Meteoroloji yetkilileri, yurdun büyük bölümünde kuvvetli sağanak ve gök gürültülü sağanak yağış uyarısında bulunurken vatandaşları el ve su baskınlarına karşı dikkatli olmaya çağırdı. Peki sel ve su baskınlarına karşı ne yapmalı? Detaylı bilgileri bu haberde derledik.
Sel Nedir? Nasıl Oluşur?
Sel, suyun bir noktada yükselmesi ya da başka bir yerden gelmesi sonucu oluşan ve belirli bir bölgeyi su altında bırakan ani, büyük ve düzensiz su akıntılarıdır. Taşkın, ani ve kuvvetli yağışlar veya karların erimesi sonucu akarsuların yataklarını aşmasıyla yerleşim yerleri ve tarım alanları gibi bölgelerde etkili olur.
Selin Önlemleri Nelerdir?
Sel tehlikesine karşı bu önlemleri alabilirsiniz:
- Son meteorolojik durumla ilgili güncel bilgiye sahip olun.
- Sel uyarılarını radyo ve TV'dan takip edin. Meteoroloji’den bilgi alın.
Selleri tahmin etmek onları tetikleyen olayların türü ve doğasına bağlı. Kısa süreli yoğun yağış ani sele, uzun süreli yağış dere ve nehirlerin taşmasına neden olur.
Selden Önce Ne Yapılmalı?
Selden önce hazırlıklı olmak oluşabilecek olumsuz durumları asgariye indirmeyi amaçlar:
- Evde değerli eşya ve önemli belgeleri yüksek yerlere kaldırın.
- Varsa afet ilk yardım çantasını yanınıza alın.
- Zarara yol açabilecek ya da zarar görebilecek eşyaları içeri alın.
- Su kaynakları kirlenebileceğinden, yedek içme suyunuzun olduğundan emin olun.
- Suyun eve her yerden içeri de girebileceğini hatırlayın. Kum torbaları temin edin.
- Sel suyunun kullanabileceği ark, hendek, vadi ve kanyon gibi yerlerden uzak durun.
- Açık alandaysanız yukarı noktalara çıkın.
Sel sırasında Ne Yapılmalı?
Sel sırasında öncelik güvende olmak:
- Yüksek yerlere çıkın.
- Asla sel suyu içinde araba kullanmayın. Sellerde ölümlerin yüzde 80'i araç içinde gerçekleşiyor.
- Aracınızı selden etkilenmeyecek bir yere çekin.
- Sel suyu, akıntı, dere veya nehirlerde yürümeye çalışmayın.
- Hızla akan 15-20 cm derinlikteki suyun bir insanı devirebileceğini unutmayın.
- Ev veya işyerinizi boşaltmanız gerekiyorsa elektrik, doğalgaz gibi kaynakları kapatın.
- Çok gerekli olmadıkça yolculuğa çıkmayın.
Selden Sonra Ne Yapılmalı?
Selden sonra tedbiri elden bırakmamaya dikkat edin:
- Binalardaki yapısal hasarı kontrol edin.
- Karanlıktaysanız mum değil el feneri kullanın.
- Sel suyu ile temas etmiş bütün gıda malzemelerini konserveler de dahil olmak üzere atın.
- Kullanacağınız suyu mutlaka kaynatın.
- Selden sonra aracınızı kullanmayın.
- Sevdiklerinize güvende olduğunuzu bildirin.
- Doğruluğundan emin olmadığınız bilgileri paylaşmayın.
Su Baskını - Su Taşkını Nedir?
Sele benzeyen su baskını (su taşkını), daha küçük alanların sular altında kalması durumunda kullanılır. Genellikle gerekli tedbirler alınmadığında sellerin doğal bir sonucu olarak evlere ve iş yerlerine suların girmesiyle meydana gelir.
Su Baskını Neden Olur?
Yüzey suyu baskınları / taşkınları, kentsel drenaj sistemi aşırı yüklendiğinde ve su sokaklara ve yakındaki yapılara aktığında ortaya çıkar. Yüzey akışından kaynaklanan taşkınlar birkaç dakika içinde veya daha yavaş bir şekilde gerçekleşebilirken, su seviyesi genellikle sığdır.
Su Basması Durumunda Ne Yapılır?
Evde su baskınlarına karşı alınacak birçok önlem alınabilir:
- Elektrik ve gaz kaynağını kapatın.
- Suyun evden tahliye edilmesine çalışın. Su baskını kendi başınıza çözemeyeceğiniz bir sebepten kaynaklanıyorsa itfaiyeyi arayarak yardım talep edin.
- Su baskını sonrası hasarı en aza indirmek için küf oluşumuna dikkat edin. Evdeki suyu tahliye ettikten sonra kurutma işlemi yapın. Nemin artmaması için camları açın.
- Su baskınında eve dolan suların hastalık tehlikesi teşkil etmesi nedeniyle hijyene dikkat edin.
- Su baskınından etkilenen tüm yiyecekleri atın.
- Suyu kaynatarak kullanın.
