Antalya Staj ve Çıraklık Mağdurları Eğitim Dayanışma ve Kültür Derneği Kurucu Başkanı Osman Cengiz ve Kurucu Başkan Yardımcısı Resul Günay, kendileri gibi binlerce staj mağdurunun sorunlarını aktardı. Genellikle meslek liseleri mezunlarından oluşan staj mağdurları, yasal düzenleme talep ediyor. Meslek Lisesi’nde müjde diyerek tanıtıldığını söyleyen Osman Cengiz, “Öğretmenlerimiz bize zamanında bu yasayı müjde olarak aktarmıştı. Erken emekli olacağımızı dile getirmişlerdi. Sonucunda ise büyük bir mağduriyet yaşadık. Sorunlarımızın çözülmesini talep ediyoruz” dedi.
“MÜJDE DEMİŞLERDİ”
Antalya Staj ve Çıraklık Mağdurları Eğitim Dayanışma ve Kültür Derneği Kurucu Başkanı Osman Cengiz, “Şu anda Türkiye genelinde 19-20'ye yakın derneğimiz var. Federasyon başkanımız da şu anda Murat Bal’dır. Yavaş yavaş çoğalıyoruz. Antalya üyemiz şu an 300 civarında. Zaten meslek listelerine giden arkadaşlar birçoğu dar gelirli ailelerin çocuklardır. En kısa zamanda iş hayatına atılalım, aile bütçemize katkı yapalım diyerekten bu liseleri tercih ettik. Ben Antalya Ticaret Meslek Lisesi mezunuyum. Şimdi bu liselere gittiğimizde, biz başladığımızda 3. sınıfta 4 gün iş hayatı, 2 gün okul şeklinde staj görmeye başladık. Şimdi staj görmeye başladığımızda, 3. sınıfta bize rehberlik öğretmenlerimiz müjde, iyi ki bu okulları tercih ettiniz, normal okullara giden arkadaşlarımızdan daha erken emekli olacaksınız. Bizlere sigorta kartlarını getirdiler, sınıfta dağıttılar. Hani bunlar demedi ki bize bu sigorta kartları sizin hiçbir işinize yaramayacak. Başınızın çağrısına bakın. Biz başımızın çaresine bakardık ve EYT kapsamına geçebilirdik. Biz bu sigortalara güvendik. Müjde denilerek veriler bu sigorta kartlarına güvenerekten biz bu sigortalara güvendik” ifadelerini kullandı.
“ERKEN EMEKLİ OLACAKSINIZ DEMİŞLERDİ”
Başkan Cengiz, “Normal okullara giden arkadaşlarımızdan daha erken emekli olacaksınız demişlerdi. 2008’de E-Devlet uygulaması çıktıktan sonra E-Devlet'te iki tane girişimiz vardı. Bir staj girişimiz, bir normal uzun vade girişimiz vardı. Ondan sonra biz fark ettik ki bu lisede bize yapılan sigortalar bizim hiçbir işimize yaramıyormuş. Büyük mağduriyet yaşadık.16 yaşındaki bir çocuktan uzun vade mi, kısa vade mi, sigortamı bunu kavramasını bekleyemez kimse. Bize bunun bir eğitimini verip ondan sonra bu kartları dağıtabilirlerdi. Biz o zaman tamamen bu kartlara güvenerekten devam ettik. Bu kartlar üzerinden, yeniden farklı bir iş yerlerine girdiğimiz zaman bu kartlar üzerinden girişlerimiz yapıldı. 2008'e kadar fark edemedik. O yüzden de mağdur olduk. Yani bir kişinin iki tane işe giriş tarihi olmaz. İşe girdiğin bir girmişsindir yani o tarih bir tanedir. Doğum tarihi gibi bir şeydir yani bir insan iki kere doğmaz. 2008 öncesinde orada bizim tekti zaten girişimiz. 2008'den sonra bunu böldüler. EYT'ye dahil etmemek için” ifadelerini kullandı.
