İzmir'de yerel sorunları, toplumsal değişimleri ve halkın önceliklerini analiz eden Bir Arada Yaşarız Eğitim ve Toplumsal Araştırmalar Vakfı (Bayetav) İzmir Barometresi araştırmaları, İzmir’in sosyolojik portresini ortaya koyuyor. Yılda dört kez yapılan bu araştırmalar, İzmir'deki toplumsal duyguları, sorunları ve beklentileri periyodik olarak kamuoyuyla paylaşıyor.
İzmir Halkının Güncel Sorunları Neler?
Ekim ayında yapılan ilk İzmir Barometresi sonuçlarına göre, İzmir halkının en yoğun hissettiği duygular arasında stres ve kaygı öne çıkıyor. Gelir seviyesine göre bu duyguların şiddetinde değişim gözlemlenirken, özellikle alt gelir grubundaki katılımcılar bu hisleri daha sık yaşadığını belirtiyor. Yoksulluk koşullarında yaşayanların %61'i stres ve kaygıyı yoğun şekilde hissederken, üst gelir grubunda bu oran %47'ye iniyor.
Vatandaşların %73.5'i İzmir'de Yaşamaktan Memnun
Araştırmaya katılanların %73.5’i İzmir’de yaşamaktan memnun olduğunu ifade ediyor. Ancak bu memnuniyet, siyasi tercihler ve etnik mensubiyete göre değişim gösteriyor. Örneğin, AKP ve DEVA Partisi destekçileri arasında yaşam memnuniyeti oranının düşük olduğu gözlemleniyor.
Araştırmada İzmir’e atfedilen ve kentte yaşam memnuniyetini artıran unsurlar arasında, kadınların kamusal yaşama eşit katılımı (%65), kültür-sanat olanaklarının zenginliği (%57) ve yeşil alanların fazlalığı (%55) öne çıkıyor.
Türkiye’nin Gündemindeki En Önemli Sorunlar
İzmir halkına göre Türkiye’nin en önemli gündem maddeleri ekonomik sorunlar ve kadına/çocuğa yönelik şiddet olarak öne çıkıyor. Bu konuları ise mülteciler, dış politika, adalet sistemi ve güvenlik sorunları takip ediyor. Ekonominin mevcut durumunu “kötü” olarak nitelendirenlerin oranı %80’in üzerinde; %60’ı ise ekonominin daha da kötüye gideceğini düşünüyor.
Ekonomik Durum Kötüye Gidiyor
İzmir Barometresi’ne göre katılımcıların %40’a yakını, hem Türkiye ekonomisinin hem de kendi hanelerinin ekonomik durumunun önümüzdeki beş yıl içinde kötüleşeceğini öngörüyor. Her 10 İzmir sakininden üçü son üç ay içinde gıdaya erişim sorunu yaşadığını belirtirken, bu oran alt gelir grubunda %77’ye kadar çıkıyor.
Öncelikler Arasında İlk Sırada Kaliteli Eğitim
İzmir Barometresi’nin ilk araştırma teması olan eğitim üzerine yapılan çalışmada, İzmirli ailelerin öncelikle kaliteli eğitim beklentisi içinde olduğu ortaya kondu. Veliler, eğitim kalitesini değerlendirirken hem müfredatı hem de öğretmenlerin niteliğini dikkate alıyor. Ailelerin en çok talep ettiği konular arasında, öğretmenlerin öğrencilere bireysel ilgi göstermesi ve okulların fiziksel koşullarının iyileştirilmesi yer alıyor. Velilerin önem verdiği diğer faktörler arasında sınıf mevcutlarının azaltılması, teknolojik donanım ve beslenme seçenekleri bulunuyor.
Veliler Eğitimde Kaygı Yaşıyor
Araştırmaya göre, velilerin çocuklarına yönelik en büyük kaygıları; eğitimin kalitesi, okul güvenliği ve akran zorbalığı olarak sıralanıyor. Veliler ayrıca eğitim masrafları ve okul temizliği konularında da endişe duyuyor.
Öğrencilere Ücretsiz Yemek Talebi
Veliler arasında gelir farkı gözetmeksizin %80’in üzerinde bir çoğunluk, çocuklara okulda bir öğün ücretsiz yemek verilmesi gerektiğini düşünüyor. Bu görüş, ücretsiz okul yemeğine ihtiyaç duymayan gelir grubunda bile destek buluyor.
Ekonomik Durum ve Eğitim İlişkisi Nasıl?
Katılımcıların %70’i, nitelikli eğitime ulaşmanın düşük gelir grupları için oldukça zor olduğunu ifade ediyor. Eğitimde kaliteye yönelik memnuniyetsizlik, özellikle orta ve üst sınıfta daha belirginken, alt gelir grubundaki veliler eğitimin kalitesine daha az eleştirel yaklaşıyor. Ancak, çocuklarının aldıkları eğitimle daha iyi bir gelecek sağlayabileceklerine olan inançları düşük.
Siyasi Görüşlere Farklılıklar Ortaya Çıkıyor
AKP’li veliler, eğitimin kalitesinden ve çocuklarının eğitimle daha iyi koşullara kavuşabileceğine dair daha güçlü bir inanca sahipken, CHP’li veliler nitelikli eğitimin sınıfsal olduğuna inanıyor ve ücretsiz okul yemeği talebini daha fazla dile getiriyor.
