2024 yılında gazeteciler haber, yazı ve sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle 720 kez hakim karşısına çıktı. En az 35 gazeteci hakkında yeni soruşturma ve dava açılırken, 74 gazeteci gözaltına alındı, 14 gazeteci tutuklandı. Ayrıca, 18 gazeteci yeni yıla cezaevinde tutuklu ya da hükümlü olarak girdi.
Çakırözer, Dünyanın en yaygın sosyal medya platformlarından Instagram’a Türkiye’den erişim 8 gün boyunca engellendi. Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararlarına rağmen haberlere erişim engeli yıl boyu devam etti. Yaşanan tüm bu ihlaller ve kısıtlamalar nedeniyle de Türkiye 180 ülke arasında 158’inci sıraya düştü.
Türkiye'de Demokrasinin Önü Basın Özgürlüğü İle Açılacaktır
Çakırözer, basın özgürlüğünün demokrasinin temel taşlarından biri olduğunu vurgulayarak şu ifadeleri kullandı: "Türkiye gerçekleri bilmesin; halkımız olanı biteni duymasın, görmesin diye gazeteciler yıl boyunca susturulmak istendi, baskı ve tehditler altında tutuldu. Bir kez daha söylüyoruz ki 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nde iktidarın tüm baskılarına rağmen halkın haber alma hakkı için Türkiye’nin gerçekleri öğrenmesi için özverili ve fedakar bir şekilde gerekirse özgürlüğünden mahrum kalacağını bile bile hayatını ortaya koyarak gazetecilik yapmaya çalışan gazetecilere saygılarımızı, takdirlerimizi iletiyoruz, kutluyoruz. Demokrasinin olmazsa olmazı basın özgürlüğü. Özgürlüklerin olmazsa olmazı demokrasi. O yüzden biz CHP olarak Türkiye’de basının özgür bir şekilde gerçekleri anlatması için mücadelemizi sürdüreceğiz. Basınla, halkın haber alma hakkı için uğraşan Türkiye’de özgür bir şekilde görevini yapmaya çalışan gazetecilerle, meslek kuruluşlarıyla omuz omuza dayanışmaya devam edeceğiz. Türkiye’de demokrasinin önü basın özgürlüğü ile açılacaktır"
Instagram ve Sosyal Medya Yasakları
Çakırözer, "Dünyanın en yaygın sosyal medya platformlarından Instagram’a ağustos ayında 8 gün boyunca Türkiye’den erişim engellendi. Dünyada milyonlarca insanın kullandığı hikaye yazma ve okuma sitesi Wattpad, oyun programı Roblox ve yayın platformu Discord’a yönelik aylar önce getirilen erişim engellemeleri ise hala devam ediyor. TUSAŞ’a yapılan terör saldırısı sonrası sosyal medya platformları X, Instagram, Facebook, YouTube ve TikTok’a erişim kısıtlandı. Gazetecilerin de arasında olduğu 119 sosyal medya hesabına erişim engeli getirildi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın bünyesinde kurulan Stratejik İletişim ve Kriz Yönetimi Dairesi Başkanlığı’nın ‘her tür manipülasyon ve dezenformasyona karşı faaliyette bulunma’ yetkisini ‘basın ve ifade özgürlüğüne müdahale’ gerekçesiyle iptal eden Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararını duyuran X paylaşımı silinirken, karara ilişkin duyuru da web sitesinden kaldırıldı.
Anayasal görevi televizyon kanallarının yayın hakkını korumak olan RTÜK, bu yetkisini televizyonları karartma ve cezalandırma için kullanmaya devam etti. Programlarda konukların ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilebilecek iktidara yönelik eleştirileri nedeniyle RTÜK kanallara ceza yağdırdı. 1 Ocak ve 31 Aralık 2024 tarihleri arasında TELE 1, Halk TV, Flash Haber, Now TV, Sözcü Tv ve Açık Radyo’ya toplamda 42 yaptırım, 63 milyon 50 bin lira para cezası uyguladı" dedi.
