Antalya Ticaret Borsası (ATB) ile Antalya Tarım Konseyi (ATAK) işbirliğinde düzenlenen 'Tarım Gündemi' programına Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu ve Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt Doğan konuk oldu. ATB Basın Danışmanı Vahide Yanık’ın moderatörlüğünde gerçekleşen programda, ihracatta kalıntı sorunu, döviz kurunun ihracata etkisi ve ihracatta Suriye pazarı ele alındı.
"Avrupa'nın Yemediğini Biz Tüketmiyoruz"
İhracatta kalıntı gibi problemler nedeniyle dönen yaş meyve sebzenin yurt içine girmesinin mümkün olmadığını belirten BAİB Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, "Çok net söylüyorum, ihracattan dönen ürünler kesinlikle Türk halkının sofrasına gelmiyor. Müsterih olun, kalıntı nedeniyle dönen ürünün yurt içine girmesi mümkün değil. Avrupa’nın yemediğini biz tüketmiyoruz" dedi.
Ürünlerde kalıntı bildiriminin binde 2 civarında olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, 300-400 TIR ürüne 2 bin özel analiz yaptırıldığını açıkladı. Avrupa’dan kalıntı bildiriminin her geçen yıl azaldığını da sözlerine ekleyen BAİB Başkanı Çavuşoğlu, "2022’de 300 bildirim alırken, 2024’te 137 bildirim aldık. Bildirimler düşüyor ama bizdeki algı yükseliyor. Bu algıyı da yıkmamız lazım" şeklinde konuştu.
Günlük Kayıp 1 Milyon Dolar
İhracatçıların, Avrupa’ya ihraç edilen ürünlerde Bulgaristan kapısında 2-3 yıldır ciddi problemler yaşadığını ifade eden Ümit Mirza Çavuşoğlu şu ifadeleri kullandı:
"Uzun soluklu beklemelerde Türkiye’nin maddi kaybı günlük 1 milyon dolar civarında oluyor" dedi. Bulgaristan’dan dönen TIR’ların yüzde 50’den fazlasının keyfi uygulamalardan kaynaklı olduğunu kaydeden BAİB Başkanı Çavuşoğlu, “Bulgaristan’da mafyavari hareketlerden dolayı kapıda ciddi rant var, bunun için ciddi kavgalar oluyor. Dönem dönem siyasi çekişmeler yüzünden Avrupa, Bulgaristan üzerinden blokaj uyguluyor. Bu anlamda Türkiye ciddi mücadele veriyor."
Bulgaristan'a Alternatif Köstence Limanı
Bulgaristan sınırındaki sıkıntı nedeniyle alternatif arayışında olduklarını aktaran Başkan Çavuşoğlu, "Ürünlerimizi Zonguldak ya da Karasu Limanı’ndan Romanya Köstence Limanı’na gemilerle götürülmesi için alternatif yol arayışımız var. İhracatçı birlikleri olarak Romanya limanı çalıştırıcı firma ile görüşüyoruz. Limanda laboratuvar kurulması için çalışıyorlar. Mayıs- haziran gibi bakanlıkları devreye sokacağız. Laboratuvar akredite olursa yıl bitmeden seferlerin başlayacağını tahmin ediyoruz. Bir gemi 300 TIR alıyor, Romanya tarafı bir gemi ile sefere başlanabileceğini söylüyor. Eğer bu olursa hem Kapıkule’deki yığılmaları engelleriz hem de üstü kapalı kısıtlamaların önüne geçeriz. Müşteri kesin gözüyle bakmayınca başka ülkelerden firmalarla bağlantı kuruyor. Almanya’da bu anlamda ciddi kan kaybediyoruz. Bunun ekonomik boyutu can yakacak boyuta geldi" açıklamasını yaptı.
"Dolar 47, Avro 50 TL Olmalı"
İhracatçının düşük kur nedeniyle rekabet edemez hale geldiğini belirten Çavuşoğlu, “Maliyetlerimiz yüksek, düşük kur nedeniyle satışımız ucuz. Pahalıya mal ediyor, ucuza satıyoruz. Bizim 1 dolara mal ettiğimiz ürünü, diğer ülkeler 80 sente mal ediyor, biz nasıl rekabet edebiliriz. Döviz kuru dolarda 47 TL, avroda 50 TL olmalı. Bu olursa dış pazarda rakiplerimizle rekabet edebiliriz" dedi.
"Çiftçiye Haksızlık Etmeyelim"
Sınırdan kalıntı nedeniyle dönen ürünün direkt imha edildiğini ifade eden ATB Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt Doğan ise, "Denetimler tabi ki daha fazla artırılsın, bilgilendirme düzeyi artırılsın, analizleri daha sık yapalım ama çiftçiye de haksızlık etmeyelim. Yaş meyve sebzenin raf ömrü var. İhracata giden ürün 1 hafta 10 gün sonra iç piyasaya sürme durumu zaten olmaz" şeklinde konuştu.
