Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkan Vekili Av. İbrahim Güllü, özel yurt ücretlerindeki artış ve barınma sorunlarıyla ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. Yüksek kira bedelleri ve yurt yetersizliği nedeniyle binlerce öğrencinin ciddi barınma sorunları yaşadığını vurgulayan Güllü, bu durumun eğitim hayatını olumsuz etkilediğini belirtti.
Barınma Sorunu Her Geçen Gün Büyüyor
Üniversite öğrencilerinin ve yeni kayıt yaptıracakların barınma sorunları, yüksek yurt fiyatları nedeniyle giderek derinleşiyor. Güllü, pek çok öğrencinin, yüksek fiyatlar nedeniyle eğitimine devam edemediğini veya kayıt yaptıramadığını dile getirdi. Özel yurtların ücretlerinin öğrenci yakınları için katlanılmaz hale geldiğini ifade eden Güllü, devlet yurtlarının yetersiz kapasitesinin öğrencileri zorunlu olarak özel yurtlara yönlendirdiğini belirtti.
Güllü: "Öğrencilerimiz iyi bir eğitim almak yerine barınma ve geçim derdine düşecek"
Yurt Ücretlerinde Fahiş Artış
Özel yurt fiyatlarının %100'ün üzerinde zamlandığını ifade eden Güllü, yurt ücretlerinin yurtların konumu, üniversiteye yakınlıkları, oda kapasitesi ve sağladıkları imkanlara göre değiştiğini belirtti. Güllü, özel yurtların ticari amaç güderek bu artışları yapmaması gerektiğini, aksi takdirde yargının fazla alınan ücretlerin iadesine karar verebileceğini söyledi.
Yönetmelik ve Denetimler
Güllü, özel yurtların denetiminin Milli Eğitim Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından yapıldığını hatırlatarak, bu kurumların yurtların işleyişi ve ücretlendirmesi konusunda sıkı denetimler gerçekleştirmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, özel yurtların ticari amaç güderek fahiş fiyat artışı yapmalarının kabul edilemez olduğunu belirtti.
"Bu ekonomik kriz derinleşmeden, öğrenciler eğitimlerinden vazgeçmeden acil tedbirler alınmalı."
Öğrencilere Haklarını Arama Çağrısı
Güllü, öğrencilerin ve ailelerinin yüksek yurt ücretlerine karşı itirazda bulunmaları gerektiğini belirterek, enflasyonun üzerinde yapılan zamların makul bir gerekçesi olmadığı takdirde, bu durumu Gençlik ve Spor Bakanlığı'na iletmenin önemine dikkat çekti. Ayrıca, 104 bin TL'ye kadar olan farklarla ilgili uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetlerine başvurularak enflasyon farkının talep edilebileceğini sözlerine ekledi.
İşte Açıklamanın tamamı;
"Özel Yurt Ücretleri
Özel yurt ücretleri el yakıyor. Binlerce öğrenci yüksek kira ve yurt yetersizliği nedeniyle barınma sorunu yaşıyor. Üniversite okuyan ve yeni kayıt yaptıracak öğrenciler için barınma sorunu her geçen gün büyüyor. Barınma Fiyatların aşırı yükselmesinden kaynaklı olarak kayıt yaptıramayan yada yatıramayan, eğitimine devam edemeyen birçok öğrenci var.
Özel yurt ücretleri öğrenci yakınları için katlanabilir olmaktan çıktı.
Devlet yurtlarının kapasitesinin yetersiz olması öğrenciyi özel yurtlara yönelmek zorunda bırakmaktadır.
Önümüzdeki günlerde öğrencilerimiz bu ekonomik kriz içinde iyi bir eğitim almanın değil, barınma, geçim derdine düşecek. Bu kriz derinleşmeden, öğrenciler eğitimlerinden vazgeçmeden konu ile ilgili acil tedbirler alınmalı.
Özel yurt fiyatları yüzde 100'ün üzerinde zamlanmış durumda.
Yurt ücretleri; yurdun bulunduğu semte, üniversiteye yakınlıklarına, oda da kalan kişi sayısına ve yurdun sağladığı imkanlara göre değişiklik göstermekte.
Ortaöğretim ve Lise düzeyindeki barınma hizmeti veren kuruluşların denetimi MEB tarafından yapılmaktadır.
Barınma hizmeti kurumlarının işleyişini ve ücretlendirmeyi; 6/5/2017 tarihli ve 30058 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği ve bu yönetmeliğin uygulamasını düzenleyen Özel Öğrenci Barınma Hizmeti Kurumlarının Standartları ile Çalışma Usul ve Esaslarını düzenleyen yönerge bulunmaktadır.
Bu Yönergenin amacı, özel öğrenci barınma hizmeti veren kurumların (yurt, pansiyon, apart, stüdyo daire vb) bölümleri, kullanılacak araç gereçleri, verilecek hizmet standartları ile çalışma usul ve esaslarını belirlemektir.
