Köy Enstitüleri'nin kuruluşunun 82. yıldönümü dolayısıyla “Bozkırda doğan aydınlanma devrimi: Köy Enstitüleri” başlıklı basın açıklaması yapan Eğitim-İş Antalya Şube Yönetimi, “Köy Enstitüleri, dünyada eşi benzeri olmayan, Türkiye’nin dünya eğitim tarihine kazandırdığı en özgün eğitim projelerinden biri olarak döneme damgasını vurmuştur” dedi.
Eğitim-İş
Antalya Şube Yönetimi tarafından yapılan açıklamada, “Bugün, Cumhuriyet'in
aydınlanma devrimlerinin en önemli hamlelerinden biri olan Köy Enstitüleri'nin
kuruluşunun 82. yıldönümü.
Azınlık
okulları yanında, cins ayrımcılığına dayanan medrese-mektep ikilemi üzerine
kurulan Osmanlı eğitim sistemi öğrenim birliği (Tevhidi Tedrisat) ile
yıkılırken; üreten, ürettikçe kendi varlığını algılayan, yaparak yaşayarak
öğrenme teknikleri üzerinden ve kendine bilimsel dayanaklar oluşturan
Cumhuriyet Eğitim sistemi ortaya çıkmıştır. Bu yeni sistem en güzel meyvelerini
de Köy Enstitüleri ile vermiştir. Eğitim-İş olarak amacımız; Köy Enstitülerinin
felsefesi, heyecan ve ruhunu okullarımızda yaşatmak, tüm yurtta cumhuriyetin,
aydınlanmanın ateşini yeniden yakmak, ülkemizin geleceğine umut ve ışık
olabilmektir” denildi.
HALKI ÖZGÜRLEŞTİREN DEVRİM
Açıklamalarının devamında şu ifadelere yer verildi: “17 Nisan 1940 yılında, dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in ve İsmail Hakkı Tonguç’un önderliğinde kurulan Köy Enstitüleri, dünyada eşi benzeri olmayan, Türkiye’nin dünya eğitim tarihine kazandırdığı en özgün eğitim projelerinden biri olarak döneme damgasını vurmuştur. Bu proje ile birlikte eğitim ve kültür alanında gerçekleştirilen yenilikler, yüzyıllardır kul zihniyetiyle yetiştirilmiş olan halkın özgürleştirilmesi temeline dayandırılmıştır.”
“BÜTÜN ÜLKEYİ AYDINLATTI”
“Türkiye’nin içinde bulunduğu koşullarda Köy Enstitüleri muhteşem bir proje olarak uygulamaya alınmış, Hasan Ali Yücel’in çağdaş bakanlık anlayışı, İ.Hakkı Tonguç’un ilerici, toplumcu anlayışıyla, Hasanoğlan’da yakılan ateş, Cılavuz, Beşikdüzü, Çifteler, Düziçi gibi Köy Enstitülerinde yıldız gibi çoğalarak ve parlayarak bütün ülkeyi aydınlatmaya başlamıştır. Köy Enstitülerinde çocuklara bilgi vermek yerine bilgiye nasıl ulaşabilecekleri ve ulaştıkları bilgileri nasıl kullanacakları öğretilmiştir. ‘İş içinde, iş aracılığıyla, iş amaçlı eğitim’ eğitim sürecinin içinde yer almıştır. Enstitüler sayesinde iyi eğitimden geçmiş köy çocukları, köylerine dönmüş ve bilgiyi anlaşılır şekilde dokunduğu her yurttaşa yaymışlardır. Enstitünün mezunları, köy köy gezmekten imtina etmemiş, köylü-çiftçi ile aydınlar el ele vererek bilgiyi yayar, büyütür hale gelmiştir.”
“BİLİNÇLİ OLARAK İÇİ BOŞALTILDI”
“Türkiye’de
yazın ve düşün yaşamına yön veren aydınlarımızın çoğu Köy Enstitüleri veya
onların devamı olan öğretmen okullarından mezun olmuşlardır. Ancak bu
yüksek dinamizm ve Cumhuriyetçi kadronun kazandırdığı ivme gerici ve tutucu
egemen güçlerden tepkiler almaya başlamıştı.
Ülkenin toplumsallaşma sürecini
kolaylaştırmak için gerçekleştirilen Köy Enstitüleri girişimi, kazandığı onca
olumlu sonuca karşın dinsel değerlerin çöküşüne neden olduğu gerekçesiyle
tamamlanamadı. Önce bilinçli olarak içi boşaltılan ve yozlaştırılan Köy
Enstitüleri kapatılarak Anadolu’nun en önemli aydınlanma projesi ortadan
kaldırıldı Bugün Köy Enstitüsü ruhunu yeniden yakalamak ancak çağdaş, üretken,
demokratik, bilimsel ve laik eğitim yöntemini, eğitim sistemimizin her
aşamasına uygulayarak; eleştiren, sorgulayan çağdaş bireyler yetiştirmekle
olur. Üretken ve yaratıcılığın desteklendiği eğitim anlayışı bugün yaşadığımız
eğitim sorunlarının da çözümü olarak görülmelidir. İşte o zaman Atatürk’ün ve Cumhuriyet’in
öğretmenlerden istediği ‘Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür’ nesilleri
yetiştirebiliriz.”
“GELECEĞE UMUT VE IŞIK OLMALIYIZ”
“O gün Köy
Enstitülerini kapatmak ne kadar vahim bir hata ise bugün eğitim sistemimizi
yeniden çok kutuplu hale getirecek uygulamalar ve yasal düzenlemeler de o kadar
büyük hatadır.
Eğitim-İş
olarak amacımız; Köy Enstitülerinin felsefesi, heyecan ve ruhunu okullarımızda
yaşatmak, tüm yurtta cumhuriyetin, aydınlanmanın ateşini yeniden yakmak,
ülkemizin geleceğine umut ve ışık olabilmektir.”
Haber Merkezi
