“1 Eylül’de Antalya’da bir toplantımız var. Birliğimiz, tüm
eczacılarımıza eylem planları hakkında bilgilendirme yaptı. Ekim ayı gibi de
miting yapmayı planlıyoruz” diyen Antalya Eczacılar Odası Başkan Uzm. Ecz.
İsmail Erçin, bu girişimler sonucunda çözüm bulunmazsa eczanelerin kapanacağını
kaydetti. Sağlık sektörünün en önemli parçalarından eczacıların sorunları ve
eylem planı gazetemizde.
-Songül Başkaya
Son günlerde yaşanan bir ilaç krizi var. Hasta ilaca erişimde kriz yaşıyor? Nedir ilaç krizi? Eczacı mı ilaç saklıyor, yoksa siz de ilaca erişemiyor musunuz?
-İsmail Erçin
2004 Yılında çıkan ilaçların fiyatlandırılmasına yönelik
çıkmış bir karar var. Ecza depolarının kar oranları fiyatlandırması, her şey bu
kararname de var. O dönemde 1 TL 1.6 Avro olduğu için o dönemde herhangi bir
sıkıntı yoktu, kolay şekilde ilaç da bulunabiliyordu. Eczacıların kademeli
olarak kar oranı 25’ten 12’ye kadar bir kar oranı vardı. 200 Lira üzeri
ilaçlarda bizim 12’ydi kar oranımız. 100 Lira’ya kadar 25, 100 ve 200 arasında
ise 16 idi. 2009’da bir güncelleme oldu .18 yıldır bir güncelleme olmadı. 2009’da
yapılan, 0-100 arası satışı 25’e sabitledi. Fiyatlandırmada imalatçı fiyatı
üzerinden depocu karı konulur. Depocu karı üzerinden eczacı karı konulur daha
sonra da KDV eklenir. Tabi döviz kuru çok yükseldi. Bizim asıl derdimiz geçen
sene Ağustos ayında başladı. Şubat’ta zam var, ilaç bulamıyoruz. Her şey
artmaya, enflasyon kendini hissettirmeye başladı. Şişe, ambalaj, kağıt fiyatları o kadar arttı
ki ilaç içindeki etken madde para etmez oldu. Firma kar edemedi. Biz depolarla
da görüşülüyoruz, Şubat’ta kur belirlenecek ve artış olacak. Depolarında kar
oranları 18 yıldır düzenlenmedi. 2021 Sonlarına doğru depolar ilaçları
stoklayamadı çünkü ilaç firmaları da ilaç vermedi depolara. Biz de zorluyoruz
ama birçok hasta mağdur oldu. O dönemde depolara çok baskı yaptık. Ocak ayında
yüzde 37 kur artışı belirlendi. Firmalar da Sağlık Bakanlığı sürekli görüşüyor.
Eczanelerin bununla ilgisi yok. Eczacıların ilaç sakladıklarına yönelik
suçlandığımız bir dönem olmuştu. Eczanelerin sistemi var, denetleme
mekanizmalarından saklanan ilaçları devlet görebiliyor. Şubat öncesinde bu ilaç
kararnamesinin güncellenmesini istiyoruz. 18 Yıldır değişmemiş, bunun acilen
güncellenmesi lazım. Bu fiyatların 10 kat yükselerek güncellenmesini istiyoruz.
0-100 Lira arası değil 0-1000 Lira arası 25, 1000-2000 arası 16, 2000 üstünün
de 12 olması lazım. Bu olursa istenilen para devletten 9 milyar Lira. Biz bir
karar aldık, en son aşaması kapatmaya varan bir eylem planımız var.
‘YARAMIZA MERHEM OLMADI’
-Songül Başkaya
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile görüşmenizi aktarır mısınız? Ne oldu?
-İsmail Erçin:
Haziran ayında toplantı oldu. Haziran’da karar aldık bütün
başkanlar görüşünü bildirdi. ‘Evet artık kapatma eylemi yapmak zorundayız’
dedik. Profesyonelce eylem planımız hazırlandı. Eylem çalıştayı yaptık. 8
Temmuz’da kararname değişti. Kar oranımız 25‘ten 28’e 16’dan 18’e 12’den 13’
yükseldi ama baremler aynı kaldı. Sağlık Bakanlığı’ndan randevu alınmış ve tüm
başkanlar ile yanına gittik. ‘Ben bu fiyatlandırmayı arttırdım. Bunu da Maliye
Bakanlığı’ndan gizli yaptım. Global ölçüdeki payımızı düşürecekler, bilginiz
olsun. Sizin için yaptım- sizi seviyorum’ dedi. Birlik başkanımız ‘Bakanım siz
bunu yaptınız ama bizim yaramıza merhem olmadı. Karımız 1,85 arttı. Çok düşük
bir rakam bizim ihtiyacımızı karşılamıyor. İlaç fiyat kararnamesini
güncelleyelim 10 kat olmazda devlet bütçesine göre tartışılarak görüşülebilir’ dedi.
