Antalya'nın Kaş ilçesinde, MÖ 1. yüzyılın ortalarında 23 kentten oluşan Likya Birliği'nin başkenti olarak bilinen Patara Antik Kenti'nde kazı ve restorasyon çalışmaları devam ediyor. Önceki kazı başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından sürdürülen çalışmalarda, Roma İmparatoru Nero'nun Patara'ya prestij eseri olarak yaptırdığı 2 bin yıllık deniz fenerinin restorasyonu tamamlandı. Antik deniz feneri, yüzde 80 oranında orijinal taşlarla yeniden inşa edildi.
2020'de başlayan ve 5 yıla yakın devam eden restorasyon çalışmalarının tamamlandığını duyuran Prof. Dr. Işık, “Roma İmparatoru Claudius tarafından milattan sonra 43 yılında oluşturulan Provincia Lycia, yani Lykia Eyaleti'nin başkenti Patara'da; kendisinden sonra gelen İmparator Nero tarafından yaptırılan deniz fenerinde, kule restorasyonu tamamlandı. Son kontrollerden sonra iskele sökülecek ve kule vinç kaldırılacak. Heyecanım da emeğim kadar çok büyük" diye konuştu.
Restorasyonda 2 Bin 500 Orijinal Taş Kullanıldı
2000 yılında dönemin kazı başkanı Prof. Dr. Fahri Işık tarafından tespit edilen ve daha sonra kazı başkanlığını devralan Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından ortaya çıkarılan antik deniz fenerine ait 2 bin 500 orijinal taş bulundu.
Antik deniz fenerinin, 1481 yılındaki Rodos depremi ve bu nedenle Akdeniz'de oluşan tsunami nedeniyle yıkıldığı düşünülüyor. Uzun yıllar süren kazılarda çıkartılan deniz fenerine ait 2 bin 500 taşın orijinal yeri, taş hastanesinde tek tek röntgeni çekilip, yapay zeka teknolojileri kullanılarak, bilgisayar programı yardımıyla belirlendi. Yüzde 80 oranında orijinal taş, yüzde 20 oranında yeni taş kullanılarak, 26,5 metrelik deniz fenerinin restorasyonu tamamlandı.
Çağlar Önce İmparator Nero'nun Prestij Projesiydi
Roma İmparatoru Nero'nun prestij projesi olduğu belirtilen deniz fenerinin üzerinde, kimin tarafından yapıldığı, yapım tarihiyle ilgili bilgilerin yer aldığı yazıt da yer alıyor. Kazılarda çıkarılan taş yazıtlarda, Patara Meclisi ve Patara halkının dönemin valisi Sextus Marcius'a hitaben, 'Likya halkını 8 yıl boyunca hiç rüşvet almadan, hakça yönettiğiniz için ve şehrimizi güzel yapılarla süslediğiniz için teşekkür ederiz' yazısı bulunuyor.