Bu yönetmelik ve yönergenin uygulanması yani kurum açacaklara izin vermek, açılmış kurumları denetlemek görevi Milli Eğitim Bakanlığına aittir.
Yüksek Öğretim Kurumlarına yönelik barınma hizmeti sağlayan kurumlar ise Gençlik ve Spor Bakanlığının denetimi altındadır.
Kamuya ait barınma hizmetini sağlayın KYK bulunmakta. Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü, Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı, 22 Ağustos 1961 tarihinde kurulan ve yüksek öğrenim gören ve maddi olanaklardan yoksun öğrencilerin maddi yönden desteklenmesi amaçlayan tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tâbi özel bütçeli ve sosyal amaçlı hizmet veren bir kamu kurumudur.
Yükseköğrenim Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği bulunmaktadır. Bu Yönetmeliğin amacı, yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti sunmak amacıyla gerçek veya tüzel kişiler tarafından özel barınma kurumu açılmasına, işletilmesine ve denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
09.09.2022 Resmî Gazete Sayısı: 31948 yayınlanan Yükseköğrenim Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliğine göre;
37 maddesinde Ücretler ve yükümlülükler düzenlenmiştir. Buna göre;
MADDE 37- (1) Bu Yönetmelik kapsamında sunulan hizmetler karşılığında barınma hizmeti ücreti alınır. Barınma hizmeti ücretine dahil olan hizmetler ve bunların ücretleri hizmet sunum taahhütnamesinde ayrı ayrı belirtilir.
(2) Kurumlar, barınma hizmetine ilişkin başka ad altında herhangi bir ücret talep edemez.
(3) Kurumlar, bir sonraki öğretim yılında uygulayacakları aylık barınma hizmeti ücretini, her yıl temmuz ayı sonuna kadar belirleyerek il müdürlüğüne bildirir. Barınma hizmeti ücretine yapılacak en yüksek zam oranı, bir önceki öğretim yılında il müdürlüğüne bildirilen ücrete temmuz ayında açıklanmış olan on iki aylık ortalama “(Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi + Tüketici Fiyat Endeksi) / 2” oranına beş puan daha eklendiğinde bulunan orandan daha fazla olamaz.
(4) Yeni hizmete açılan kurumlar aylık barınma hizmeti ücretini açıldıktan sonra bir ay içinde belirleyerek il müdürlüğüne bildirir. Bildirilen ücret, il müdürlüğünce onaylanır.
(5) İl müdürlüğüne bildirilen ücretin üzerinde ücret alınamaz.
(6) Kurumun kayıtlı öğrencileri için bir önceki öğretim yılında barınma hizmeti karşılığında aldığı ücrete yeni dönemde yapabileceği en yüksek zam oranı, kaydın yenilendiği tarihte açıklanmış olan on iki aylık ortalama “(Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi + Tüketici Fiyat Endeksi) / 2” oranına beş puan daha eklendiğinde bulunan orandan daha fazla olamaz.
(7) Altıncı fıkra hükmünden faydalanmak isteyen öğrenciler ders yılı bitmeden kuruma kayıt yenileme başvurusunda bulunmalıdır.
Özel yurtlar ticari amaçlı hareket edemezler
Geçtiğimiz yıl özel yurtlarda belirlenen başlangıç fiyatları belirlenirken o fiyatını belirlemiş olan bir eğitim kurumu bu sene devletin yetkili kurumu enflasyon artışını örneğin %57 olarak belirlediği halde bunu neden %100, %150 ya da %200 yaptığını kanıtlamak zorundadır. Çünkü gerek özel yurtlar ticari amaçlı hareket edemezler. Bunlar kamusal hizmet sunmaktadırlar. Bu nedenle bu artışlar kanıtlamadığı takdirde yargı fazladan alınan ücretin iadesine karar verebilecektir.
Bu noktada bir Üniversite TÜİK'in açıkladığı enflasyonun üzerinde fiyat artışı yapıyorsa bu durumu Gençlik ve Spor Bakanlığına iletmek de fayda var.
Sözleşmede bu konuda bir ifade bulunmuyorsa o takdirde de neden enflasyonun üzerinde artış uygulandığı kanıtlayamadığı takdirde, yurt yönetimi enflasyon üzerindeki farkı ödemek zorunda kalacaktır, Şöyle ki öğrenci enflasyon oranın üzerinde zam yapıldıysa veya sözleşmede yazan oran daha düşük olduğu halde bunun üzerinde artış yapıldıysa, yurt yönetiminin yazılı olarak (e-posta gibi) bildirimde bulunup itirazını iletmelidir. Makul bir açıklama gelmediği takdirde Gençlik ve Spor Bakanlığına şikâyet dilekçesinin yanı sıra 104 bin liraya kadar olan farklarla ilgili uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetlerine internet üzerinden hiçbir ücret ödemeden başvurarak enflasyon farkını isteyebilirler."
