Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) kanser araştırmaları yürüten birimi olan IARC - The International Agency for Research on Cancer, (Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı), çok sayıda gıda ve içecekte yer alan aspartamın “kanserojen olma ihtimali bulunan maddeler” listesine eklenip eklenmeyeceğini 14 Temmuz’da açıklayacak.

BBC’nin haberine göre; “Kanserojen olma ihtimali bulunan maddeler” tanımı sıklıkla kafa karışıklığına yol açıyor. Bunun nedeni de, kansere yol açma ihtimalinin yüksekliği veya düşüklüğü hakkında hiçbir ipucu vermemesi.

Aynı kategoride yer alan diğer maddeler arasında aloe vera, dizel benzin ve Asya’da üretilen sebze turşuları da var.

Peki nedir bu Aspartam, içinde ne var?

Aspartamın 6 bin farklı gıda ürününde kullanıldığı tahmin edilirken, şekerden 200 kat daha tatlı. Bu sayede kalorisiz bir şekilde yiyecek ve içecekleri tatlandırabiliyor. Diyet veya şekersiz ürünlerin pek çoğunda ve sakızlarda da bulunan aspartam Coca Cola Zero ve Pepsi Max gibi içeceklerin vazgeçilmezi.

Bu tatlandırıcı gıda güvenliği kurumlarından gerekli izinleri aldıktan sonra on yıllardır kullanılıyor.

Güzel yurdumda bayram baklavası bile “tereyağ aromalı yağ” ile yapılırken, ceviz yerine kızarmış hamur, antep fıtık yerine bezelye koyulurken gelişmiş ülkelerde aspartam hakkındaki tartışmalar da hiç eksik olmadı. Bu kategoriye girer mi bilmiyorum ama bana yıllar önce diyetisyenim, “zero hikâye, mümkünse tüketme, tüketeceksen de bulduğunu tüket” demişti. Birde “kahveye krema koyma, şeker kremadan daha masum” demişti ve o gün kahveyi sade içmeye başlamıştım.

Aspartam ve kanser arasındaki ilişkiyi inceleyen 1.300 araştırmayı tarama süreci tamamlandı. Bu süreç hakkında bilgi sahibi kaynaklarla konuşan Reuters Haber Ajansı, aspartamın “kanserojen olma ihtimali bulunan maddeler” listesine ekleneceğini yazdı. BBC’de bunun üzerine olayı derinlemesine incelemiş.  Konuyla ilgili resmi açıklama IARC tarafından 14 Temmuz’da yayımlanacak. Aynı tarihte gıda katkı maddeleri üzerine çalışan bir uzman komitesinin de açıklama yapması bekleniyor.

Open University’den istatistik profesörü Kevin McConway, “IARC kategorileri bize aspartamın ne kadar riskli olduğu hakkında hiçbir şey söylemiyor, çünkü bu kategorilerin amacı bu değil” diyor. IARC kategorileri bir maddenin ne kadar riskli olduğunu değil, kanserojen olup olmadığı konusunda ne kadar bilimsel veri bulunduğunu gösteriyor. 

Dünya Sağlık Örgütü WHO 1981’den bu yana günlük 40 miligramlık aspartam tüketiminin güvenli olduğunu söylüyor. Bu da 60 kilogramlık birinin her gün güvenli bir şekilde, ne kadar aspartam içerdiğine bağlı olarak 12-36 kutu içecek içebileceği anlamına geliyor. Uluslararası İçecek Birlikleri Konseyi İcracı Direktörü Kate Loatman, tüketicilerin yanlış yönlendirilmeleri nedeniyle şekersiz alternatifler dururken şekerli içeceklere yönelebilecekleri uyarısında bulunuyor.

Uluslararası Tatlandırıcılar Birliği’nden Frances Hunt-Wood, “Aspartam tarih boyunca en çok araştırılan gıda malzemelerinden biri ve dünya genelinde 90’dan fazla gıda güvenliği kurumu bunun güvenli olduğunu söylüyor” diyor.