Son 10 yılda enerji sektöründe büyük adımlar atan Türkiye, LNG (Sıvılaştırılmış Doğal Gaz) altyapısına önemli yatırımlar yaptı. Yüzer LNG Depolama ve Gazlaştırma Üniteleri (FSRU) ve uluslararası doğal gaz boru hatları gibi projelerle dikkat çeken Türkiye, yerli doğal gaz üretimini de artırdı. 2020'de Karadeniz'de gerçekleştirilen Sakarya Gaz Sahası keşfi ile günlük yerli gaz üretimi 7 milyon metreküpü geçti.
Türkiye'nin LNG Tedarik Anlaşmaları
Kasım 2023'te Türkiye, Cezayir ile mevcut LNG anlaşmasını 2027 yılına kadar uzattı. Ayrıca, Nisan ayında Umman ile yıllık 1 milyon ton LNG tedariki için 10 yıllık bir anlaşma imzaladı. Bu tedarik 2025'te başlayacak. Mayıs ayında ise ABD'li ExxonMobil ile yıllık 2,5 milyon ton LNG tedariki için bir anlaşma yapıldı.
BOTAŞ ve Shell'den Stratejik Anlaşma
2 Eylül 2024 tarihinde, Türkiye'nin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nda BOTAŞ ve Shell arasında imzalanan anlaşma, Türkiye'nin enerji stratejisinde önemli bir dönüm noktası oldu. Anlaşmaya göre, Shell, Türkiye'ye yıllık 4 milyar metreküp LNG tedarik edecek. Tedarik 2027 yılında başlayacak ve 40 kargoyu kapsayacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, bu anlaşmanın sadece bir alım-satım işlemi değil, aynı zamanda dolum limanından teslim alma ve Avrupa terminallerine boşaltım yapma gibi opsiyonlar sunarak bölgesel ve küresel ticaret imkanlarını artırdığını belirtti.
LNG Anlaşmalarının Türkiye'ye Sağladığı Esneklik
Emtia piyasalarına hizmet sunan ICIS'in Küresel Gaz Analizleri sorumlusı Tom Marzec-Manser, BOTAŞ ve Shell arasındaki anlaşmanın Türkiye'nin gaz tedarik güvenliğini artıracağını belirtti. Bu anlaşmanın, uzun vadeli boru gazı ve LNG tedarik anlaşmalarının sona ermesinin ardından esneklik ve fiyat kaldıracı sağlayacağını vurguladı. Ayrıca, Türkiye'nin iç piyasada gaz ihtiyacı olmadığı durumda Shell'den LNG'yi Avrupa piyasasına yönlendirmesi mümkün olacak.
Türkiye'nin Doğal Gaz Merkezi Olma Hedefi
Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, bu anlaşmanın Türkiye'nin doğal gaz ticaret merkezi olma hedefini güçlendirdiğini belirtti. Anlaşma, BOTAŞ'ın LNG sevkiyat ve lojistik alanındaki yeteneklerini artırırken, Türkiye'nin ihtiyacı olmayan gazı daha karlı bir fiyata Avrupa'ya satma imkanını da sağlayacak.
Akyener, bu stratejinin sadece boru hatlarıyla sınırlı olmadığını ve Türkiye'nin Avrupa piyasalarında daha etkin bir rol oynamayı hedeflediğini ifade etti. Türkiye'nin kaynak çeşitliliği üzerinde çalışarak, ticaret merkezinde önemli bir adım attığı bu anlaşma ile gözler Avrupa piyasalarına çevrildi.
