Antalya'da konuşan Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Erinç Sağkan, Türkiye’de yargının hiçbir zaman tam anlamıyla bağımsız olmadığını belirterek, ”Bu dönem ise hiç görmediğimiz ağır bir baskı altında temel hak ve hürriyetler, buna baroların ve TBB’nin aynı tarihsel duruşuyla karşı çıkmaya devam etmesi gerekiyor. Aile veya iş mahkemesi yargılamasında bile vatandaşın, ‘tanıdık hakim’ arayışını görüyorsak, bu artık yargı bağımsızlığı sorunudur” dedi.
Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Konferans Salonu’nda düzenlenen Antalya Barosu Staj Akademisi 2025 Yılı İlk Dersine katılan Türkiye Barolar Birliği Başkanı Erinç Sağkan, baro ile avukatın arasındaki bağın eskiden olduğu kadar yoğun olmadığı yönünde değerlendirmelerle karşılaştıklarını aktardı. Sağkan, stajyer avukatlara baroda ilgi duydukları alanda kurullar ve komisyonlarda görev almaları ile meslek yaşamlarına başlamalarını tavsiye etti.
Hukuk fakültesini tercih eden öğrenci, mezun olduktan sonra da bir sınava gireceğini bildiğini aktaran Sağkan, “Geçen sene bir televizyon programına katıldım. O programdan sonra eleştirildim. Armağan Çağlayan da bir avukat o nedenle programa katıldım. Kendi çocuğumu hukuk fakültesine yönlendirmiyorum diyorlar. 14.5 yaşında oğlum var yakında sınava girecek. Kendi çocuğunu yönlendirmiyor. 25 yıldır avukatım Ankara’da serbest bürom var. Yanımdaki ortaklarım 35 yıllık avukatlar. Ankara Barosu Başkanlığı yaptım, TBB Başkanıyım. Kendi çocuğumu hukuk fakültesine yönlendirmiyorum. Hukuk fakülteleri böyle, mezun olayım da nede olsa hiçbir şey olamazsam gider avukat olurum para kazanırım, denilecek yerler değil çünkü. Bunu anlatmaya çalıştım. Gerçekten bir idealiniz varsa hukukçu olmak için ancak o zaman hedef olarak öne konmalı, kazanması ve mezun olması zor yapılar olmak zorundadır. Bunu sağlamaya gayret ediyoruz. Aileler artık çocuklarını yönlendirirken bir değil on defa düşünsünler. Ama şunu kesinlikle söylemiyorum. Kimse çocuğunu hukuk fakültesine göndermesin. Hayır ideali hukukçu olmak istiyorsa okusun” dedi.
"Hukukçu Olarak Çalışacak Meslek Alanı Genişletilmeli"
Bu işin geldiği noktanın baş edilemez seviyelerde olduğunu dile getiren Sağkan, “Bazı sert önlemler alınması gerekir. Sınavdan vazgeçmek değil aksine sınavı son derece etkin şekilde devam ettirirken arada bu sınavı kazanamayan hukuk fakültesi mezunları için bir tanımlama koymak. Yani o okuldan mezun olan meslektaşlarımızın bu sınava belki ilerleyen yıllarda girmek bile istemeyeceklerdir. Hukukçu olarak çalışabilecek meslek alanlarının genişletilmesi gerekir, herkes avukat olmak zorunda da değil. Avukat yardımcılığı müessesi gelecek beli yıllar sonra. İcra Müdürlüklerinde bir çok kadro hukuk fakültelerinde açılacak. Adli kolluğun bütün personelinin hukuk fakültesi mezunu olması sağlanacak. Konuşulması gereken artık sınav değil, sınavın iptali büyük bir felaketi önümüze getirir. 2001’deki avukatlık sınavı iptal olmasaydı, bugün sorunların büyük ihtimalle hiçbirisini konuşmuyorduk. Bunu artık tartışmaya açmak doğru değil. O arada hukukçu meslek kodu ile bir alan yaratabilirsek, hedefi olmayan bakımından bir ihtiyacı ortadan kaldırabiliriz” dedi.
Stajın Önemi
1 yıllık stajın önemsizleştirilmesini eleştiren Sağkan, avukatlığında itibarsız görülecek bir meslek olmadığının altını çizdi.
Sağkan, devletin ayrımsız ister kamu görevlisi ister olmasın tüm stajyerleri eşit, 1 yıl boyunca en azından asgari ücret tutarında ücret vererek bu dönemi nitelikli şekilde yapmasını sağlanmasını önerdiklerini kaydetti.
Staj döneminin etkin şekilde geçirilmesi gerektiğini aktaran Sağkan, “Ne de olsa naylon stajın yolu açık bizde bırakalım kimse staj yapmasın da o bir yılı, bir şekilde geçirsinler, bakış açısına bizim tamam deme şansımız yok. Kamu görevlileri ücretlerini almasın diye uğraşmadık. İlk defa somut adını Yargı Reformu Strateji Belgesi ile görüldü. Bugüne kadar ifade bile edilmiyordu. Staj başlangıç desteği verilmesi konusunda ilk adım atıldı. İlk çıkacak yargı paketlerinden birinde meslektaşlarımızın ekonomik sorunlarının giderilmesini sağlamaktır” dedi.
