İsrail-Hamas çatışması sonrasında İsrail'in istihbarat örgütü Mossad'a yönelik ilgi arttı. Mossad, sembolik olarak on iki casus olayıyla kurulmuş olup resmi olarak 18 Eylül 1947 tarihinde kurulmuştur. Mossad, bazı kaynaklara göre Amerikan CIA'den sonra Batı dünyasının en büyük ikinci casusluk ajansı olarak kabul edilmektedir. İsrail'in ulusal güvenliği ve stratejik çıkarları doğrultusunda faaliyet gösterir. Mossad'ın ajanları, genellikle ülkenin güvenliği için önemli olan istihbarat toplama, analiz etme ve operasyonlarda yer alma gibi görevleri üstlenirler. Mossad'ın tarihi, İsrail'in kuruluşundan itibaren geçen süreçteki önemli olaylarla şekillenmiştir.
Son gelişen olaylar ve haberlerin ardından, İsrail'in ulusal istihbarat teşkilatı olan Mossad'ın tarihi büyük bir merak konusu haline geldi. Mossad, resmi adıyla HaMossad leModiʿin uleTafkidim Meyuḥadim, İsrail'in istihbarat topluluğundaki önemli bir birimdir; diğer önemli istihbarat kurumları olan askeri istihbarat teşkilatı Aman ve iç güvenlik teşkilatı Şin Bet ile birlikte faaliyet gösterir. Mossad, gizliliği ve etkin operasyonlarıyla tanınan, dünya genelinde etkili bir istihbarat örgütü olarak bilinir.
Tarih boyunca Mossad, birçok ünlü operasyona imza atmıştır. Bu operasyonlar arasında, Nazi savaş suçlusu Adolf Eichmann'ın Arjantin'den kaçırılarak İsrail'e getirilmesi, Münih Olimpiyatları'ndaki terörist saldırı sonrasında sorumluların takibi ve nükleer bilgilerin elde edilmesi gibi önemli olaylar yer almaktadır. Mossad, İsrail Başbakanı'na doğrudan bağlıdır ve teşkilatın başında bir direktör bulunmaktadır. Bu özellikleriyle Mossad, dünya çapında etkili bir istihbarat teşkilatı olarak öne çıkar.
Mossad Nedir? Mossad ne demek?
Mossad, dünya genelinde faaliyet gösteren, en gizli ve en bilinmeyen istihbarat örgütlerinden biridir. Amerikan CIA'sinden sonra Batı dünyasının en büyük ikinci casusluk ajansı olarak kabul edilen Mossad, sembolik olarak on iki casus olayıyla kurulmuş olup resmi olarak 18 Eylül 1947'de kurulmuştur. Merkezi Tel Aviv'de bulunan Mossad'ın, Victor Ostrovsky'e göre, sleeper yani beklemekte olan (görevde olmayan) personeller dahil olmak üzere yaklaşık 30.000 istihbarat personeli olduğuna dair resmi bir doğrulama bulunmamakla birlikte bu rakamın geçerli olduğu belirtilmektedir. Yıllık bütçesinin yaklaşık 10 milyar şekel olduğu tahmin edilen Mossad, casusluk alanında etkin bir ajans olarak bilinir.
12 casus olayı nedir?
Yahudilerin istihbarî faaliyetlere katılması, sembolik olarak "12 Casus Olayı" ile başlamıştır. Musa tarafından, İsrail Diyarı'na (Filistin) 40 gün boyunca bilgi toplamak üzere gönderilen on iki casus, Yahudi casuslardı. Her biri on iki İsrail kabilesine bir casus düşecek şekilde seçilen on iki deneyimli adamdan oluşuyordu. Bu casuslar, Mısır'dan Kenan'a geri dönecek İbrani halkının, uzun bir süre sonra tekrar dönecekleri yerlerde karşılaşabilecekleri sıkıntıları belirlemek için gönderilmişti. Tanrı, İsrailoğullarına Kenan (Filistin) topraklarını elde edecekleri konusunda bir söz vermiş olsa da, İsrailoğulları önce bu toprakları gözlemlemeye karar verdiler ve bilgi topalmak içib gizlice Kenan topraklarına gittiler.
Modern dönemde, Mossad resmi olarak 13 Aralık 1949'da Başbakan David Ben-Gurion'un, Reuven Şiloah'tan özel bir isteği üzerine "Merkez Koordinasyon Enstitüsü" adıyla kuruldu. Ben-Gurion, başlangıçta mevcut güvenlik hizmetleri olan Ordunun İstihbarat Servisi (AMAN), İç Güvenlik Servisi (Şin Bet) ve Dış Güvenlik Servisi (Politik & İrtibat Departmanı) arasındaki işbirliğini temele oturtmak ve geliştirmek amacıyla merkezi bir organ istedi. Mart 1951'de yeniden yapılandırılarak, doğrudan başbakana rapor veren ve başbakanlık ofisinin bir parçası haline getirildi.
Mossad'ın görevleri nelerdir? Mossad sorumlulukları nelerdir?
Mossad, temel olarak İsrail'in diplomatik kuruluşlarından ayrı bir şekilde faaliyet gösteren bir istihbarat örgütüdür. Örgüt, istihbarat toplama, gizli operasyonlar, terörle mücadele ve dış ülkelerdeki özel operasyonlar gibi geniş bir yelpazede görevlere sahiptir. Mossad'ın belirgin özelliklerinden biri, İsrail Devleti'nin anayasal kanunlardan tamamen muaf olmasıdır, bu nedenle örgüt bir derin devlet olarak algılanmaktadır.
Mossad'ın ana görevleri arasında dış istihbarat toplama, karşı istihbarat faaliyetleri, terörle mücadele ve dış ülkelerdeki özel operasyonlar yer almaktadır. Örgüt, ulusal güvenlik için potansiyel tehdit oluşturan unsurları takip etmek ve bu tehditlere karşı önlemler almakla da sorumludur. Mossad, geniş bir yetki ve bütçeyle, İsrail'in çeşitli güvenlik ihtiyaçlarına cevap vermek üzere faaliyet gösterir.
Mossad ajanları ile ilgili bilgiler
Mossad'ın en önemli departmanlarından biri, uluslararası ölçekte operasyonlar gerçekleştiren Tahsilat Toplama Departmanı'dır. Bu departman, diplomatik ve gayriresmi çalışmalar kapsamında çeşitli görevler üstlenerek faaliyet gösterir. Politik ve İrtibat Departmanı ise, İsrail'in diplomatik ilişkileri olmayan veya müttefik olmayan ülkelerle ilgili çalışmaları yönetir. Mossad'ın teknoloji alanındaki faaliyetlerini takip etmekten sorumlu olan bir Teknoloji Departmanı da bulunmaktadır.
Yahudilerin istihbarî misyonlarla sembolik olarak on iki casusla başladığı bilinir. Modern dönemde, Mossad resmi olarak 13 Aralık 1949 tarihinde Başbakan David Ben-Gurion'un, Reuven Şiloah'un özel isteği üzerine kurulan Merkez Koordinasyon Enstitüsü olarak kuruldu. Ben-Gurion, başlangıçta güvenlik hizmetleri olan Ordunun İstihbarat Servisi (AMAN), İç Güvenlik Servisi (Şin Bet) ve Dış Güvenlik Servisi (Politik & İrtibat Departmanı) arasındaki işbirliğini temele oturtmak ve geliştirmek amacıyla bu merkezi bir organı istedi. Mart 1951'de yeniden yapılandırılarak, doğrudan başbakana rapor veren bir birim olarak başbakanlık ofisinin bir parçası haline getirilmiştir.
