Başiskele'nin Kullar Paşadağı mevkiinde yer alan ve Bizans İmparatoru I. Aleksios Komnenos tarafından 1096 yılında inşa ettirilen Sidera (Demir) Kalesi'nin kalıntıları günümüze sadece birkaç metre yüksekliğinde moloz taş duvarlar olarak ulaşmış durumda. Kale, Türklerin Bithynia'ya olan baskılarını engellemek ve stratejik bir noktada konumlanmak amacıyla İzmit - Sapanca arasında kurulmuştu.
Tarih Yolu Projesiyle Unutulmuş Tarih Yeniden Gün Yüzüne Çıkıyor
Günümüzde ormanlık bir alanda kaybolmuş olan kalıntılar, Başiskele Belediyesi'nin 'Başiskele Tarih Yolu' projesi kapsamında restore edilip ziyarete açılmayı bekliyor. Araştırmacı-Yazar Emin Öztürk, kale hakkında verdiği bilgide, "Bu bölge, Bizans İmparatorluğu'nun stratejik savunma merkezlerinden biriydi ve Osmanlı-Bizans savaşlarına tanıklık etti. İmparator Aleksios'un bütçe ayırarak denetlediği bu kale, o dönemde Demir Kale olarak biliniyordu" dedi.
Stratejik Konumu ve Tarihi Önemi
Kalenin, Roma dönemine kadar uzanan köklü bir tarihe sahip olduğunu vurgulayan Öztürk, "İmparator Aleksios'un bu kaleyi inşa ederek Anadolu'daki sınırları güçlendirdiği biliniyor. Özellikle Koyunhisar Savaşı gibi önemli olaylara ev sahipliği yapmıştır" şeklinde konuştu. Günümüzde bile ormanlık alanda bulunması sebebiyle pek bilinmeyen bu tarihi yapı, gelecek nesillere aktarılmayı bekliyor.