Yeni jenerasyonun çok iyi avukat olacağını dile getiren Sağkan, bilgiye belgeye eskiye göre çok daha rahat ulaşabilme imkanı sağladıklarını belirtti.
'Çorbacıdan E-Duruşmaya Katılmaya' Tepki
Kullanılabilecek enstrüman sayısının da arttığını dile getiren Sağkan, “Bunun olumlu yanının olduğu gibi olumsuz yanları da var. Sosyal medyada bir meslektaşımız çorbacıdan e- duruşmaya katıldığını gösteren bir kaydı paylaştı. Gerçekten akıl alır şeyler değil, görünce bazen inanamıyorum. Birçok meslektaşımın aklına şöyle gelebilir, ’Ne var ki ne yapmış ki oturmuş bir paylaşım yapmış’. Bu iş böyle bir şey değil, o cübbeyi bir çorbacının içinde giyip, e duruşmaya katılması yönündeki paylaşım yapılması mesleğin etik değerleri ile bağdaşmadığını hep beraber söylemek zorundayız. Bu çok yanlış bir yere gider. Bugün bir imkan olarak gördüğümüz e duruşmanın yarın bir anda bir yasal düzenlemeyle kaldırılmasında yanında getirir. Bir meslektaşın yanlışı, bazen tüm meslek grubuna sirayet edebiliyor” diye konuştu.
"Değişmeyen Bir Tutumu Var"
Zaman zaman TBB’ye kızıldığını dile getiren Sağkan, “En son Can Atalay için Anayasa Mahkemesi’nin önünde bütün baro başkanları yürüyüş yaptık, işte eylemler tavır ortaya koyduk. Meslektaşlarımızdan da ‘Siyaset yapmayı bırakın mesleğin sorunları ile ilgilenin’ başlığı var şuanda. Evet bu bir tartışma konusu. Bunun eskiden sadece siyasetçilerden duyardık, bu eleştiriyi çünkü siyasetçi yapacak. İçerik olarak verebilecek bir cevap olmayınca alanı başka yere çekersiniz. Oradan da taraftar toplama gayretiniz olur. İçerikte baronun söylediği haklıdır. Baro burada ne noktada durmalı, dün nerede bugün hangi noktada duruyor. Bana göre değişmeyen bir tutumu var TBB ve baroların. Dönem dönem eleştirebilir, dönem dönem savrulmalar yaşayabilir ama günün sonunda vatandaşın yanında hakkın hukukun adaletin yanında dik şekilde durmaya devam ederler. Baroların bunu kaybetmemesi gerekir. Mevzuatımız zaten bunu görev olarak tanımlıyor. Hukukun üstünlüğünü, yargı bağımsızlığını, insan haklarını korumayı temel görev olarak tanımlamış. Son derece büyük bir öngörü.” dedi.
"Yargı Ağır Bir Baskı Altında"
Hak ihlallerinin yoğunlukla iktidarlardan geldiğini işaret eden Sağkan, ”İktidarlarda yargının içerisindeki 3 saç ayağını salt ve hüküm kısımlarını baskılamaya son derece meyilli oldukları gibi elverişli araçları da vardır HSK gibi. Burada bağımsız kalabilen tek organ zaten savunma makamı. Siz savunma makamına, bu temel hakları savunamazsın, yargı bağımsızlığı hakkında söz söyleyemezsin, hukukun üstünlüğünü savunamazsın senin böyle bir yetkin yok, dedikleri anda zaten o alanda savunacak kimse kalmaz. Siyaset yapıyorsunuz denilmesin diye meslek büyükleri bunu öngörmüşler. Bunu ne kadar etkin yapıyoruz. Bu etkinlik bazen hukuki bir dili kaçırıp, siyasi bir alana giriyor mu? Zaman zaman böyle yanlışlar olabiliyor. Sizler son 20 yılın iktidarın içinde büyüdünüz. Ama ben daha öncesini de rahatlıkla ifade edebilirim. Türkiye’de yargı hiçbir zaman tam anlamıyla bağımsız olmadı. Her dönem hukuka aykırı uygulamalara, iktidarlar hiç farketmeksizin, barolar ve TBB karşı çıktı. Bu dönem ise hiç görmediğimiz ağır bir baskı altında temel hak ve hürriyetler ve buna yine barolar ve TBB’nin aynı tarihsel duruşuyla karşı çıkmaya devam etmesi gerekiyor” diye konuştu.
"Tanıdık Hakim Arayışı, Yargı Bağımsızlığı Sorunu"
Yargı bağımsızlığı sorunu avukatlık mesleğinin en büyük meslek sorunu altını çizen Sağkan, “Bunu da görmek gerekiyor. Somutlaştırarak devam edeyim, yüksek yargıda tanıdık var mı arayışları bizim toplumumuzda karşılaştığımız örneklerdir. Bir aile, iş mahkemesi yargılamasında bile vatandaşın tanıdık hakim arayışını görüyorsak bu artık yargı bağımsızlığı sorunudur. Bizimde en temel meslek sorunumuz haline gelmiştir. Bu tür sorunlarla mücadele siyaset değil, aksine tamda meslek sorunlarını çözmek için atılan adımlar diye düşünüyorum” açıklamasına yer verdi.
