2. Antalya Ulaşım Sorunları ve Çözümleri Konferansı’nın sonuç bildirgesinde, yeni battı-çıktı kavşakların yapılmaması gerektiği vurgulanarak, “ 32 adet olarak planlanan ve şu ana kadar 9 adedi tamamlanan kavşaklar hiçbir işe yaramadığı gibi ikiye bölündü’ denildi.
Antalya’nı en önemli sorunları arasında yer alan ulaşım sorununun masaya yatırılması amacıyla İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Şube Başkanlığı tarafından geçtiğimiz haftalarda düzenlenen “2. Antalya Ulaşım Sorunları ve Çözümleri Konferansı”nın sonuç bildirgesi açıklandı. Sonuç bildirgesini değerlendiren İMO Şube Başkanı Cem Oğuz, 155 kilometrelik Antalya-Alanya Otoyol Projesi’nin turizm tesislerine daha hızlı ve güvenli ulaşım için hayati öneme sahip olduğu ve otoyol projesinin yap-işlet modeliyle bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Antalya’daki araç sayısının inanılmaz boyutlara geldiğini de belirten Oğuz, “Türkiye genelinde bin kişiye 225 araç düşerken, Antalya’da bu sayı 537. Antalya ölümlü kazada İstanbul, Ankara ve Konya’dan sonra dördüncü sırada yer alıyor. Bu nedenle karayolu ulaşım sisteminin revize edilmesi gerekiyor” dedi.
ANTALYA’YA HIZLI TREN ŞART
Hafif raylı sistemin de verimli çalışmadığını ve ikinci etabının biran önce hayata geçirilmesi gerektiğini de savunan İMO Başkanı Oğuz, Batı Çevre Yolu’nun da siyasi çekişmeye kurban gittiğini söyledi. Oğuz, “Batı Çevre Yolu’nun 1.8 kilometrelik kısmının imara açılıp açılmamasına yönelik yaşanıyor. 15 kilometre batı çevreyolu, 13 kilometre kuzeybatı çevreyolu, 37 kilometrelik kuzey çevreyolunun acilen bitirilmesi gerekiyor. Bunun dışında yüksek hızlı tren Konya-Antalya ve Eskişehir-Antalya hattında 2023 vizyonuna konuldu. Bu konu hakkında bütçe sağlanmalı. Ülkeye 12 milyon turist getiren Antalya’ya hızlı tren şarttır. Bu taşımacılıkla Antalya’ya gelen turistlerin tüm Türkiye’ye dağılımı da sağlanabilir” diye konuştu.
HIZLI TREN PROJESİ 2023’TE
“Antalya’da Ulaştırma Bakanlığı Projeleri ve Yüksek Hızlı Tren, Antalya İli Ulaşım Projeleri, Kent İçi Tesislerin Trafik Etki Analizleri ve Tesislerin Trafik Yoğunluğuna Etkisi: Antalya Örneği, Antalya Ulaşım Ana Planı, Kent İçi Trafik Yönetimi, Ulaşım Ana Planları ve Şehirsel Gelişme Stratejileri İle Olan İlişkileri, Kent İçi Ulaşım Stratejileri: Dalma-Batma Kavşakların Trafiğe Etkisi, Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulanabilirlik Düzeyleri, Kent İçi Yol Üstyapı Bakım Sistemleri, Kent İçi Trafik Güvenliği” başlıkları altında sunumları yapıldığı konferansın sonuç bildirgesinde şu görüşlere yer verildi: “Türkiye genelindeki ulaştırma projeleri ve özellikle yüksek hızlı tren projeleri anlatılmış, Antalya demiryolu projesi kapsamında yüksek hızlı tren projesinin 2023 yılında gerçekleştirilmesinin hedeflendiği belirtilmiştir. Demiryolu ulaşımında konvansiyonel tren 160 km/saat, hızlı tren 200 km/saat, yüksek hızlı tren 250 km/saat ve üzeri ulaşım hızı olan üç farklı trenle yük ve yolcu taşımacılığı yapılabildiği ifade edilmiştir. Çin, yılda 4000 km ile en fazla hızlı tren ağı yapılan ülke konumunda olup, 1960’lı yıllarda ilk hızlı trenin kullanıldığı Japonya ikinci sırada yer almaktadır. Son yıllarda Türkiye’deki hızlı tren ağı yatırımları Almanya seviyesine ulaşmış olmakla birlikte henüz istenilen düzeye erişememiştir. Konya-Antalya yüksek hızlı tren hattının öncelikle gerçekleştirilmesi ve Eskişehir-Antalya yüksek hızlı tren hattı ile de İstanbul’a bağlantı hedefi benimsenmiştir. Ayrıca, Burdur-Antalya konvansiyonel demiryolunun da mümkün olan en kısa sürede yapılması, Antalya Limanı ve toptancı hallerinden yük taşımacılığı gerçekleştirilmesi için girişimde bulunulmasının önemi vurgulanmıştır.”
