Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İstanbul İl Koordinasyon Kurulu, Kanal İstanbul projesiyle ilgili yapılan keşif ve bilirkişi incelemesine dair sert eleştirilerde bulundu. Şehir plancısı ve gemi mühendisi gibi disiplinlerden uzmanın yer almadığı heyetin yetersiz olduğuna dikkat çekilen açıklamada, projenin hukuka, bilime ve kamu yararına aykırı olduğu vurgulandı. TMMOB, projeye dair ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) kararına yönelik tepkisini “Rant odaklı ve plansız Kanal İstanbul projesine bir kez daha hayır diyoruz” sözleriyle dile getirdi.
“Proje, Kamu Yararı Yerine Ranta Hizmet Ediyor”
TMMOB’un İnşaat Mühendisleri Odası’nda düzenlediği basın toplantısında ortak açıklamayı okuyan Pelin Pınar Giritlioğlu, Kanal İstanbul’un çevresel ve sosyal riskleri bertaraf etmeyi hedefleyen bir çözüm değil, aksine büyük bir gayrimenkul ve rant projesi olduğunu belirtti. Giritlioğlu, “Kanal İstanbul ve Yeni Şehir projesi, hassas ekosistemlere zarar vermekte, İstanbul’un 1/100 bin ölçekli planlarına tamamen aykırı bir yapı arz etmektedir. Rezerv alanların, planlama ilkelerine ve amacına uygun olması gerekirken, bu proje özel yarara hizmet etmektedir” dedi.
“Keşif ve Bilirkişi İncelemesi Yetersiz”
TMMOB, Kanal İstanbul projesine dair açılan davalarda yapılan keşif incelemelerinde bilirkişi heyetinin uzmanlık bakımından eksik olduğunu belirtti. 14-15 Kasım 2024 tarihlerinde yapılan keşif sırasında, şehir plancısı, su bilimcisi ve çevre mühendisleri gibi kritik uzmanlık alanlarından temsilcilerin yer almamasına dikkat çekildi. Toplantıda bilirkişi heyetinden çıkan kararların bilimsel yeterlilikten uzak olabileceği vurgulandı.
“ÇED Süreci Hukuksuz ve Eksik”
Projenin ÇED olumlu kararına itiraz eden TMMOB, hazırlanan raporların, Kanal İstanbul’un olası çevresel etkilerini açıkça ortaya koyduğunu ifade etti. Raporda, proje alanının aktif fay hatları üzerinde yer aldığı, tsunami ve heyelan riski yarattığı, arkeolojik miraslara zarar verebileceği ve hassas ekosistemleri tehdit ettiği gibi unsurların yer aldığına dikkat çekildi. Ancak bu bulgulara rağmen ÇED raporuna olumlu karar verilmesi eleştirildi.
“Deprem Bölgelerine Öncelik Verilmeli”
Kanal İstanbul yerine Türkiye’nin deprem bölgelerine odaklanılması gerektiğini belirten TMMOB, hükümeti, Hatay başta olmak üzere depremden etkilenen bölgelerin yaralarını sarmaya çağırdı. Açıklamada, “Rant odaklı projeler yerine halkın gerçek ihtiyaçlarına yönelinmelidir” ifadelerine yer verildi.
“Derhal Yürütmeyi Durdurma Kararı Verilmeli”
TMMOB, Kanal İstanbul’a yönelik ÇED olumlu kararına ilişkin açılan davalarda, yürütmeyi durdurma kararının derhal verilmesi gerektiğini belirtti. Açıklamada, “Projenin çevresel ve sosyal etkileri telafisi imkânsız boyutlara ulaşmadan önce yargının gereğini yapması elzemdir” denildi.
Çevre, Hukuk ve Kamu Yararı İçin Mücadele Sürecek
TMMOB, projenin İstanbul’un geleceğini, ekosistemlerini ve tarihî mirasını tehlikeye attığını vurgulayarak, bilimden ve hukuktan uzak bu projeye karşı mücadeleye devam edeceklerini açıkladı. “Plansız ve hukuksuz bu projeden bir an önce vazgeçilmelidir” çağrısıyla basın toplantısı son buldu.
