Hürriyet'in haberine göre, konut kiralarında yaşanan yüzde 25'lik artış, birçok ev sahibi tarafından yeterli görülmüyor. Bu durum, kiraların yeniden belirlenmesi için "kira tespit" davalarına olan talebi artırdı. Ancak tespit davaları beş yılı aşan kiracılara yönelik ve mahkeme süreci oldukça uzun olduğundan, ev sahipleri alternatif çözüm arayışına giriyor.
Kira Uyarlama Davalarında Artış Gözlemleniyor
Ev sahipleri, kira tespit davaları yerine kiranın güncel piyasa fiyatlarına göre ayarlanması için "kira uyarlama" davalarına yöneliyor. Son zamanlarda, mahkemelerde kira uyarlama davalarında belirgin bir artış olduğu görülüyor.
Yasal Süreç ve Gerekçeler
Gayrimenkul Hukukçusu Ümit Yasin Kısa, konuyla ilgili olarak yasal süreçleri ve gerekçeleri açıkladı. Kısa'ya göre, beş yıl şartını aşan kiracılar, uyarlama davalarına yönelebiliyor. Uyarlama davası, Türk Borçlar Kanunu'nun 138. maddesinde "aşırı ifa güçlüğü" başlığı altında tanımlanmaktadır. Bu durumda, sözleşme yapıldığı sırada öngörülmeyen ve beklenmeyen olağanüstü bir durumun varlığı değerlendirilir.
Uyarlama Davalarının Zorlukları
Ancak Kısa, uyarlama davalarının zorluğuna da dikkat çekiyor. Yüksek mahkeme içtihadının henüz belirlenmediğini ve aleyhine içtihatların bulunduğunu belirten Kısa'ya göre, kiraya verenlerin bu davayı kazanması oldukça zor görünüyor.
Kiracının İtiraz Hakkı ve Olağanüstü Durumlar
Kiraya verenin açtığı davalara karşı kiracının da cevaplarını sunabileceğini belirten Kısa, kiracının kira bedelinin düşük kalmasının beklenmedik ve olağanüstü nedenlerle meydana geldiğini iddia edebileceğini ifade etti. Bu durumda, kiracının da uyarlama davası açma hakkı bulunmaktadır.
Pandemi ve Diğer Olağanüstü Nedenler
Kısa, pandemi gibi olağanüstü durumların uyarlama davası için birer örnek olduğunu belirtti. Yasada belirtilen aşırı ifa güçlüğünün, sözleşme nedeniyle borcun ifasının aşırı derecede güçleşmesi durumunda uygulandığını vurguladı.
Yargılama Sürecinin Uzunluğu ve Zorlukları
Sulh Hukuk Mahkemeleri'nde duruşma günlerinin uzun süreceğini belirten Kısa'ya göre, uyarlama davaları ispatlanması ve mahkemeyi ikna etmesi bakımından zorluğa sahiptir. Bu nedenle, kiraya verenlerin bu davayı kazanması oldukça zor görünmektedir.
Kiracının Uyarlama Davası Hakkı
Geçmişte pandemi gibi olağanüstü durumlar nedeniyle kiracıların uyarlama davası açtığını hatırlatan Kısa, herhangi bir bölgede kiralarda önemli bir gerileme olması durumunda kiracının bedelin aşağıya doğru revize edilmesi için uyarlama davası açabileceğini belirtti.
Uyarlama davaları, kiracılar ve ev sahipleri arasındaki kira anlaşmazlıklarının çözümü için bir yol olarak karşımıza çıkıyor. Ancak yasal süreçlerin uzunluğu ve davaların zorluğu, tarafların kararını etkileyen önemli faktörler arasında yer alıyor.