TÜRKİYE ORTALAMASININ İKİ KATI
“Antalya genelinde 2000 yılındaki araç sayısının 286 bin 935 iken, 2013 Mart ayı itibariyle kayıtlı toplam 802 bin 107 adet motorlu taşıt bulunmaktadır” denilen sonuç bildirisinde; “2000-2013 yılları arası araç sayısındaki artış % 179 olmuştur. Türkiye genelinde 1000 kişiye düşen araç sayısı 225 iken Antalya’da 537 araçla Türkiye ortalamasının iki katıdır. Bu sayıya merkezi Antalya dışında bulunan firmaların, yerli ve yabancı ziyaretçilerin araçları da eklenince toplam motorlu taşıt sayısı çok daha yüksek rakamlara ulaşmaktadır. Antalya’da 2012 yılında 13594 trafik kazasında 117 kişi hayatını kaybetmiş, 9465 kişi yaralanmıştır. Antalya, meydana gelen kaza ve bu kazalarda yaşanan ölüm sayısı olarak ülkemizde İstanbul, Ankara ve Konya’nın ardından dördüncü sırada yer almıştır. Antalya ve yakın çevresinde yapılmakta olan ve gelecekte yapılması düşünülen karayolu ulaştırma projeleri anlatılmış; Antalya’da 2002 itibariyle mevcut 196 kilometre olan bölünmüş yol uzunluğunun, 2002-2013 yılları arasında yapılan 292 kilometre ilave ile 488 kilometreye ulaştığı belirtilmiştir” ifadelerine yer verildi.
ÇEVRE YOLLARI EXPO 2016’YA YETİŞMİYOR
“Antalya kent içi toplu taşım işinin 161 özel, 40 belediye otobüsü ve 662 özel midibüs ile Kepez varyantı-Meydan arasında çalışan hafif raylı sistem araçlarıyla yapıldığı tespiti yapılmıştır” görüşünün de yer aldığı bildirgede; “Antalya Çevre Yollarının önemi vurgulanmış; 15 kilometrelik Batı Çevre Yolu hakkında bilgiler verilmiş; 13 kilometre Kuzey Batı Çevre Yolu, 37 kilometre Kuzey Çevre Yolu Projelerinin genel ve münferiden yatırım programına alınmadığı için EXPO 2016 Antalya açılışına yetişmesinin mümkün olmadığı saptanmıştır. 155 kilometrelik Antalya-Alanya Otoyol Projesinin turizm tesislerine daha hızlı ve güvenli ulaşım için hayati öneme sahip olduğu ve otoyol projesinin yap-işlet modeliyle ihale edilebileceği dile getirilmiştir.”
100. YIL DA TRAFİK TAMAMEN KİLİTLENECEK
100. Yıl’a yapılacak stadyum, rezidans ve AVM’nin bölgede yoğunluğu kaldıramayacağına da yer verilen bildirgede şu ifadelere de yer verildi: “Kent içinde yapılacak ve yapılabilecek stadyum, spor salonu, alışveriş merkezi, rezidans gibi insan yoğunluğu fazla olan tesislerin trafik etki analizi yapılmış ve tesislerin trafik yoğunluğuna etkisi değerlendirilmiştir. Yüzüncü yıl güzergahında Samanyolu, Falez ve Antalyaspor kavşaklarında 33 bin kişilik stadyum ve 10 bin kişilik spor salonunun trafik yoğunluğunu kapasitenin üzerine çıkaracağı tespit edilmiştir. Aynı güzergahta rezidans veya alışveriş merkezi yapılması durumunda uzun araç kuyrukları oluşacağı ve trafiğin tamamen kilitleneceği öngörüsü dile getirilmiştir.”