Benim eczanemin yıllık 5 milyon cirosu var ama ben aylık 6
bin TL para kazanıyorum. Şu an masrafları cebimizden karşıladığımız bir dönem.
Bütün eczaneler neredeyse batmak üzere.
ECZACILAR İFLASIN EŞİĞİNDE
- Songül Başkaya
Yaptığınız yatırım, aldığınız eğitim, verdiğiniz performans
karşılığını almıyor.
-İsmail Erçin
TEB, 1 kredi kullanan, 2 kredi kullanan, eczacılar düzeyinden araştırma yapıyor. Kredi
kullanan eczacı oranlarımız da arttı. Eczanelerin yarısı da iflasın eşliğinde.
-Songül Başkaya
Görüşmelerinizi yaptınız. Çalıştay yaptınız. Sağlık Bakanı
ile görüştünüz. Şu an sosyal medyada eczacının ve birliğin paylaşımlarını
gördük. Meclis sesinizi duyacak mıdır?
-İsmail Erçin
Eylem planımızda hafta hafta ilerleyen planlarımız var.
Cumhurbaşkanı’ndan randevu talep ettik. 3 ay sonraya randevu verirse biz 3 ay
boyunca eylemlerimize devam edeceğiz. Sağlık Bakanı da Maliye Bakanlığı’nı
işaret etti. Arttık biz gündem yaratmaya vatandaşı da bilgilendirmeye
çalışıyoruz. Afişlerimiz, broşürlerimiz geldi. Kademe kademe eylem planımız
devam ediyor. Ara ara da başkanların katıldığı toplantılar yapacağız. 1
Eylül’de Antalya’da bir toplantımız var. Birliğimiz, tüm eczacılarımıza eylem
planları hakkında bilgilendirme yaptı. Ekim ayı gibi de miting yapmayı
planlıyoruz. Bu girişimler sonucunda çözüm bulamazsak da kapatmalara
başlayacağız.
ÇÖZÜM OLURSA MİTİNG KALKAR
-Songül Başkaya
Eczaneler kapanmasın. Umarım bu mücadeleniz sonucunda bir kazanım olacaktır. Sürecin uzaması kötü bir durum.
-İsmail Erçin
Bu arada bir çözüm bulunursa miting de yapmayız, kapatma da
olmaz. Devlet bir uygulama çıkardığında sahip de çıkarız. Bir değişiklik olduğunda direkt adapte oluruz.
Bu zamana kadar devletin yanındaydık istiyoruz ki kapanmayalım.
-Songül Başkaya
Diğer sorunlarınız ve kamudaki eczacılara dair ne söylemek
istersiniz?
-İsmail Erçin
Bizim en büyük sorunumuz ilaç olmaması ve ilaç fiyat baremleri.
Diğer önemli konu da kamu eczacılarının özlük hakları. Her yataklı hastanede
eczane bulunmak zorunda. Özel hastanelerde hiç kimse Türk Eczacılar Birliği’nin
belirlediği mesul müdür maaşını vermiyor, 11 bin 500 TL. Özel hastaneyi kar
ettiren insanlar bunlar oraya ilaç sağlayan insanlar eczacılarımız. Onların
hakları ile ilgili çalışma yapıyoruz. Kamu eczacılarımız ise hastanelerdeki
ilaçlar kamu eczacılarından sorumlu. Kat sayı oranları çok düşük. Bu
doktorlarında büyük problemi. Yakın zamanda bir güncelleme yapıldı ama
eczacılara hak ettiği değer verilmedi. Hekimlere 5 veriliyorsa kamu
eczacılarına 1 veriliyor. Eczacılarımız çok büyük ihalelerin, mali tabloların
altına imza atıyor ama ödeme emrini götüren hizmetli kadar maaş alamıyorlar.
Eczacılarımız bunu hak etmiyor. Biz Sağlık Bakanlığı’na bunu ilettik, çözüm
bulunmasını istiyoruz. Önceden tüm yönetmeliklerde tabip, diş hekimi, eczacı
yan yana geçerdi. Şimdi eczacı çok unutulur oldu. 18 senede değişmeyen İFK gibi
değişmeyen mevzuat yüzünden stratejik personel konumunda eczacı. Stratejik
personel gibi de ücret almıyor. Kamu eczacıları da yavaş yavaş istifa etmeye
başladı. Yakında kamu da eczacı da kalamayacak o zaman kim sağlayacak ilaç
kontrolünü? Benim usulsüzlük olarak gördüğüm eczacı olmadığı zaman eczaneye
hemşire ya da teknisyen vekalet eder durumunun olmaması gerek. İnşaat
mühendisinin olmadığı yerde hesaplamaları ustabaşı yapar demek gibi bir şey bu.
Eczacının yerine kimse bakamaz. Eczacının hak ettiği değeri vermesi gerekiyor.
Bize ses olduğunuz için çok teşekkür ederiz.
