Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ziraat Odaları aracılığıyla ülke genelinden alınan veriler doğrultusunda yaptığı açıklamada, 2024 yılında markette takip edilen 41 ürünün 40’ında fiyat artışı, yalnızca 1’inde düşüş olduğunu belirtti. Fiyatı en fazla artan ürün markette yüzde 179,1 artışla beyaz lahana olurken, üreticide ise yüzde 276,5 artışla mandalina oldu. En fazla fiyat düşüşü ise hem markette hem de üreticide patateste gerçekleşti.
2024’te Market ve Üretici Fiyat Artışları
Bayraktar, 2024 yılında markette beyaz lahananın ardından en fazla fiyat artışı görülen ürünlerin yüzde 135 ile mandalina, yüzde 115,2 ile patlıcan ve pırasa olduğunu ifade etti. Üretici tarafında ise mandalina yüzde 276,5 ile zirvede yer alırken, karnabahar yüzde 270,4 ve beyaz lahana yüzde 166,2 artışla listede yer aldı. Patates fiyatlarının ise yıllık bazda üreticide yüzde 59,8, markette ise yüzde 16 oranında düşüş kaydettiği bildirildi.
Aralık Ayı Fiyat Değişimleri
Bayraktar, Aralık ayında limonun üretici ve market arasındaki fiyat farkında başı çektiğini söyledi. Üreticide 7 TL olan limonun markette 30 TL’ye satıldığını belirten Bayraktar, limonun 4,1 kat farkla en dikkat çekici ürün olduğunu vurguladı. Aynı şekilde, üreticide 4 TL olan patatesin markette 18 TL’ye, 10 TL olan portakalın ise markette 37 TL’ye satıldığı ifade edildi. Markette Aralık ayında fiyatı en çok artan ürün yüzde 75,6 ile beyaz lahana olurken, yüzde 35,5 ile karnabahar en fazla fiyat düşüşü yaşayan ürün oldu. Üreticide ise patlıcan yüzde 89,2 ile en fazla fiyat artışı yaşarken, patates yüzde 27,9 düşüşle dikkat çekti.
Girdi Maliyetleri Çiftçiyi Zorluyor
Bayraktar, tarım girdilerindeki fiyat artışlarının da çiftçiler üzerindeki baskıyı artırdığını belirtti. Amonyum sülfat gübresi yıllık yüzde 35,2, ÜRE gübresi yüzde 28,6 oranında artış gösterdi. Yem fiyatlarında da yüzde 26’yı bulan artışların, üretim maliyetlerini ciddi şekilde artırdığı ifade edildi.
"Üretici Zarar Ediyor"
Elektrik fiyatlarının yıllık yüzde 30,4, tarım ilacı fiyatlarının ise yüzde 34,3 oranında arttığını belirten Bayraktar, "Patates gibi ürünlerde yüksek rekolte nedeniyle üretici zarar ediyor. Tarım Kredi ve Toprak Mahsulleri Ofisi doğrudan alımlarla çiftçiye destek olmalı" dedi.
Bayraktar, doğal afetlerin ve yüksek maliyetlerin üretici fiyatlarını etkilediğini vurgulayarak, çiftçilerin desteklenmesi gerektiğini belirtti. Limon, portakal ve mandalinada talep düşüklüğü nedeniyle üreticinin ürününü satmakta zorlandığını ifade etti.
