Türkiye’nin emeklilik sistemi değişiyor. Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) ile tasarruflar artacak, kıdem tazminatları düzenlenecek ve iş değişikliğinde haklar korunacak.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) Nedir ve Kimleri Kapsıyor?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), Türkiye’deki tüm çalışanları kapsayan ve isteğe bağlı olarak katılınabilen bir emeklilik sistemidir. TES, çalışanlar ve işverenler için emeklilik tasarruflarını artırmayı ve finansal güvence sağlamayı hedefliyor. Katılımcılar, kendi katkılarını ve işveren katkılarını yönetebilecekler.
Türkiye’de Emeklilik Sistemi Nasıl Değişiyor?
2024-2026 döneminde uygulanacak Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde Türkiye’nin emeklilik sistemi önemli değişiklikler geçirecek. Bu değişiklikler arasında, Otomatik Katılım Sistemi (OKS) yerine TES’in getirilmesi, kıdem tazminatı düzenlemeleri, katkı oranlarının belirlenmesi ve daha fazla finansal esneklik sağlanması yer alıyor. Bu reformlarla, emeklilik tasarrufları ve iş güvencesi artırılacak.
TES Nasıl Çalışacak?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), emeklilik gelirlerini artırmayı ve tasarrufları teşvik etmeyi amaçlayan ikinci basamak bir sistem olarak tasarlanmıştır. Katılımcılar, kendi katkıları ve işveren katkılarını yönetebilir. TES, çalışan, işveren ve devlet katkılarının emeklilik yatırım fonlarına yönlendirilmesi ve fonların seçiminde katılımcının söz sahibi olmasını sağlar.
Kıdem Tazminatı TES İle Nasıl Etkilenecek?
TES geçiş sürecinde, çalışanların geçmiş dönemdeki kıdem tazminat hakları korunacak. Karma TES modelinde, kıdem tazminatı işçi brüt ücretinin yüzde 5,33’ü ve işveren katkısı olarak yüzde 3 olmak üzere toplamda yüzde 8,33 olarak planlanmıştır. İşveren katkısı, bireysel fon hesabında toplanacaktır.
İş Değişikliği Durumunda TES’in Durumu Ne Olacak?
İş değişikliği durumunda, çalışanların bireysel fon hesabındaki hakları korunur. İşveren katkı payı ve devlet katkısı belirli oranlarda bireysel fon hesabında kalır. İşçi haklı fesih sebebi dışında işten çıkarılırsa, işveren katkı payı ve devlet katkısının bir kısmı bireysel fon hesabında kalır, bir kısmı TES sigorta hesabına aktarılır.
Katılımcılar TES Katkılarını Nasıl Yönetecekler?
Katılımcılar, TES sisteminde kendi katkılarını ve işveren katkılarını yönetme yetkisine sahiptirler. Katkı payları, aylık kazanca göre değişiklik gösterebilir ve çalışanın talebine bağlı olarak artırılabilir.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve TES İlişkisi
TES, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sisteminden bağımsız olarak çalışır. Çalışanlar hem SGK’den emekli maaşı alabilecekler hem de TES kapsamında ikinci bir emekli maaşı elde edebilecekler.
Emeklilik Dönemi ve TES’in Rolü
Emeklilik dönemi sona erdiğinde veya çalışanın ölümü durumunda, TES’den tamamen çıkış yapılabilir. Bu, çalışanların emeklilik sonrası mali durumlarını daha iyi planlayabilmelerine olanak tanır. Emeklilik maaşları ise alınmaya devam edilir.
TES İşçiler ve İşverenler İçin Neden Önemli?
TES, işçiler ve işverenler için daha fazla finansal güvence ve gelecek planlaması fırsatı sunar. Emeklilik döneminde daha sürdürülebilir bir finansal temel oluşturmayı hedefleyen bu sistem, hem işçilerin haklarını koruma hem de tasarruf yapma kültürünü teşvik etme açısından önemli bir adımdır.