“Kadın haklarında yaşanan gelişme sürecini bilmeyenler yanlış bir şekilde ‘Kadın Hakları Günü’ diyorlar” diyen İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği (İKKB) Koordinatörü Nazan Moroğlu, 5 Aralık 1934 tarihinde kadınların seçme seçilme hakkının uygulanmaya geçmesinin yıldönümünde açıklama yaptı.
İKKB Koordinatörü Nazan Moroğlu, “5 Aralık 1934 tarihi, Türkiye’de 1924 Anayasası ile sadece erkeklere tanınmış olan milletvekili seçme ve seçilme hakkının kadınlara da tanındığı gündür” diyerek hatırlatmalarda bulundu. Moroğlu, “Anayasanın 10. ve 11. maddelerinde yapılan değişiklik çerçevesinde İntibah-ı Mebusan Kanunu’nda (Milletvekili Seçimi Kanunu) da aynı tarihte değişiklik yapılmış ve kadınların seçme seçilme hakkı uygulamaya geçirilmiştir. 1935 yılında yapılan genel seçimde 18 kadın milletvekili seçilmiş ve Türkiye ‘kadın milletvekili ile’ Dünya’da ikinci sırada yer almıştır. Ancak ne yazık ki, bu doğru başlangıç sürdürülmemiş, 88 yıl içinde bir arpa boyu yol alınamamış, günümüzde kadın milletvekili oranı yüzde 17,2’de kalmıştır” ifadelerini kullandı.
“1 MİLYON 680 BİN KADIN OKUMA YAZMA BİLMİYOR”
Türkiye’de 1 milyon 680 bin kadın okuma yazma bilmediğini belirten İKKB Koordinatörü Moroğlu, “Kadın nüfusunun dörtte üçü ilköğretimden sonra eğitim fırsatına sahip olamamış; kadın istihdamı giderek azalıyor; her üç kadından biri ailede, iş yerinde, sokakta veya toplu taşımada şiddete uğruyor. Kadınların karar verici konumlarda ve siyasette yeterli sayıda temsil edilmemesi, yaşamın her alanında cinsiyet ayrımcılığının giderek kökleşmesine yol açmakta ve gerçek demokrasinin yaşama geçirilmesinin önünde engel oluşturmaktadır. Anayasamızın 10. Maddesi hükmüyle, yaşamın her alanında kadın erkek eşitliğini sağlama yükümlülüğü devlete verilmiştir. Seçim Kanunu’nda temsilde kadın erkek eşitliğinin sağlanması için bir düzenleme yapılması ve devletin bu eşitliği sağlamak amacıyla özel tedbirler alması gerektiğini, bunun eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanmayacağını bir kez daha hatırlatmak isteriz. Nüfusun yarısını oluşturan kadınların karar alma süreçlerine eşit sayıda katılamaması, siyasette eşit oranda temsil edilememesi, her şeyden önce bir demokrasi meselesidir. İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği olarak, Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde kurulan Cumhuriyetimizin 100. yaşına girerken kadın erkek eşitliğinin siyasette ve her alanda yaşama geçirilmesini istiyoruz. Eşit temsile ve gerçek demokrasiye ulaşana dek mücadeleye devam diyoruz” diye konuştu.
“CUMHURİYET DEVRİMLERİNE DİKKAT ÇEKİLMELİ”
Koordinatör Moroğlu, “Kadın haklarında yaşanan gelişme sürecini bilmeyenler yanlış bir şekilde ‘Kadın Hakları Günü’ diyorlar. Bu şekilde kullanılması Cumhuriyet devrimlerinin önemine dikkat çekilmesini engelliyor. Bu nedenle bu yanlışı düzeltmemiz gerekiyor. Kadınların, milletvekili seçme seçilme hakkını kullanmaları, Atatürk devrimlerinin yaşama geçirilmekteki kararlılığı ile mümkün olmuştur. Türkiye’de kadın haklarının 2000’li yıllarda tanındığını ileri sürmeye kalkışanlara verilecek en anlamlı cevap, 11 Aralık 1934 tarihli Resmi Gazete’dir. Hem Anayasa değişikliği yapılarak kadınlara milletvekili seçme seçilme hakkı tanındı. Hem de Anayasal eşit hakkın kullanılabilmesi için aynı gün Milletvekili Seçim Kanunu’nda (İntihab-ı Mebusan Kanunu’nda) da değişiklik yapıldı ve 11 Aralık’ta aynı Resmi Gazete’de her ikisi birlikte yayınlandı. 1935 yılı Genel seçimlerinde 18 kadın milletvekili seçildi. Parlamentoda kadın oranıyla Türkiye dünyada 2. sırada yer almıştır. Günümüzde seçilme hakkını 2015’te kazandığını sanan milletvekillerine, 2011 yılında Kadın Bakanlığı’nın neden kaldırıldığını, bir yandan üç çocuk, beş çocuk çağrısı yaparlarken, çocuk bezine neden yüzde 18 KDV koyduklarını sormak gerekir” diyerek açıklamasını sonlandırdı.
Haber Merkezi