“İKİ SİGORTA GİRİŞİMİZ VAR”
1978 doğumlu olduğunu aktaran Antalya Staj ve Çıraklık Mağdurları Eğitim Dayanışma ve Kültür Derneği Kurucu Başkan Yardımcısı Resul Günay, “İlkokul ve ortaokul öğretiminden sonra Endüstri Meslek Lisesi'nde elektrik bölümüne devam ettim. Okulun 3. sınıfında bizi Susurluk Şeker Fabrikası'na haftada 3 gün olmak üzere halk arasında staj diye tabir ettiğimiz ama esas kanunda 3308 sayılı kanuna, çıraklık kanuna tabi olduğumuz yasaya istinaden sigortalarımız başladı. Bizlere okuldan devlet SGK mührünü basarak kartımızı verdi. Üzerinde sigorta sicil kartı yazan ve ilk işe giriş tarihi bulunan isim, soy isim, anne baba adları bulunan ve arka tarafında da sigorta sicil numaramızın yer aldığı kartlarımızı verdiler. Sonraki iş hayatınızda bu kartlarınızı kaybetmeyin, bu sigorta sicil numaranız sizin tüm çalışma hayatınız boyunca geçerli olacak dediler. Benim çalışmış olduğum Türkiye Cumhuriyeti'ne bağlı Susurluk Şeker Fabrikası idi. Benim iş yerimdi. O devletin fabrikasıydı. Şu anda devlet kurumu olarak şeker üretimine devam ediyor. Ayrıca bizde o dönemde asgari ücretin belli bir oranında maaş da bağladılar.Bana vermiş oldukları kartın üzerinde işe giriş tarihi 13 Eylül 1993. Yani bundan tam 30 sene önce. 30 senede ben bu kartım kaybolmasın diye o zamanlar PVC kaplatmıştım ve hala bu kartımı bir altın hazinesi gibi saklıyorum. Niye? Çünkü benim ileride çalışma hayatım boyunca geçerli olan bir numara var üzerinde ve bu kartımla ben emeklilik hayalleri kuruyordum. Ta ki EYT'ye çıktığı zaman, emeklilik başvurusuna baktığımızda, e-devlet uygulamasında bizim iki çeşit işe giriş tarihimiz gözüküyor. Birisi kısa kollu diğer uzun kollu işe giriş. Ben mağdur oldum. Neden yok yere çalıştım” diye konuştu.
“BİLGİLENDİRİLMEDİK”
Resul Günay, “Üniversite okudum, üniversitenin son döneminde ücretli öğretmenlik dahi yaptım, üniversitenin stajını da yaptım. Ama o dönemde farklı iş yerlerinde çalıştım. O zamanlar sigorta çok fazla önemsemiyorduk. Nasıl olsa benim bir sigorta girişim var. Kimse bunun uzun vadeli sigorta primi mi yatırıldı, yoksa kısa kolda sigorta primi mi yatırıldı diye bir ayırım içerisinde değildik zaten. Bunu öğretmenlerimiz de bilmiyordu, okul müdürü de bilmiyordu, işverenlerimiz bilmiyordu, biz de bilmiyorduk. Burada bir devlet bizi kandırılmış durumuna düşürdü. Madem hiçbir işe yaramayan bu kartı bize verdiler, bunun da geriye ne yapsınlar? O zaman işe yaramıyordu, bunu hiç vermeseydi de ben zaten o dönemde babamın sigortasından yararlanıyordum. Ya da bu vermiş oldukları kartı üzerinde bir yer içinde bu sadece sağlık içindir ve iş kazası ve meslek hastalığı içindir diye bir şey yazsalardı. Emeklilikle geçerli değildir diye bir ibare bulunsa kötü mü olurdu” ifadelerini kullandı.
“KANDIRILDIK”
Günay, “25 yılımı doldururum. Primlerde o zamanlar işte 5 bin 500-5 bin 700 günlerde emekli olunuyordu. Onu doldururdum. Benim şu anda E-Devleti girdiğim zaman sigorta primimde 8 bin 200 gün. Ve ben 60 yaşında emekli olabiliyorum. Şu anda 45-46 yaşındayım. Önümde 15 senem var. Herhalde bir 8 bin üzerinde bir 8 bin daha ekleyeceğim ve. 13-14 bin günle emekli olacağım. Yani Guinness rekorlar kitabına gireceğim bu gidişle. Bu EYT yasası 9 Eylül 1999 tarihinden önceki dönemi kapsadığı için ben 93'te girişime yapılmış. Aslında benim EYT'li olmam lazım. Ama EYT'liye giremiyorum. Uzun vadeli işledikleri emeklilik sigorta primi yatırılmamış. Bunu yatırmadığının öğrenci nereden bilsin? Kaç yıl süreye devam edildi bu stajyerlik? Yani her ay ortalama 10 bin TL maaştan hesaplarsak benim 70-80 bin lira maaştan zararım var. Parasal kısmına geçtik. Yani insanın gücüne giden, gururuna dokunan bir durum var. Bu kartın elimizde verilmiş olması ve geçerli olmayan bir kartı öğrencilere sigortan başladı diyerek de niye kandırıyorsun? Biz de bu konuda kandırıldığımızı düşünerekten haklı mücadelemizi devam ettiriyoruz. Ben aynı yaşlılarım, Benden daha küçük olanlar bu EYT kanunu kapsamında emekli oldular. Benim 8200 günüm prim ödenmiş günüm olmasına rağmen 5 bin 900, 6 bin günle emekli olanlara vicdanım el vermiyor. Arada 2500 gün gibi bir fark var 7-8 sene fazla prim ödemişim tamam helal olsun devletime çalışmışım ama bizim de bir sesini duyun
Zaten meslek lisesine giden ailelerin çocukları zengin değil ki biz üniversiteyi kazanamazsak diye, bir altın bileziğimiz olsun diyerek okuduk. Mağduriyetimizin giderilmesini talep ediyoruz” dedi.
