Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), TÜİK’in Temmuz 2024 dönemine ait verilerini değerlendirdi. DİSK-AR’a göre, Haziran 2024’te yüzde 1,64 olan aylık resmi enflasyon Temmuz 2024’te yüzde 3,23’e yükseldi.
TÜİK Verileri: Temmuz 2024'te TÜFE Yüzde 3,23 Arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 Temmuz dönemine ait Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerini 5 Ağustos 2024’te yayımladı. TÜİK’in verilerine göre, TÜFE’deki (2003:100) değişim Temmuz 2024’te bir önceki aya göre yüzde 3,23, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 61,8 olarak gerçekleşti. 2024 yılının ilk yedi ayında ortalama fiyat artış oranı ise yüzde 28,7 oldu.
Eğitim ve Konut Harcamalarında Büyük Artış
2024 Temmuz döneminde en yüksek fiyat artışı yıllık yüzde 104,5 ile eğitim harcamalarında görüldü. Bunu, yüzde 98,5 ile konut harcamaları ve yüzde 76 ile lokanta ve oteller izledi.
Gelir Gruplarına Göre Gıda Enflasyonu
DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamalara göre, emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 93,9 olarak gerçekleşti. Gelir gruplarına göre gıda enflasyonu şu şekilde sıralandı:
- Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunda yüzde 66,9
- Düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grupta yüzde 83,7
- En yoksul yüzde 20’lik gelir grubunda yüzde 106
- Dördüncü (yüksek) yüzde 20’lik gelir grubunda yüzde 58,4
- En yüksek gelir grubunda yüzde 42,1
En Yoksul Grubun Gıda Enflasyonu Yüzde 106 Oldu
Yüksek gelir gruplarının daha düşük gıda enflasyonu hissettiği gözlemlendi. En yoksul gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 106 iken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 42 seviyesinde kaldı.
DİSK-AR'ın Açıklaması
DİSK-AR, gıda enflasyonunda olduğu gibi resmi ortalama enflasyon oranlarının da düşük gelirli kesimlerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranlar olmadığını belirtti. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
"Uluslararası alanda Avrupa, ABD, Almanya ve Japonya Merkez Bankaları gibi çeşitli kuruluşlar tarafından hissedilen/algılanan ve beklenen tüketici enflasyonu düzenli olarak yayımlanıyor. Ancak TÜİK, aylık Tüketici Eğilim Anketi gerçekleştirmesine rağmen, bunun çıktısı olan ‘hissedilen/algılanan enflasyon’u açıklamıyor. TÜİK, uluslararası kuruluşların yaptığı gibi halkın hissettiği/algıladığı enflasyon oranı ve beklenen enflasyonu da elinde hazır bulunan verileri işleyerek yeni bir veri olarak yayımlamalıdır. TÜİK ayrıca gelir gruplarına göre enflasyon farklılaşmasını da açıklamalıdır."
Gıda Enflasyonu ile Genel Enflasyon Arasındaki Fark Açıldı
DİSK-AR'ın hesaplamalarına göre, 2005 Temmuz’da 116 olan TÜFE endeksi, Temmuz 2024’te 2.394’e yükseldi. 2005 Temmuz’da 109 olan gıda fiyatları endeksi ise 2024 Temmuz’da 3.412’ye çıktı. Temmuz 2005’te yüzde 7,8 olan yıllık enflasyon oranı, Temmuz 2024’te yüzde 61,8 oldu. 2005’te yüzde 4,4 olan yıllık gıda enflasyonu ise Temmuz 2024’te yüzde 60’a yükseldi.
Gıda Enflasyonu ile Genel Enflasyon Arasındaki Farkın Açılması
Son yıllarda gıda enflasyonu ile genel enflasyon arasındaki fark açılmaya başladı. Temmuz 2005’te TÜFE ile aynı seyreden gıda fiyatları endeksi, Temmuz 2024’te TÜFE’nin 1.018 puan üstüne çıktı.
