Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 326), Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu tebliğle birlikte, hizmet erbabına ücret istisnası sağlanırken, hasılat tespitine yönelik yeni vergi güvenlik müessesesi de hayata geçiriliyor.
Hizmet Erbabına Ücret İstisnası Sağlanacak
Gelir Vergisi Genel Tebliği’ne göre, bazı koşulların sağlanması halinde hizmet erbabına ücret istisnası sağlanacak. Yapılan sözleşmeler kapsamında belirli bir süre işverene bağlı çalışılması, belirlenen performans kriterlerinin sağlanması gibi şartlarla, hizmet erbabına işverenin veya grup şirketlerinin pay senetlerinden bedelsiz veya indirimli satın alma hakkı verilebilecek.
Teknogirişim Şirketlerinde Çalışanlara Özel Düzenleme
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen kriterlere göre, teknogirişim şirketi niteliğine sahip işverenler, hizmet erbabına bedelsiz veya indirimli olarak verilen pay senetlerinin rayiç değerinin bir yıllık brüt ücret tutarını aşmayan kısmını gelir vergisinden istisna edebilecek. Bu düzenleme ile hizmet erbabına verilen hisse senetlerinin daha uzun süre elde tutulması teşvik ediliyor.
Pay Senetlerinin Elde Tutulma Süresine Göre Vergi İstisnası
İstisna kapsamında hizmet erbabına verilen pay senetlerinin elde tutulma süresine göre farklı oranlarda uygulanması öngörülüyor. İktisap tarihinden itibaren üç yıl içinde elden çıkarılan pay senetleri için istisna edilen verginin tamamı, dört ila altı yıl içinde elden çıkarılanlar için yüzde 75’i, yedi ila on yıl içinde elden çıkarılanlar için ise yüzde 25’i vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faizi ile işverenden tahsil edilecek.
İstisnadan Yararlanma Şartları
Bu istisnalardan yararlanabilmek için, çalışanlarına pay senedi veren şirketin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen kriterlere göre "teknogirişim şirketi" niteliğini taşıması gerekiyor. Ayrıca, pay senetleri verilerek sağlanan menfaatin istisnaya konu edilecek kısmı, hizmet erbabının o yılki brüt ücret tutarını aşmamalı ve belirli bir süre elde tutulması gerekmekte.
Hasılat Tespitinde Yeni Düzenlemeler
Gelir Vergisi Genel Tebliği ile ticari veya serbest meslek faaliyetleri yönünden mükellefiyeti olanların gerçek hasılatlarının tespitine yönelik vergi güvenlik müessesesi oluşturuldu. Mükelleflerin günlük hasılat tutarları, bir ayda en az üç, bir takvim yılında ise 12 defadan az olmamak kaydıyla yoklamalarla tespit edilebilecek. Bu düzenleme 1 Ocak 2025'ten itibaren yürürlüğe girecek ve kurumlar vergisi mükellefleri için de uygulanacak.
Günlük ve Aylık Hasılat Tespit Yöntemi
Günlük hasılat tutarlarının tespiti için ilgili ayda yoklama yapılan günlerde belirlenen günlük hasılat tutarlarının toplamı, yoklama yapılan gün sayısına bölünerek "günlük ortalama hasılat" belirlenecek. Bu hasılat, tespit yapılan ayda çalışılan gün sayısıyla çarpılarak, ilgili ayın hasılat tutarı oluşturulacak. Aylık ortalama hasılat, ilgili yılda faaliyette bulunulan ay sayısıyla çarpılarak mükelleflerin yıllık hasılat tutarları hesaplanacak.
Hasılatı Farklı Çıkan Mükellefler İzaha Davet Edilecek
Yoklamalar sonucunda belirlenen hasılat tutarları ile mükelleflerin beyan ettikleri hasılatlar kıyaslanacak. Aradaki farkın yüzde 20’den fazla olması durumunda mükellefler izaha davet edilecek. Yoklama yapılacak mükellefler ise risk analizleri ile belirlenecek. Sistem kayıtları, beyan edilen gelir ile yapılan harcamalar arasında uyumsuzluk bulunması gibi kriterler dikkate alınarak risk analizleri gerçekleştirilecek.
Mükelleflerin Faaliyetleri Dikkate Alınacak
Yıllık hasılat tutarının belirlenmesinde gerçek duruma yakın sonuçların elde edilebilmesi için yoklama yapılacak mükelleflerin faaliyet niteliği, sezonluk çalışıp çalışmadığı, fiilen faaliyette bulundukları gün ve ay sayıları, hafta sonu ve hafta içi çalışmaları, tatil günleri gibi hususlar göz önünde bulundurulacak.
Restoran İşletmecileri, Kuaförler ve Diş Hekimleri Kapsamda
Tebliğde ayrıca restoran işletmecileri, kuyumcular, güzellik salonu işletenler, plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi alanında hekimlik yapanlar, kuaförler, turizm amaçlı su sporları faaliyeti gerçekleştirenler, plaj işletmecileri, diş hekimleri, motorlu kara taşıtlarının periyodik bakımını yapanlar gibi çeşitli hizmetlerle iştigal eden mükelleflere yönelik hasılat tespit yöntemlerine de yer verildi.