HAFİF RAYLI YERİNE METROBÜS ÖRNEĞİ
“Antalya’da toplu ulaşımla ilgili mevcut sorunlar, tamamlanmak üzere olan Antalya Ulaşım Ana planı doğrultusunda yapılacak yeni düzenlemeler, kısa, orta ve uzun vadeli çözümler ve 2030 yılı ulaşım hedeflerinin de anlatıldığı konferansta; “Planla ilgili kaygılar, görüş ve öneriler dile getirilmiştir. Tamamlanmak üzere olan Antalya Ulaşım Ana Planı sunusunda belirtilen ulaşım sorunlarının 2030 yılına kadar toplu taşımada hafif raylı sistem yerine metrobüs ile çözülebilirliği görüşünün, trafik sayımları ile diğer plan altlıklarının güncellenerek tekrar gözden geçirilmesi gerekliliği belirtilmiştir. Türkiye genelinde kent içi trafik yönetimi, trafik güvenliği ve Antalya’ya yansımaları örneklemelerle anlatılmıştır. Akıllı ulaşım sistemleri uygulamaları hakkında Dünya’dan ve ülkemizden örnekler verilmiş, Antalya’da kent içi trafik sıkışıklıklarının giderilerek trafik akışkanlığının sağlanması, yolcu ve trafik güvenliğine katkıları için akıllı ulaşım sistemleri uygulamalarına ihtiyaç olduğu belirtilmiştir. Akıllı Ulaşım Sistemi demek olan Dinamik Sinyalizasyon Sistemi kurulmalı; tasarımsal darboğazlar (şişe boynu) giderilmelidir. Arazi kullanımı, ulaşım ve erişebilirlik ilişkisi, kent içi ulaşım stratejileri, ülkemizde ve kentimizde dalma-batma kavşakların trafiğe etkisi ve kent içi yol üstyapı bakım sistemleri anlatılmıştır. Kentsel trafik kazaların yaklaşık yüzde 60’ı kavşaklarda olmakta, buraların projelendirilmesi, yapımı ve işletilmesi önem arz etmektedir.”
POLİTİK KARARLILIĞA İHTİYAÇ VARDIR
“Katlı kavşak uygulamaları bireysel taşıt kullanımını özendirmenin yanı sıra taşıtların hızlı ve kesintisiz hareketine fırsat vermesi açısından ciddi trafik güvenliği sorunu ortaya çıkarmaktadır” denilen bildirgede şu görüşlere de yer verildi: “Katlı kavşakların topluma maliyetleri oldukça yüksek olmaktadır ve esasen iyi planlanmış bir kentte katlı kavşak uygulamasına gerek yoktur. Antalya’da yapılmış ve şehri ikiye bölen, kent içi hızı arttıran ve bu nedenle ölümcül kazalarda artış sağlayan battı-çıktı kavşaklara ilave kent içinde yeni battı-çıktı kavşaklar yapılmamalıdır. Antalya’da imar planlarının hazırlanması, ada ve parsel bazında plan tadilatı yapılması sürecinde ulaşım boyutunun yeterince irdelenmediği görülmüştür. Havaalanına gelen ve giden yolcuların transferleri salt karayolu ile yapılmamalı, metrobüsle ulaşım ve raylı sistem ulaşımı değerlendirilmeli; Antalya-Alanya raylı sistem taşımacılığı hayata geçirilmelidir. Şehir içi transit trafiği şehir dışına alacak Antalya Çevre Yolları hizmete açılmalıdır. Yol hiyerarşisine uygun giriş-çıkış ve bağlantılar irdelenmeli, gerekiyorsa yeni düzenlemeler yapılmalıdır. Özel araç talebini azaltacak toplu taşıma sistemlerine öncelik verilmelidir. Özel araç park düzenlemeleri, otopark kapasiteleri ve planlaması yapılmalıdır. Yaya dostu bir kent ve trafik kültürü yaratılmalıdır. Bisiklet kullanımı yaygınlaştırılmalı, özendirilmeli, herkesin kullanabileceği bölgesel bisiklet park alanları oluşturulmalıdır. Deniz ulaşımı sisteme bir şekilde dahil edilmelidir. Motosiklet kullananların güvenli seyahatini sağlayacak düzenlemeler yapılmalıdır. Merkezdeki yoğunlaşma yeni cazibe merkezleri oluşturularak kaydırılmalıdır. Etkili bir trafik denetim mekanizması kurulmalı ve tavizsiz uygulanmalıdır. Bütüncül bir nazım plan ve bütünleşik bir Antalya Ulaşım Ana Planı kapsamında; yaya, bisiklet ve toplu taşıma öncelikli, trafik güvenlikli, sürdürebilir bir ulaşım sistemi gerçekleştirilmelidir. Antalya’da ulaşım sorunlarının çözümünde başarıya ulaşmak için politik kararlılığa ve işletme verimliliğine ihtiyaç vardır. 2. Antalya Ulaşım Sorunları ve Çözümleri Konferanslarımızın Antalya’nın kent içi ulaşım açmazının çözüm çalışmalarına katkı olabileceğini umuyoruz.” (Esin KÜMBETLİOĞLU)