RTÜK ve TRT Eleştirileri
Çakırözer, "Genel seçimlerde tarafsızlık ilkesini yok sayan TRT 31 Mart yerel seçimleri sürecinde de aynı tavrı sürdürdü. RTÜK üyeleri İlhan Taşcı ve Tuncay Keser’in saptamalarına göre, YSK’nın yerel seçim takvimini başlattığı 1 Ocak'tan bugüne kadar AK Parti Genel Başkanı Erdoğan'a 2 bin 592 dakika süre ayıran TRT, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Özgür Özel'e ise sadece 43 dakika ayırdı.
TRT üç büyükşehirdeki AKP adaylarına 24 saat içinde toplam 73 dakika yer verirken, muhalefet adayları Ekrem İmamoğlu, Mansur Yavaş ve Cemil Tugay’a hiç yer vermedi.
Seçim dönemini kapsayan Mart ayında AKP’li belediye başkan adayları hakkında yolsuzluk, usulsüzlük, görevi suiistimal, rüşvet iddialarını konu alan haberlere, seçim günü Güneydoğu illerinde güvenlik güçlerine toplu oy kullandırılması, seçim ihlallerini izleyen gözlemcilerin engellenmesi ve mükerrer oy kullanımıyla ilgili haberlere de erişim engeli getirildi. Kanunen bir engel olmamasına rağmen bazı seçim bölgelerinde oy sayım sırasında görüntü çeken gazeteciler de engellendi" diye konuştu.
Anadolu Basını Kriz Altında
Ekonomik sorunlar ve Basın İlan Kurumu’nun baskıları nedeniyle birçok Anadolu gazetesi kapandığını belirten Çakırözer, "2024 yılında ekonomik sorunlarla mücadele edemeyen Anadolu basını, Basın İlan Kurumu’nun baskılarıyla birleşmeye ya da kapanmaya zorlandı. İktidarın tasarruf genelgesi de basına darbe vurdu. Genelge ile Anadolu’da kamu kurum ve kuruluşlarınca günlük gazete alımı yasaklandı. Anadolu’da gazeteler sayfa karartarak karara tepki gösterirken, bazı gazetelerde ‘birleşme’ adı altında yayın hayatına son verme kararı aldı. Ankara'da 24 Saat, Ticari Hayat, Anadolu, Güçlü Anadolu, Zafer gazeteleri 31 Mayıs’ta kapandı. Gazete sayısı Bartın'da 5'ten 2'ye, Nevşehir'de 2'den 1'e, Kırıkkale'de 4'ten 2'ye, Uşak'ta 3'ten 1'e, Ordu’da 9’tan 3’e düştü. İzmir'in otuz beş yıllık Yeni Çeşme gazetesi ‘Elveda Çeşme’ diyerek kapandı.
Gazeteciler AKP’nin kısıtlayıcı, yasaklayıcı politikalarına karşı Anadolu’da ilk kez eylem başlattı. Zonguldaklı gazeteciler özlük hakları ve basın özgürlüğü talebiyle 3 günlük eylem başlattı" şeklinde konuştu.
Erişim Engelleri ve Sansürler
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararına rağmen, haberlere erişim engeli devam etti. İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un talebiyle bir günde 648 haber ve sosyal medya içeriğine erişim engeli getirildiğini söyleyen Çakırözer, "AYM'nin basın ve ifade özgürlüğünü kısıtladığı gerekçesiyle geçen yıl iptal kararı verdiği ‘BTK’nın resen erişim engelleme yetkisi’ bu yıl10 Ekim’de resmen yürürlükten kalktı. Ancak AKP iktidarı AYM kararına rağmen, haberlere erişim engeli getirmeye devam etti. İstismar, dolandırıcılık, görevi suistimal iddialarını konu alan haberlere erişim birer birer engellendi. İletişim Başkanı Fahrettin Altun'un talebiyle kendisi ve yakınları hakkındaki 648 haber ve sosyal medya içeriğine bir günde erişim engeli getirildi" dedi.
