde ilk kez insanlarda görülmüştür ve o zamandan beri Batı ve Orta Afrika ülkelerinde devam eden bir hastalıktır. Mpox, çiçek hastalığı ile akraba olan bir DNA virüsüdür ve iki farklı tipte görülebilir: Orta Afrika ve Batı Afrika tipi.
Mpox’un Bulaşma Yolları ve Riskler
Dr. Karabağ, Mpox’un bulaşma yollarını detaylandırdı. Hastalık, hasta hayvanlardan insanlara bulaşabilir; ancak asıl taşıyıcılar kemirgenlerdir, yani sıçanlar, fareler ve sincaplar gibi hayvanlardır. Mpox, hasta hayvanların ısırmaları, tırmalamaları veya vücut sıvılarıyla temas yoluyla geçebilir. Ayrıca, insanlardan insanlara bulaşma da mümkündür ve bu genellikle hasta kişilerin vücut sıvılarıyla temas yoluyla olur. Uzun süreli ve yakın temas gerektirir, bu nedenle yayılma hızı Covid-19’a göre daha düşüktür.
Mpox Belirtileri ve Kuluçka Süresi
Mpox’un belirtileri hakkında bilgi veren Dr. Karabağ, virüsün bulaşmasının ardından 1 ila 21 gün arasında bir kuluçka süresi olduğunu belirtti. Ortalama kuluçka süresi 6 ila 13 gündür. Belirtiler arasında yüksek ateş, halsizlik, baş ağrısı ve lenf bezlerinde şişlik bulunur. Döküntüler ise genellikle yüzde, avuç içlerinde ve genital bölgede görülür. Bu döküntüler sıvı dolu kabarcıklar şeklinde olup, iyileşme süreci 2 ila 4 hafta sürebilir.
Mpox ve Covid-19: Salgın Riskleri
Dr. Karabağ, Mpox’un Covid-19 gibi global bir pandemiye yol açmasını şu an için beklemediklerini vurguladı. Mpox, daha çok yakın temas yoluyla yayıldığı için geniş çaplı bir salgın riski taşımamaktadır. Ayrıca, Afrika’daki mevcut vakalarda ölüm oranı düşük olup, hastalık genellikle semptomatik tedavi ile yönetilmektedir. Çiçek aşısı, Mpox’a karşı etkili olabilir; ancak çiçek hastalığına yönelik aşılar 1980’den beri uygulanmamaktadır. Bu nedenle, aşılanmış olan 40 yaş ve üzeri bireyler hastalığa karşı daha korunaklı olabilir.